RUSSIA MONITOR MONTHLY 01/2022
Content
Londyn zaostrza politykę wobec Rosji
Dyplomatyczna ofensywa Wielkiej Brytanii wymierzona w Moskwę niemile zaskoczyła Rosjan. Świadczą o tym reakcje na projekt surowych sankcji przedstawiony przez rząd w Londynie. A przecież do tego dochodzą mocne deklaracje Borisa Johnsona (i zapowiedź jego wizyty w Kijowie) oraz pierwsze doniesienia o stworzeniu sojuszu brytyjsko-polsko-ukraińskiego.
Ile kosztuje Gazprom tranzyt przez Białoruś?
Gazprom poinformował o kosztach tranzytu gazu przez Białoruś. Stanowią one około jednej dziesiątej przychodów z dostaw gazu do białoruskich odbiorców.
Sankcje na Nord Stream 2? Zdecydowane USA, spory w Niemczech
Pod wpływem krytyki międzynarodowej i presji Stanów Zjednoczonych Berlin nieco zmienił stanowisko w sprawie nałożenia sankcji na Nord Stream 2 w przypadku inwazji Rosji na Ukrainę. Wciąż jednak nie ma ostatecznej deklaracji rządu niemieckiego, a w samej współrządzącej krajem partii SPD jest silny lobbing na rzecz gazociągu.
W ślad za gazem. Rosja ogranicza dostawy do UE
W lutym z europejskich portów Transnieftu do krajów Unii popłynie o 14% mniej ropy, niż w styczniu. Spadek dostaw dotknie przede wszystkim kraje bałtyckie, Finlandię, Niemcy i Holandię.
Gazpromnieft chce zwiększyć wydobycie gazu i ropy o jedną trzecią
Szef spółki Gazpromnieft, Aleksandr Diukow, poinformował o planach zwiększenia wydobycia węglowodorów o prawie jedną trzecią. Tymczasem jednak wzrost wydobycia ropy w Rosji już nie nadąża za tempem wzrostu produkcji uzgodnionym przez OPEC+.
Rosja szuka złóż. Problemy z wydobyciem ropy
Uwaga rosyjskich koncernów naftowych i gazowych jest już skupiona na Syberii Wschodniej. To ostatnia część kraju bogata w łatwo dostępne zasoby węglowodorów. Tymczasem firmy muszą szukać nowych złóż, bo z obecną bazą surowcową i stopniem jej eksploatacji nie mają szans, by wypełnić deklarowane cele wydobywcze.
Ćwiczenia na Morzu Norweskim. Mobilizacja rosyjskiej floty wojennej
Rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało 31 stycznia, że siły morskie przeprowadziły ćwiczenia na Morzu Norweskim. To kolejny przejaw aktywności rosyjskiej floty wojennej, która w niemal całości wyszła z portów w celu przeprowadzenia szeregu ćwiczeń w różnych częściach świata.
Rekordowe dostawy rosyjskiego gazu do Turcji przez Blue Stream
Dostawy rosyjskiego gazu przez podmorski gazociąg Blue Stream do Turcji osiągnęły rekordowy poziom w 2021 roku, poinformował Gazprom Export. Takie wyniki Rosjanie tłumaczą rosnącym popytem. Nic tak bardzo nie pokazuje, że Moskwa kieruje się od ponad pół roku względami politycznymi w kwestii dostaw do UE.
Blokada morska Ukrainy? Rosja ma takie możliwości
Południe Ukrainy jest szczególnie zagrożone rosyjskim atakiem. Po pierwsze, na okupowanym Krymie stacjonuje potężne wojskowe zgrupowanie. Po drugie, Rosja ma przygniatającą przewagę na morzu. Nie można więc wykluczyć scenariusza, w którym Kreml zdecyduje się zablokować zupełnie nie tylko Cieśninę Kerczeńską, ale także morskie szlaki do ukraińskich portów na zachód od Krymu, z Odessą na czele. Taka blokada, bez otwartej agresji zbrojnej, uderzyłaby w gospodarkę ukraińską.
Uwaga na Donbas. Tam może rozpocząć się inwazja Rosji
W ostatnich dniach napływa coraz więcej informacji wskazujących, że to jednak w Donbasie może rozpocząć się ofensywa Moskwy przeciwko Ukrainie. Chodzi zarówno o wzmacnianie militarnego potencjału w tzw. republikach ludowych, jak też polityczne przygotowanie gruntu pod interwencję Rosji na południowym wschodzie Ukrainy.
Rosja obniża poziom żądań? Oferta wiceszefa dyplomacji
Moskwa nadal nie chce rozmawiać o nowej rundzie negocjacji ws. Ukrainy i NATO. Jednak po serii bardzo ostrych wypowiedzi przedstawicieli władz rosyjskich oraz demonstracyjnych ruchów, jak choćby przerzut wojsk na Białoruś, pojawiają się sygnały pewnego obniżenia skali żądań ze strony Rosji. Wskazują na to choćby słowa wiceszefa MSZ, Siergieja Riabkowa.
