Russia Monitor Monthly 1/23
Content
Rozbiór Rosji, czyli marzenie Piłsudskiego
Skutkiem napaści Rosji na Ukrainę są sankcje gospodarcze nałożone przez świat zachodni. Sankcje mają na celu pogrążenie rosyjskiej gospodarki w kryzysie, a co za tym idzie przerwanie działań wojennych. Wydaje się jednak, że obecne obostrzenia to za mało i należałoby podjąć bardziej zdecydowane kroki. Bogatym państwom zachodniej Europy, jednak na rękę jest utrzymanie statusu quo z Rosją sprzed konfliktu, dlatego do ich podjęcia im nie po drodze.
Sankcje wobec rosyjskich firm technologicznych
Od rozpoczęcia wojny pomiędzy Rosją a Ukrainą kraje Unii Europejskiej oraz Stany Zjednoczone nakładają coraz szersze ograniczenia eksportowe wobec Rosji i Białorusi. Wszystko po to aby zwiększyć nacisk na Moskwę i Mińsk i zmusić kraje agresorów do zaprzestania eskalacji konfliktu.
Ukraina bez złudzeń ws. NATO. Propozycja dla Rosji
Oficjalnie Kijów wciąż trzyma się propozycji pokojowych złożonych Rosji pod koniec marca w Stambule. W skrócie: neutralna Ukraina bez obcych baz wojskowych, ale z gwarancjami bezpieczeństwa jak największej liczby państw, w tym samej Rosji. Ostatnie tygodnie i zmiany na froncie mogą jednak zachęcić Kijów do usztywnienia stanowiska.
Wielkiej pancernej bitwy nie było. Donbas i front południowy
Zapowiadana wielka decydująca batalia o Donbas wygląda inaczej, niż niektórzy oczekiwali. Już wiadomo, że Władimir Putin nie będzie mógł 9 maja ogłosić zajęcia całości obwodów donieckiego i ługańskiego. Niewykluczone, że nawet Rosjanie nie zdołają zdobyć do tego czasu ostatniego bastionu ukraińskiej obrony w Mariupolu. W ostatnim czasie widać, że chcą osiągnąć pewne cele także w obwodach zaporoskim i chersońskim. Ofensywa na Odessę czy Krzywy Róg? Z małymi szansami na powodzenie.
Polska i Bułgaria bez rosyjskiego gazu. Putin testuje Europę
Wstrzymanie dostaw gazu Polsce i Bułgarii uzasadnione przez Gazprom tym, że kraje te nie chcą płacić w walucie rosyjskiej, jest działaniem czysto politycznym. Moskwa musiała jakoś zareagować na to, że europejscy klienci odrzucili żądanie Władimira Putina przejścia w rozliczeniach za gaz na ruble. Co było oczywiście kontratakiem po nałożeniu sankcji i osłabieniu w związku z tym rosyjskiej waluty. Żądaniem bezczelnym, bo niezgodnym z zapisami kontraktów długoterminowych Gazpromu z europejskimi odbiorcami. Po drugie, jakie spełnienie oznacza naruszenie nałożonych przez UE sankcji na Rosję. Putin w ten sposób podsyca różnice w Unii i chce pokazać jej słabość oraz wyższość narodowych egoizmów, szczególnie teraz, w dobie agresji militarnej na Ukrainę.
Problemy Rosnieftu ze sprzedażą i z aktywami w Niemczech
Największy rosyjski koncern naftowy nie może sprzedać ropy na aukcji, a do tego pojawiła się groźba przejęcia jego rafinerii w Niemczech. Berlin, który jeszcze kilka tygodni mówił, że nie jest w stanie zrezygnować z rosyjskiej ropy, teraz szykuje się na taką możliwość. Ważną rolę może odegrać w tym współpraca z Polską.
Więcej Indii w energetyce Rosji? Duże ryzyko ekonomiczne i polityczne
Indie korzystają z zachodnich sankcji i zwiększają zakup taniej ropy z Rosji. Choć problemy z transportem są coraz większe. To może być zresztą czynnik decydujący w rozważaniach indyjskich koncernów na temat zwiększenia udziałów w rosyjskich spółkach i projektach naftowo-gazowych.
