Russia Monitor Monthly 2/23
Content
W Polsce trwa rewolucja, która za 3 lata złamie monopol gazowy Kremla
Jeszcze kilka lat temu ponad 60 proc. zużywanego w Polsce gazu pochodziło od jednego dostawcy – Gazpromu. Dyktował on zawyżone ceny i wykorzystywał monopol w celach politycznych. Za trzy lata import z Rosji może nawet spaść do zera. Wszystko dzięki LNG z USA i gazowi z Norwegii.
Rumunia blokuje rosyjskie dostawy wojskowe do Serbii
Rumuńskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych oświadczyło w piątek, 26 lipca, że zablokowało transport rosyjskich czołgów, który odbywał się przez terytorium Rumunii na rzece Dunaj.
Protesty w Moskwie. Putin posłuchał siłowików
Lokalny konflikt wokół zbliżających się wyborów do Moskiewskiej Dumy Miejskiej przerodził się w ciągu kilku dni w najważniejszy problem polityczny w całej Rosji. Wbrew opiniom części komentatorów, wcale nie jest to złe dla reżimu. Przeciwnie, wiele wskazuje na to, że władzy zależało na eskalacji stołecznego kryzysu. Na pewno zależało zwolennikom ostrego kursu w polityce wewnętrznej.
Najsłabsze ogniwo rosyjskich sił zbrojnych
Podkreślanie potęgi militarnej i zapowiedź dalszych zbrojeń – Władimir Putin nie zaskoczył Rosjan świętujących Dzień Marynarki Wojennej Rosji. Prezydent przyjął defiladę okrętów wojennych w Sankt Petersburgu. Z wielką pompą podobne uroczystości odbyły się także w głównych wojennych portach Rosji. Jednak oficjalny huraoptymistyczny obraz sił morskich to jedno, zaś codzienna rzeczywistość, drugie. W morskim komponencie sił zbrojnych Rosji jest podobnie jak w pozostałych.
Macron zaprasza Putina. Obóz przyjaciół Rosji w UE rośnie w siłę
Coraz cieplej na linii Paryż-Moskwa. Po spotkaniu premierów Francji i Rosji pod koniec czerwca, dojdzie do spotkania prezydentów, znów we Francji. Emmanuel Macron zapowiedział, że 19 sierpnia spotka się z Władimirem Putinem w swej letniej rezydencji w Fort de Brégançon. Data i miejsce nie są przypadkowe – kilka dni później ma się odbyć szczyt G-7 w Biarritz we Francji.
Kolejny projekt Gazpromu opóźniony. TurkStream utknął w Bułgarii
Kluczowym elementem rosyjskiej strategii ominięcia Ukrainy w eksporcie gazu na zachód jest budowa rurociągów Nord Stream 2 (na północy) i Turkish Stream (na południu). Plan przewidywał ich uruchomienie w momencie, gdy przestanie obowiązywać umowa tranzytowa z Ukrainą (od początku 2020 r.). Okazuje się jednak, że do znanych kłopotów z terminowym oddaniem do użytku gazociągu bałtyckiego dochodzi problem na południu, a konkretnie na Bałkanach.
Rysa na szkle. Austria i Rosja, szpieg i gaz
Austriacka prokuratura wystawiła międzynarodowy nakaz aresztowania obywatela Rosji, Igor Zajcewa. Ma to związek ze sprawą aresztowanego za szpiegostwo na rzecz Rosji oficera austriackiej armii. Wystawiono międzynarodowy nakaz aresztowania Rosjanina, zdaniem władz austriackich, oficera wywiadu wojskowego. Zapewne pozostanie on nieuchwytny, ale też wątpliwe, by cały ten szpiegowski skandal miał zaszkodzić coraz bliższej współpracy Austrii z Rosją.
Arktik LNG-2. Novatek ma wspólników i podwykonawcę
Największy rosyjski prywatny producent gazu Novatek wybrał podwykonawcę do budowy zakładów skraplania gazu w drugim realizowanym projekcie LNG w Arktyce: Arktik LNG-2. Rosyjska spółka zawarła kontrakt wartości 7,6 mld dolarów z jednym z liderów światowego rynku prac konstrukcyjnych w tym sektorze – TechnipFMC.
Odszkodowania za awarię Drużby? Może być problem
Najpierw strona rosyjska grała na czas w rozmowach z odbiorcami surowca z rurociągu Drużba na temat odszkodowań za straty poniesione przez nich w wyniku zanieczyszczenia systemu dostaw. Wpływ na to miały zapewne konflikty w samej Rosji, przede wszystkim otwarta już wojna Rosnieftu z Transnieftem. Teraz operator Drużby, czyli Transnieft, jednostronnie określa maksymalny wymiar rekompensaty za zanieczyszczoną ropę.
„Złoty czwartek” Gazpromu na giełdzie
W ciągu niecałych dwóch miesięcy Gazprom po raz drugi zanotował niezwykły – w ciągu jednej sesji giełdowej – skok wartości. 25 lipca na moskiewskiej giełdzie akcje koncernu podrożały w kilka godzin o 6%, łącznie o niemal 300 mld rubli. Tym razem inwestorzy rzucili się na papiery Gazpromu na fali spekulacji, że nieznani inwestorzy mogą zakupić pakiet akcji od spółek zależnych koncernu.
