Russia Monitor Monthly 1/23
Content
TotalEnergies i Shell porzucają rosyjskich wspólników
Duże europejskie firmy energetyczne kontynuują proces wycofywania się z rynku rosyjskiego. Przepisy i zawarte umowy spowolniają te działania, co pokazują przykłady TotalEnergies i Shella. Co należy podkreślić, zachodnie firmy wycofują się ze współpracy zarówno z państwowymi, jak i prywatnymi spółkami rosyjskimi.
Ponowna inwazja z Białorusi? Najwcześniej za miesiąc
Ogłoszenie przez Alaksandra Łukaszenkę 13 grudnia niezapowiedzianego sprawdzianu gotowości sił zbrojnych Białorusi i udział w nagłych manewrach sił rosyjskich wywołały spekulacje, że lada moment dojdzie do ataku na Ukrainę. Na razie jest to jednak mało prawdopodobne. Zresztą takich alarmów było w ostatnich miesiącach już kilka.
Rosja próbuje zapobiec nowej ukraińskiej ofensywie
Nowa lądowa ofensywa sił ukraińskich jest tylko kwestią czasu. Warunki zimowe pozwalają się poruszać swobodnie dużym ilościom ciężkiego sprzętu, wojsko ukraińskie jest lepiej przygotowane do walki w tych warunkach, zaś Rosjanie mają zbyt długą linię frontu do obrony. Próbują się ratować groźbą dywersyjnego ataku z północy, z terytorium Białorusi. Wydaje się jednak, że dane wywiadowcze USA, NATO i samej Ukrainy pozwalają wierzyć, że to tylko blef. Pozycję Ukrainy wzmacnia coraz lepsza obrona przed atakami rosyjskich rakiet i dronów.
Rosyjska ropa dla Pakistanu. Saudyjczycy niepokoją się o Azję
Po wprowadzeniu unijnego embargo naftowego Rosja tym mocniej szuka rynków zbytu w Azji. Kolejnym będzie Pakistan. Coraz większe udziały rosyjskiej ropy w Azji niepokoją jednak Arabię Saudyjską, dotychczas hegemona pod tym względem.
Erdogan naciska na Putina. Chodzi o Syrię
Turcja wykorzystuje trudne położenie Rosji uwikłanej w wojnę z Ukrainą. Ankara chce w takiej sytuacji wymusić ustępstwa Moskwy na innych odcinkach. Tak biznesowych, jak i politycznych. Stąd też np. blokada tankowców z rosyjską ropą. Wydaje się, że na tę chwilę Turkom zależy przede wszystkim na zyskach w Syrii, a dokładniej w konfrontacji z Kurdami.
Spotkanie Joe Bidena i Xi Jinpinga
Rywalizacja pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Chinami narasta nieprzerwanie od 2018 r. Świadczy o tym chociażby fakt, że w opublikowanej 12 października br. Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Biały Dom jednoznacznie uznał Pekin za bezpośrednie i trwałe zagrożenie dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych.
Obserwatorzy Kremla – Raport listopad 2022
W listopadzie 2022 r. rosyjskie kanały propagandowe prowadziły wzmożone działania dezinformacyjne skierowane przeciwko Polsce w związku z wojną na Ukrainie. Rozpowszechniane przez te ośrodki fałszywe narracje dotyczyły m.in. kwestii incydentu rakietowego na terytorium Polski, udziału „polskich najemników” w konflikcie, wojskowej misji szkoleniowej UE dla Ukrainy, roli Polski w OBWE, a także umowy zbożowej ONZ, uznania Rosji przez Parlament Europejski za państwo sponsorujące terroryzm oraz rzekomych planów Polski związanych z zajęciem zachodnich terytoriów Ukrainy.
Bitwa o Bachmut. Rosja nie uczy się na błędach
Koncentracja wysiłków zbrojnych na zdobyciu średniej wielkości miasta w obwodzie donieckim przypomina postawę rosyjskiego dowództwa sprzed kilku miesięcy, gdy wykrwawiano oddziały w walkach o Siewierodonieck. Wydaje się, że Ukraina świadomie poświęca też dużo sił na obronę Bachmutu, by angażować tam jak najwięcej Rosjan i zadawać im jak największe siły. Nawet strata niewiele znaczącego strategicznie miasta warta będzie możliwych sukcesów choćby w ofensywie w obwodzie zaporoskim.
Północnokoreańskie próby rakietowe zaostrzą stosunki na linii Waszyngton-Pjongjang
Korea Północna przeprowadziła ostatnio test międzykontynentalnego pocisku balistycznego (ICBM), który spadł u wybrzeży Japonii. Prawdopodobnie był to pocisk typu Hwasong-17, największa rakieta, jaką dysponuje reżim w Pjongjangu.
Rosja podwoiła dostawy gazu do Chin rurociągami
Wartość dostaw gazu dostarczanych rurociągami z Rosji do ChRL w okresie styczeń-październik 2022 roku wyniosła 3,1 mld dolarów. Jest to wzrost o 182% w porównaniu z tym samym okresem w 2021 roku – podała Generalna Administracja Celna ChRL.
