RUSSIA MONITOR MONTHLY 10/2021
Content
Lockdown w Rosji zatrzyma falę koronawirusa na krótko
W ostatnim tygodniu października kolejne regiony Federacji Rosyjskiej zaczęły wprowadzać u siebie lockdown. W skali całej Rosji obowiązuje on od 30 października i ma trwać do 7 listopada. Ma zatrzymać rozpowszechniającego się w coraz szybszym tempie koronawirusa. Ale bez zmiany podejścia Rosjan do szczepień, będzie to tylko okresowe zahamowanie pandemii.
Bazy USA w Azji Środkowej? Apel do sąsiadów Afganistanu
Rosja chce zapobiec powrotowi wojsk USA i NATO do regionu Azji Środkowej. 27 października Siergiej Ławrow wezwał postsowieckie republiki regionu do „niewpuszczania wojsk USA i NATO, które po opuszczeniu Afganistanu planują utrzymanie swojej obecności w tym regionie”. Realne szanse na pojawienie się US Army w którejś z postsowieckich republik są jednak minimalne.
Koniec gazowej wojny Rosji z Mołdawią
Rząd Mołdawii i rosyjski Gazprom ogłosiły 29 października przedłużenie umowy na dostawy gazu do Mołdawii na kolejne pięć lat. Nieoficjalnie wiadomo, że cena i formuła jej określania bliższe są propozycjom strony mołdawskiej. Obniżenie pułapu oczekiwań strony rosyjskiej nie może dziwić – Gazprom nie mógł sobie pozwolić na zaprzestanie dostaw do Mołdawii ze względu na konieczność zaopatrywania w gaz podporządkowanego Moskwie separatystycznego regionu Naddniestrza.
Rosnieft i Vitol pogłębiają współpracę
Spółka Vitol, znany trader na globalnym rynku naftowym, podpisała umowę na zakup dużych ilości ropy z największym rosyjskim producentem tego surowca, spółką Rosnieft. Jeszcze tej jesieni sfinalizowana ma być umowa o sprzedaży przez Rosnieft 5 proc. udziałów w projekcie Vostok Oil konsorcjum, w skład którego wchodzi Vitol.
Pierwszy atak Bayraktara w Donbasie. Rosja krytykuje
Dowództwo ukraińskiego wojska poinformowało o pierwszym przypadku użycia w boju zakupionych od Turcji dronów Bayraktar. Do skutecznego uderzenia na pozycje prorosyjskich separatystów doszło 26 października. Użycie znanych ze skuteczności bojowych dronów w Donbasie krytykuje Moskwa.
Łukaszenka straszy polskimi czołgami. Pretekst do zaproszenia Rosjan
Białoruski dyktator twierdzi, że Polska umieszcza przy granicy z Białorusią czołgi w „celu walki z nielegalną migracją”, co ma być tylko pretekstem, by „przybliżyć wojska do granic Białorusi”. Argumentacja jest całkowicie absurdalna, ale zapewne posłuży Łukaszence jako wytłumaczenie pojawienia się na terytorium Białorusi kolejnych sił militarnych Rosji.
Rosyjskie i chińskie okręty w cieśninach Japonii
Współpraca wojskowa Rosji i Chin zacieśnia się – co potwierdzają wspólne manewry na Morzu Japońskim, a następnie demonstracyjny rejs patrolowy, podczas którego licząca 109 okrętów eskadra dwukrotnie przepływała między wyspami Japonii.
NATO-Rosja: kryzys polityczny, nie bezpieczeństwa
Rosja zerwała oficjalny dialog z Sojuszem Północnoatlantyckim w reakcji na wydalenie przez NATO grupy szpiegów działających pod przykryciem dyplomatycznym. Antynatowska i wojenna niemal retoryka Moskwy pogłębia się z dnia na dzień. – Stosunki między NATO i Rosją są obecnie w najgorszym punkcie od zakończenia zimnej wojny – przyznał sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg. Polityka Rosji potwierdza, że właśnie w NATO Moskwa widzi największą przeszkodę dla swych agresywnych działań. Uderzenie w NATO jest też kontynuacją odwiecznej strategii Kremla dążącego do osłabienia lub wręcz rozbicia wspólnoty transatlantyckiej.
Gazowy szantaż Rosji. „Mołdawska lekcja” dla Europy
Gazprom próbuje zmusić Mołdawię do kupowania gazu po radykalnie wyższych cenach, niż to było wcześniej. Rosjanie wykorzystują swoją monopolistyczną pozycję na tym rynku i wywierają presję, ograniczając już teraz dostawy gazu do Mołdawii. Kiszyniów liczy na pomoc UE i Ukrainy, ale mołdawski kryzys pokazuje, jak fatalne skutki ma polityka uzależniania się od gazu z Rosji.
Pierwsze spotkanie Putina z nowym premierem Izraela
W długiej rozmowie Władimira Putina z Naftalim Bennettem w Soczi obie strony skupiały się na tym, co je łączy. Dla premiera Izraela było to ważne spotkanie. Bennett chce utrzymać przynajmniej w części te znakomite relacje, które łączyły przez wiele lat Putina z Benjaminem Netanyahu. Swego rodzaju łącznikiem między starym a nowym ma być minister Zeev Elkin, uznawany w Izraelu za eksperta od relacji z Rosją.
