Data: 12 grudnia 2022

Spotkanie Joe Bidena i Xi Jinpinga

Rywalizacja pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Chinami narasta nieprzerwanie od 2018 r. Świadczy o tym chociażby fakt, że w opublikowanej 12 października br. Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Biały Dom jednoznacznie uznał Pekin za bezpośrednie i trwałe zagrożenie dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych.

ŹRÓDŁO: commons.wikimedia.org autor: White House https://commons.wikimedia.org/wiki/File:President_Biden_met_with_President_Xi_of_the_PRC_before_the_2022_G20_Bali_Summit.jpg

Prezydent USA Joe Biden i prezydent Chin Xi Jinping spotkali się w kuluarach szczytu G20 na indonezyjskiej wyspie Bali, by omówić kwestie, które dotychczas dzieliły ich kraje. Stosunki na linii Waszyngton-Pekin uległy wyraźnemu pogorszeniu po sierpniowej wizycie przewodniczącej Izby Reprezentantów Nancy Pelosi na Tajwanie. Spotkanie obydwu liderów na Bali nie przyniosło oczekiwanych skutków pomimo starań na rzecz osiągnięcia kompromisu. Rozmowy toczyły się na tle ostatnich wydarzeń, w tym demonstracji przeciwko chińskiej polityce zero Covid, dyskusyjnej reelekcji Xi Jinpinga na trzecią kadencję w fotelu prezydenta oraz prób rakietowych Korei Północnej. Głównym tematem trzygodzinnego spotkania pozostała jednak kwestia Tajwanu.

Chińscy studenci wyszli na ulice amerykańskich miast, by sprzeciwić się surowym restrykcjom covidowym wprowadzonym przez władze Chin. Skandowali też jednak wolnościowe hasła, domagając się nawet ustąpienia Xi Jinpinga. Niemniej, obaj przywódcy z podobną stanowczością opowiedzieli się przeciwko użyciu broni jądrowej w Ukrainie. Podczas rozmowy z Xi Jinpingiem Joe Biden podkreślił, że władze w Pekinie mają za zadanie powstrzymać zagrożenie ze strony Korei Północnej, która ostatnio dokonuje rekordowej liczby testów rakietowych. Oprócz handlu przywódcy poruszyli szereg innych ważnych kwestii, w tym prawa człowieka, transfer technologii oraz niepodległość Tajwanu. Pekin dał dość jasno do zrozumienia, że kwestia Tajwanu leży w centrum interesów narodowych Chińskiej Republiki Ludowej.

Innym punktem spornym pomiędzy USA i Chinami są pretensje terytorialne Pekinu na Morzu Południowochińskim, co stoi w sprzeczności z roszczeniami Filipin, Wietnamu, Malezji, Tajwanu oraz Brunei. Równie burzliwa dyskusja miała ostatnio miejsce w odpowiedzi na obecność amerykańskiego niszczyciela na Morzu Południowochińskim w ramach operacji FONOP pozwalającej na swobodną żeglugę na danym akwenie. Pojawienie się amerykańskiego okrętu wywołało gniew władz chińskich, które zakomunikowały, że misja ta miała poważnie naruszyły suwerenność i bezpieczeństwo Chin.

Chińskie dążenia w rejonie Indo-Pacyfiku, w tym podpisany niedawno z Wyspami Salomona pakt o bezpieczeństwie, szczególnie niepokoją Australię. Na mocy porozumienia Chińczycy mogą zwiększyć obecność marynarki na południowym Pacyfiku, a także uzyskać dostęp do akwenów ważnych ze strategicznego punktu widzenia. Amerykanie oświadczyli, że mogą powstrzymać Chiny tylko z pomocą silnych sojuszników, tym samym wzywając Unię Europejską do zajęcia stanowiska. Niemniej jednak, inaczej do kwestii Chin podchodzi Unia Europejska, która niedawno określiła Pekin mianem swojego „strategicznego rywala”. W październiku amerykańska administracja wprowadziła nowy pakiet przepisów regulujących eksport określonych technologii. Mimo że Unia podążyła śladem Waszyngtonu w tej kwestii, kraje wspólnoty podejmą kroki, by wypracować własną, odrębną strategię wobec Chin.