Czarny scenariusz dla rosyjskiej ropy. Wszystko zależy od decyzji UE
Ministerstwo Finansów Federacji Rosyjskiej prognozuje w 2022 roku spadek wydobycia ropy naftowej w Rosji o 17 proc., jeśli zaczną z jej importu rezygnować kraje europejskie. Na razie, pierwszy kwartał roku był dla rosyjskich nafciarzy bardzo dobry.
Inwazja Rosji na Ukrainę. Ofensywa na południu, Odessa celem?
Wyraźna z każdym kolejnym dniem intensyfikacja ostrzału artyleryjskiego i rakietowego na południowym odcinku frontu, jak również informacje o koncentracji sił rosyjskich i ruchach floty, wskazują na możliwość ponowienia przez Moskwę ataku na zachód, w stronę Odessy. Jednocześnie możliwe są ofensywne działania na prawej flance wojsk rosyjskich, czyli uderzenie na odcinku od Zaporoża po Krzywy Róg.
Niespokojnie w Naddniestrzu. Chodzi o Ukrainę czy o Mołdawię?
Od początku wojny Kijów dostrzegał zagrożenie płynące ze strony sił rosyjskich w Naddniestrzu. Niedawno przestrzegał nie tyle przed atakiem z tego kierunku, co dywersyjnymi działaniami Rosjan. W ciągu ostatnich dwóch dni doszło w Naddniestrzu do szeregu prowokacji rosyjskich. Niewykluczone, że ma to związek z przygotowaniami do ofensywy na południu Ukrainy, w celu zajęcia Odessy.
Australia przesyła kolejną transzę wsparcia militarnego dla Ukrainy
Od początku wojny na Ukrainie Australia wypełnia swoje zobowiązanie sojusznicze opowiadając się jednoznacznie po stronie państw Wolnego Świata. Pomimo odległości, która dzieli Oceanię od regionu Europy Środkowo-Wschodniej, rząd Scotta Morrisona postanowił o wysłaniu kolejnej transzy wsparcia militarnego dla walczącej z rosyjską agresją Ukrainy.
Fiasko „szantażu rublowego”. Przykład Armenii nie podziałał
Zapowiedź przejścia w rozliczeniach z niektórymi krajami za rosyjski gaz z zachodnich walut na rosyjskiego rubla była elementem gry Kremla z Zachodem dążącym do ograniczenia importu gazu z Rosji. Europa nie uległa presji, choć Rosjanie wykorzystali swoją gazową kontrolę nad sojuszniczą Armenią, by próbować wykazać, że przejście w rozliczeniach na ruble już jest powoli wprowadzane w życie. Choć Władimir Putin groził przejściem na rozliczenia w rublach „krajom nieprzyjaznym”, a przecież Armenia z pewnością do nich nie należy.
Alekpierow odchodzi. Koniec epoki w Łukoilu
W największej prywatnej spółce naftowej Rosji zmiana szefa. Odejście Wagita Alekpierowa z Łukoilu wpisuje się w szereg zmian we władzach i strukturze właścicielskiej wielu rosyjskich spółek energetycznych – co ma związek nie tylko z sankcjami nakładanymi przez Zachód, ale też zapewne z początkiem poważnej rewolucji personalnej w reżimie Władimira Putina, w ramach której odchodzą ze stanowisk, zarówno biznesowych, jak i politycznych, ludzie od wielu lat odgrywający kluczowe role w Rosji, a w ich miejsce wchodzi młodsze pokolenie technokratów i ludzi zawdzięczających kariery wyłącznie Putinowi i możliwościom stworzonym za jego panowania.
Japończycy nie wycofają się z Sachalinu. Shella zastąpią Chińczycy?
Realizując strategię wycofywania się z aktywności na rynku rosyjskim koncern Shell chce sprzedać swoje udziały w dalekowschodnim projekcie LNG pod nazwą Sakhalin-2. Pojaiwły się medialne doniesienia, że zainteresowana wykupem udziałów zachodniego koncernu może być strona chińska. Trzeci, obok Gazpromu i Shella, udziałowiec Sakhalin-2, czyli dwie japońskie firmy, nie zamierzają wycofywać się z projektu. Mimo bardzo stanowczej politycznie postawy Tokio wobec inwazji Rosji na Ukrainę oraz nakładanych przez Japonię kolejnych sankcji na Moskwę.