Kosowo wydało dwóch rosyjskich dyplomatów. W tle konflikt z Serbią
Władze Kosowa poinformowały, że nakazały opuszczenie kraju dwóm dyplomatom z rosyjskiego biura łącznikowego w Prisztinie. Biorąc pod uwagę ścisły związek biura z ambasadą rosyjską w Belgradzie, nie można wykluczyć, że to pokłosie niedawnego ostrego kryzysu na linii Kosowo-Serbia. Rosja jest sojusznikiem Serbii, nie uznaje niepodległości Kosowa, wielokrotnie jej wywiad współpracował ze służbami serbskimi w tej części Bałkanów.
Turcy aresztowali kilerów z Rosji. To kadyrowcy?
Tureckie służby zatrzymały, a sąd osadził w areszcie sześciu mężczyzn podejrzanych o przygotowywanie zamachów na czeczeńskich emigrantów. Czterech z nich to obywatele Rosji. Wszystko wskazuje na to, że chodziło o zemstę na przeciwnikach Ramzana Kadyrowa, wiernego Kremlowi przywódcę Czeczenii.
Rekordy zakażeń i śmierci, lockdown. Rosja przegrywa z COVID-19
Sytuacja epidemiczna w Rosji od tygodni pogarsza się dosłownie z dnia na dzień. Ogłoszone teraz dodatkowe obostrzenia przychodzą za późno i należy się spodziewać w najbliższym czasie kolejnych rekordów zakażeń i zgonów na COVID-19. Tymczasem minister zdrowia alarmuje, że system opieki zdrowotnej jest już teraz przeciążony. W największym stopniu za obecną sytuację odpowiadają władze, które od miesięcy lekceważyły sytuację i nie prowadziły skutecznej kampanii informacyjnej zachęcającej Rosjan do szczepień.
Putin grozi Ukrainie i szantażuje Unię Europejską
Mołdawia stanęła w obliczu kryzysu gazowego po tym, jak Rosja postawiła zaporowe warunki ws. dostaw gazu. Gazprom chce postawić pod ścianę także Rumunię. Jednocześnie Rosjanie prowadzą informacyjną ofensywę – od ambasadorów w różnych krajach po samego prezydenta Putina – która ma na celu zmuszenie borykającej się z kryzysem energetycznym UE do ustępstw wobec Gazpromu i szybkiego uruchomienia Nord Stream 2. Przy czym Moskwa już nawet nie ukrywa, że zaprzestanie tranzytu gazu przez Ukrainę to tylko kwestia czasu.
Rosja zaprosiła talibów. „Format moskiewski” o Afganistanie
Władze rosyjskie próbują przełamać impas w relacjach z Talibanem i uzyskać wpływy w Kabulu. Stąd pomysł międzynarodowej konferencji w Moskwie, także z udziałem przedstawicieli nowych władz Afganistanu. Dotychczas talibowie nie spełnili nadziei Moskwy i nie poszerzyli składu rządu o inne grupy polityczne. Rosja, ale też Chiny, dążą do tego, aby Taliban przyjął bardziej umiarkowany kurs polityczny, co ułatwiłoby akceptację nowego rządu afgańskiego przez społeczność międzynarodową.
Patruszew oskarża, Riabkow grozi. Rosja zmusi USA do ustępstw?
Sekretarz Rady Bezpieczeństwa FR Nikołaj Patruszew zarzucił USA ingerowanie w ostatnie wybory do Dumy oraz podsycanie sporów między Rosją a Ukrainą i Gruzją. Z kolei wiceszef MSZ Siergiej Riabkow nie wykluczył dalszego zaostrzenia relacji Moskwy z USA. Wszystko to podczas pobytu w Rosji podsekretarz stanu USA ds. politycznych Victorii Nuland. To pierwsza amerykańska wizyta na tak wysokim politycznym poziomie od szczytu w Genewie, gdzie spotkali się prezydenci Rosji i USA.
Rosjanie bardziej niż Putinowi, ufają armii
Trwa proces spadku notowań prezydenta Rosji wśród rodaków. To samo dotyczy armii, choć jest na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o zaufanie Rosjan. Spada też – i to mocno – poziom zaufania do służb specjalnych, choć wciąż jest on wyższy, niż choćby Cerkwi czy mediów. Potwierdza to wszystko, że podstawy obecnego reżimu w Rosji ulegają erozji, co z kolei zmusza władzę coraz częściej do sięgania po fałszerstwa, manipulacje i siłę.
Gazprom ogranicza dostawy tradycyjną drogą. Gazowa pułapka Rosji
Kontraktowany na listopad surowiec kosztuje już na europejskich giełdach cztery razy więcej, niż rok temu. Jeśli ta zima będzie podobna do ostatniej, Unię Europejską czeka potężny kryzys energetyczny. Sytuację wykorzystuje Gazprom, aby zmusić Europę do ustępstw ws. Nord Stream 2.
Fundacja Warsaw Institute