Współpraca wojskowa Rosji z Algierią
Algieria stawia na rozwój współpracy obronnej z Rosją: wspólnych ćwiczeń wojskowych, jak też zakupu dużych ilości rosyjskiej broni. Dla Algieru Rosja to atrakcyjny partner w tym obszarze. Dla Moskwy współpraca z Algierią pozwala wzmocnić wpływy polityczne w Maghrebie.
Ostrzegawcza misja. Spotkanie szefów CIA i SWR
Sporadyczne kontakty USA z Rosją na wysokim szczeblu wynikają tylko z obaw Waszyngtonu przed daleko idącymi krokami Moskwy w wojnie z Ukrainą. Spotkanie szefa CIA z szefem rosyjskiego wywiadu wpisuje się w taką politykę USA, podobnie jak wcześniejsze rozmowy doradcy prezydenta ds. bezpieczeństwa narodowego czy sekretarza obrony z ich rosyjskimi odpowiednikami.
Łukoil zmienił Repsol jako partner Gazpromnieftu
Kolejne zmiany na rynku naftowo-paliwowym Rosji. Wycofują się zachodni inwestorzy, zaś ich aktywa przejmują lokalne spółki. Szczególnie aktywny jest prywatny Łukoil. Wydaje się, że za decyzjami biznesowymi nie stoją finansowe kalkulacje, ale decyzja polityczna. Łukoil przejmuje aktywa we wspólnych spółkach zachodnich koncernów i rosyjskich koncernów państwowych.
Inicjatywa Trójmorza – czego możemy oczekiwać od 2023 roku
Zainicjowany w 2016 roku nowy format współpracy regionalnej w Europie Środkowej – Inicjatywa Trójmorza – jest już dobrze rozpoznawalną marką i okrzepłą już formułą organizacyjną. Można nawet uznać, że kolejne organizowane szczyty prezydenckie (z ostatnimi w Sofii w 2021 i Rydze w 2022) popadają już w swego rodzaju rutynę.
Negocjacje z Rosją? Na razie Ukraina mówi „nie”
Jeszcze niedawno w mediach zachodnich popularna była teza o rzekomych naciskach USA na Ukrainę, żeby ta otworzyła się na możliwość rozpoczęcia rokowań z Rosją. Obecnie ta narracja jednak zniknęła. Kijów zajmuje zdecydowane stanowisko w kwestii rozmów pokojowych z Rosją. Co oznacza, że w Waszyngtonie zmieniono politykę w tej kwestii. Wiele wskazuje na to, że Amerykanie uznali, że korzystniejsza jest kontynuacja ofensywnych działań Ukrainy na froncie, niż próby dogadania zawieszenia broni.
Szczyt OUBZ w Erywaniu. Gorzka pigułka dla Putina
Spotkanie liderów państw wchodzących w skład Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym w Erywaniu zakończył się poważnym zgrzytem – podpisania deklaracji końcowej odmówił gospodarz. Premier Armenii nie zrobił tego w geście demonstracji niezadowolenia z postawy OUBZ wobec konfliktu jego kraju z Azerbejdżanem. To kolejny w tym roku sygnał potwierdzający kurczące się wpływy Rosji w przestrzeni postsowieckiej.
Ukraiński Kościół Greckokatolicki, papież i wojna
Postawa papieża Franciszka wobec inwazji Rosji na Ukrainę od początku budzi ogromne kontrowersje. Głowa Watykanu krytykowana jest za brak wyraźnego określenia, kto jest agresorem w tej wojnie, a nawet za próby sugerowania Kijowowi ustępstw wobec Rosji. W świetle takiej polityki papieża należy podkreślić stanowisko uznającego jego zwierzchnictwo Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego.
Bułgarski wyjątek, czyli rynek UE otwarty dla rafinerii Łukoilu
Bułgaria pozwoli rafinerii nad Morzem Czarnym należącej do rosyjskiego koncernu naftowego działać i eksportować produkty naftowe do Unii Europejskiej do końca 2024 roku. Przyniesie to dodatkowe dochody do bułgarskiego budżetu. Jest to jednak kolejny wyłom w sankcjach UE już działających, jak i tych, które wejdą w życie lada dzień.
Sankcje zmuszą Rosję do zmian w sektorze produkcji ropy?
Rosyjscy producenci ropy powinni zainwestować więcej w zagospodarowywanie małych złóż surowca – uważa szef rosyjskiego Związku Producentów Ropy i Gazu Giennadij Szmal. Za tym może pójść zmiana warunków działalności w sektorze, korzystna dla małych producentów. Oczywiście nie wynika to z nagłego dostrzeżenia przez władze ogromnego uprzywilejowania, choćby podatkowego, dużych koncernów naftowych.
Przestój w wojnie Rosji z Ukrainą. Gdzie kolejne duże operacje?
W ostatnich tygodniach niewiele zmian na froncie wojny Rosji z Ukrainą. Ostatnim dużym zdarzeniem był odwrót rosyjskich sił z zachodniego brzegu Dniepru, a więc pozostawienie Chersonia. Intensywność działań wojennych spadła z powodu sytuacji pogodowej. Rozmokłe stepy utrudniają ofensywne ruchy. Ale właśnie nadciąga zima w tej części Europy. Gdzie można spodziewać się ataków jednej czy drugiej strony konfliktu?
Fundacja Warsaw Institute