Sam fakt, że zarówno UE, jak i USA mają rozbieżne wizje polityki wobec Chin może niekorzystnie wpłynąć na stosunki transatlantyckie. Na początku listopada kanclerz Niemiec Olaf Scholz złożył wizytę w Chinach, zaś w ubiegły czwartek do Pekinu poleciał przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel, co może świadczyć o istotnej poprawie w stosunkach z Chinami. Stany Zjednoczone niedawno umocniły sojusz z Francją, o czym świadczy ostatnia wizyta państwowa Emmanuela Macrona, podjętego z najwyższymi honorami na kolacji w Białym Domu. Nie ulega wątpliwości, że po obu stronach Atlantyku panuje impas, zaś obecna sytuacja geopolityczna jest złożona bardziej niż kiedykolwiek.

 

Katja-Elisabeth Herrmann Katja-Elisabeth odbywa staż jako pracownik naukowy w Warsaw Institute. Posiada wykształcenie w dziedzinie spraw transatlantyckich nabyte w College of Europe (Warszawa, Polska) oraz Fletcher School of Law and Diplomacy na Tufts University. Ponadto Katja-Elisabeth posiada tytuł licencjata stosunków międzynarodowych i organizacji międzynarodowych, który połączyła z dyplomem z prawa międzynarodowego i europejskiego na Uniwersytecie w Groningen. Podczas studiów licencjackich jej głównym celem było zbadanie powiązania technologii i prawa w Unii Europejskiej. Niedawno otrzymała stypendium na rzecz polityki publicznej Fundacji Squire Patton Boggs w 2022 roku. W ramach jej pracy w ramach programu stypendialnego jej badania poświęcone są istotnym tematom zainteresowania sprawami transatlantyckimi z perspektywy prawnej i politycznej.

 

Źródła:
1. Amaro, Silvia “The U.S. wants the EU to be strict with China. But Europe can’t afford it” CNBC News (2 grudnia 2022 r.) <https://www.cnbc.com/2022/12/02/the-us-wants-the-eu-to-be-strict-with-china-but-europe-cant-afford-it.html> dostęp: grudzień 2022 r.
2. Associated Press “US dismisss Chinese objections to South China Sea mission” ABS News (30 listopada 2022 r.) <https://abcnews.go.com/International/wireStory/us-dismisses-china-objections-south-china-sea-mission-94131964> dostęp: listopad 2022 r.
3. Collinson Stephen, “Xi and Biden cool the heat, but China and the US are still on collision course” CNN News (14 listopada 2022 r) <https://edition.cnn.com/2022/11/14/politics/joe-biden-xi-jinping-china-us-relations/index.html> dostęp: grudzień 2022 r.
4. Lendon Brad, “US and China in first South China Sea encounter since Xi-Biden meeting” CNN News (29 listopada 2022 r.) <https://edition.cnn.com/2022/11/29/asia/us-navy-freedom-of-navigation-south-china-sea-intl-hnk-ml/index.html> dostęp: grudzień 2022 r.
5. Levine Rosie, Jennifer Staats, Alex Stephenson, “Three Key Takeaways from the Biden-Xi Summit” United States Institute for Peace (17 listopada 2022 r.) <https://www.usip.org/publications/2022/11/three-key-takeaways-biden-xi-summit> dostęp: listopad 2022 r.
6. Andrew Restuccia, Ken Thomas, Chun Han Wong, Keith Zhai, “Biden-Xi Talks Mark Shift in U.S.-China Ties Toward Managing Fierce Competition” The Washington Post Journal (15 listopada 2022 r.) <https://www.wsj.com/articles/biden-xi-talks-mark-shift-in-u-s-china-ties-toward-managing-fierce-competition-11668534046> dostęp: grudzień 2022 r.
7. Lee Elzabeth, Asim Kashgarian, “Protests in China Prompt Chinese Students in US to Speak Out” VOA News (1 grudnia 2022 r.) <https://www.voanews.com/a/protests-in-china-prompt-chinese-students-in-us-to-speak-out-/6858691.html> dostęp: grudzień 2022 r.
8. Zongyuan Zoe Liu, „What the China-Solomon Islands Pact Means for the U.S. and South Pacific” Council on Foreign Relations (4 maja 2022 r.) <https://www.cfr.org/in-brief/china-solomon-islands-security-pact-us-south-pacific> dostęp: grudzień 2022 r.
9. Tessa Wong, “Xi Biden meeting: US leader promises ‚no new Cold War’ with China” BBC News (14 listopada 2022 r.) <https://www.bbc.com/news/world-asia-63628454> dostęp: grudzień 2022 r.

Wesprzyj nas

Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.

Wspieram

All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.

Powiązane wpisy
Top