Mołdawii znów grozi brak gazu. Rosjanie chcą coraz więcej
Mołdawski koncern gazowy Moldovagaz poinformował, że zapłacił rosyjskiemu Gazpromowi za gaz dostarczony w grudniu 2021 r. Do 20 stycznia 2022 musi wpłacić zaliczkę za zakontraktowane dostawy w bieżącym miesiącu. Jednak cena rosyjskiego gazu od początku roku poszła w górę i Mołdawia ma problem ze znalezieniem środków – prosi więc Gazprom o przesunięcie terminu wpłaty zaliczki. Jeśli nie dojdzie do porozumienia, Rosjanie znów mogą ograniczyć dostawy gazu do Mołdawii.
Powrót formatu normandzkiego?
Rozmowy w tzw. formacie normandzkim (Rosja, Ukraina, Niemcy, Francja) prowadzone od lat 2014–2015 nie przyniosły poprawy sytuacji w Donbasie i nie zbliżyły stron konfliktu do pokoju. To porażka Moskwy, która liczyła na to, że przychylne jej Paryż i Berlin zmuszą Kijów do przyjęcia korzystnych dla Rosji zasad wprowadzania w życie tzw. porozumień mińskich. Teraz gdy Kreml postawił na rozwiązanie tego problemu poprzez rozmowy z USA, Ukraina próbuje to równoważyć, podkreślając wagę formatu normandzkiego. Wszak dziś większym zagrożeniem dla Kijowa są potencjalne ustępstwa administracji Joe Bidena.
Rosjanie zagrażają podmorskiej łączności NATO
Siódmego stycznia przestał działać jeden z dwóch kabli światłowodowych łączących kontynentalną Norwegię z archipelagiem Svalbard. Następnego dnia świeżo upieczony nowy szef sztabu sił zbrojnych Wielkiej Brytanii ostrzegł Rosję, że każda próba przecięcia kluczowych kabli podmorskich zostanie potraktowana jako akt wojny. W ostatnich miesiącach rosyjska flota coraz aktywniej operuje w rejonie kabli łączących USA z Europą.
Ruchy rosyjskich wojsk. Ryzyko inwazji na Ukrainę wciąż wysokie
Rozmowy dyplomatów nie wpłynęły na decyzje wojskowych. Rosja właśnie w czasie rozmów z NATO i USA rozpoczęła kolejne ćwiczenia w pobliżu granicy z Ukrainą. Na Zachodzie i w Kijowie nie ma wątpliwości, że ryzyko wybuchu wojny pozostaje wciąż wysokie. Szczególnie po fiasku rokowań w Genewie, Brukseli i Wiedniu.
Rosja przesuwa „czerwoną linię” w sprawie Ukrainy
Nieudane rozmowy z USA i NATO nie wpłynęły mitygująco na zachowanie Moskwy, wręcz przeciwnie. Rosjanie dążą do jeszcze większej eskalacji napięcia. Przerzucają z Syberii na zachód sprzęt wojskowy, w tym wyrzutnie rakietowe Iskander, a jednocześnie zaostrzają żądania w sprawie statusu Ukrainy i stawiają ultimatum USA i NATO.
Pozorny odwrót Rosjan z Kazachstanu
Rosyjskie ministerstwo obrony ogłosiło rozpoczęcie procesu wycofywania z Kazachstanu żołnierzy kontyngentu Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym. Nie jest jednak przesądzone, jak długo ewakuacja będzie trwała i czy mimo wszystko na miejscu nie zostaną jakieś pododdziały Rosjan. Należy podkreślić, że Moskwa i jej sojusznicy wysłali ponad 2 000 żołnierzy na odsiecz władzom Kazachstanu nie w celu zapobieżenia rewolucji, ale aby zabezpieczyć władzę prezydenta Kasyma-Żomarta Tokajewa, który obawiał się politycznych wrogów związanych z obozem Nursułtana Nazarbajewa.
Po rozmowach w Genewie ryzyko wojny nie zmalało
Nie można było oczekiwać po jednym spotkaniu wiceszefów dyplomacji USA i Rosji, że zapadną jakieś istotne decyzje. Wendy Sherman i Siergiej Riabkow mieli raczej za zadanie – w trybie roboczym – przedstawienie sobie nawzajem propozycji i oczekiwań. Z komentarzy obu stron po spotkaniu można jednak wyciągnąć pewne wnioski na temat najbliższej przyszłości.
Rosja wkracza do Kazachstanu. Tokajew jak Łukaszenka
Nie chodzi tylko o obecność setek rosyjskich żołnierzy, ale jeszcze bardziej o polityczne wsparcie, jakiego Kreml udzielił Kasymowi-Żomartowi Tokajewowi. Prezydent Kazachstanu będzie musiał za to zapłacić wysoką cenę. W efekcie Kazachstan z samodzielnego sojusznika Rosji zaczyna się zmieniać w jej wasala.
Warsaw Institute