Tzw. Chersońska Republika Ludowa? Kreml odświeża stare pomysły
Z przekazywanych przez ukraiński wywiad i armię informacji wynika, że już właściwie przesądzone jest proklamowanie samozwańczej „Chersońskiej Republiki Ludowej” na okupowanych przez Rosjan ziemiach południowej Ukrainy. Nieznany jest tylko zasięg terytorialny nowej „republiki”. Zapewne obejmie obwód chersoński, dziś niemal w całości zajęty przez Rosjan i okupowaną południową część obwodu zaporoskiego. Nazwa jest naturalna – wszak Chersoń to jedyna stolica obwodu zajęta od 24 lutego przez Rosjan.
Państwa sojusznicze AUKUS zacieśniają współpracę w przy opracowaniu pocisków hipersonicznych
Współpraca między Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i Australią zacieśnia się coraz bardziej. Po poł roku od podpisania tego paktu, państwa tworzące AUKUS porozumiały się w sprawie działań nad rozwojem technologii broni hipersonicznej oraz możliwości prowadzenia wojny elektronicznej.
Seria samobójstw w imperium Gazpromu
W ciągu ostatnich kilku miesięcy doszło do trzech gwałtownych zgonów byłych lub obecnych wysokich menedżerów związanych ze spółkami Gazpromu. W jednym z przypadków miało to być tzw. rozszerzone samobójstwo. Wiadomo, że wszystkimi tymi sprawami interesuje się mocno służba bezpieczeństwa Gazpromu. Co najmniej dwie z osób, które miały popełnić samobójstwo, dysponowały bardzo dużą wiedzą na temat finansowych przepływów w koncernie i jego spółkach zależnych.
Rola Australii w amerykańskiej strategii działań na Indo-Pacyfiku
Rozwój sytuacji i stan bezpieczeństwa na Indo-Pacyfiku jest głównym wyznacznikiem przyszłości Świata oraz rozkładu sił pomiędzy dwoma konkurującymi ze sobą supermocarstawmi. To opracowanie naukowe pokrywa tematykę pozycji Stanów Zjednoczonych na wodach Indo-Pacyfiku, odpowiedzi na rosnącą ingerencję Chińskiej Republiki Ludowej oraz stabilizacyjnej roli Australii w tym regionie. Tekst prezentuje genezę obecności amerykańskiej marynarki wojennej w obszarze Oceanu Indyjskiego i Spokojnego, przyczyny i skutki wzmożonej aktywności chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej w regionie Morza Południowochińskiego. Opracowanie wskazuje również odpowiedź państw sojuszu anty-chińskiego w tym regionie, wśród których kluczową rolę ma odgrywać rozszerzenie pola współpracy sojuszniczej oraz wzmacniana militarnie Australia.
Tezy wystąpienia na spotkaniu eksperckim zat.: „Polityka zagraniczna RP i Czech wobec Rosji.
Zanim będzie można omówić polską i czeską politykę zagraniczną w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę trzeba podkreślić wagę relacji bilateralnych na linii Warszawa-Praga. Kontakty polsko-czeskie są pełne paradoksów, z jednej strony w badaniach opinii publicznej lubimy się nawzajem, jesteśmy dla siebie jednym z najważniejszych partnerów gospodarczych, z drugiej w relacjach politycznych nie potrafimy wznieść się na poziom strategiczny. Brak środowiska politycznego tak w Pradze jak i Warszawie zainteresowanego stałą współpracą i pogłębianiem kontaktów polsko-czeskich był nad wyraz widoczny w czasie niepotrzebnego konfliktu wokół KWB Turów.
Wojna Rosji z Ukrainą. Putin traci kolejnych generałów
Rosyjskie dowództwo wojskowe nie kwapi się do rozpoczynania wielkiej ofensywy w Donbasie, bo zdaje sobie sprawę, jak ogromne straty poniesie rosyjska armia, a wielu oficerów nie wróci już nigdy do domu – twierdzi szef ukraińskiego wywiadu wojskowego. Faktycznie, jedną z cech charakterystycznych wojny Rosji z Ukrainą są niespodziewanie wysokie straty wśród rosyjskiej kadry oficerskiej. Dziesiątki pułkowników, setki oficerów niższego stopnia, a przede wszystkim aż ośmiu generałów, w tym trzech dowodzących armiami.
Fundacja Warsaw Institute