Rumunia potrzebuje migrantów z poza UE
Rumuński rząd planuje zwiększyć kontyngent migrantów z poza UE z 20 000, przewidziana liczba na ten rok, do 30 000. Będzie to wzrost o 50 % w stosunku do roku ubiegłego, w którym do Rumunii przybyło 15 000 migrantów z poza wspólnoty. W roku 2018, odpowiednie organy wydały ponad 10 000 pozwoleń na pracę dla migrantów z poza UE. Migranci spoza UE w Rumunii pochodzą głównie z Wietnamu, Mołdawii oraz Nepalu.
Nowy rząd w Mołdawii wobec Naddniestrza
Premier Mołdawii Maia Sandu zaapelowała do władz w Tyraspolu o zniesienie zakazu wjazdu dla przedstawicieli administracji z Mołdawii.W tym celu poprosiła przedstawicieli formatu 5 + 2 (grupy mediacyjnej składającej się ze skonfliktowanych stron oraz Rosji, Ukrainy, OBWE, UE i USA) o wsparcie Mołdawii w załatwieniu tej kwestii.
Rosnieft vs Transnieft. Kolejna odsłona „naftowej wojny”
Spór o przyczyny awarii w ropociągu Drużba był początkiem otwartej już wojny największego rosyjskiego producenta ropy naftowej z operatorem-monopolistą sieci rurociągów w Rosji. Wymiana wzajemnych zarzutów wyszła już poza ramy zwykłego biznesowego sporu między dwiema dużymi spółkami.
To już prawie pewne, że Kövesi zostanie szefową Europejskiej Prokuratury
Była szefowa służb antykorupcyjnych Laura Codruţa Kövesi od początku była faworytem w walce o stanowisko szefowej Europejskiej Prokuratury, co było widoczne we wsparciu jakie otrzymywała zarówno od unijnych urzędników, polityków, jak i poszczególnych instytucji. Okazuje się, że poprze ją także Francja, co poskutkuje wycofaniem tamtejszego kandydata.
„Lepsza niż oczekiwano” – Podsumowanie prezydencji Rumunii w Radzie UE
„Lepsza niż oczekiwano” – tak półroczną prezydencję Rumunii w Radzie UE ocenił prezydent Klaus Iohannis. W ciągu pół roku przyjęto dziewięćdziesiąt dokumentów prowadzących do uchwalenia nowego prawodawstwa. I dokonał tego kraj, który od kilku lat notorycznie krytykowany jest przez organy UE za naruszenia praworządności. Prezydencja Rumunii miała miejsce w trudnym politycznie okresie, a jej sukces z pewnością pomoże obecnemu rządowi przy kolejnych wyborach.
Rumunia jako pierwszy cel podróży mołdawskiej premier
Maia Sandu w swoją pierwszą zagraniczną podróż jako premier Mołdawii udała się do Bukaresztu, 2 lipca. Rumuński Prezydent Klaus Iohannis oświadczył że ta wizyta jest symboliczna dla stosunków rumuńsko-mołdawskich. Mołdawska premier podziękowała rządowi rumuńskiemu oraz społeczeństwu tego państwa za bezinteresowne wsparcie dla europejskich aspiracji Mołdawii.
Wojna na górze w Estonii. Prezydent kontra wicepremier
Ataki liberalnej prezydent na narodowo-konserwatywnego koalicjanta rządowego mogą doprowadzić do kryzysu politycznego w Estonii. Część estońskiej sceny politycznej oraz duże media od kilku miesięcy nie mogą pogodzić się z faktem, że eurosceptyczna EKRE weszła do rządu. Teraz wykorzystują do walki z tą partią liberalne media zachodnie.
Cała władza w ręce Zełenskiego
Ukraina jest oficjalnie republiką parlamentarno-prezydencką. Po wyborach 21 lipca można jednak powiedzieć, że faktycznie to już republika prezydencka. Skala zwycięstwa partii Sługa Narodu zaskoczyła nawet samego jej założyciela, prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Zyskuje on komfort rządzenia, jakiego nie miał nikt na Ukrainie po 1991 roku. Teraz czas na realizację obietnic i zaspokojenie ogromnych – i zróżnicowanych – oczekiwań Ukraińców.
Wpływy Rosji na Bliskim Wschodzie i rola Jemenu. Cytowanie w Sana’a Center for Strategic Studies
W ostatnim raporcie The Sana’a Center for Strategic Studies pt. Yemen’s Role in Moscow’s Mideast Comeback dot. rosyjskich działań w Jemenie oraz ich wpływu na pozycję Rosji na Bliskim Wschodzie, wykorzystane zostały fragmenty raportu Warsaw Institute pt. Wojna domowa w Libii: polityka i cele Rosji. Autorem raportu jest Grzegorz Kuczyński Dyrektor Programu Eurasia i ekspert Warsaw Institute.
Turcja – słabe ogniwo NATO?
Do Turcji dotarły pierwsze elementy rosyjskich systemów rakietowych S-400. Recep Tayyip Erdogan nie posłuchał Donalda Trumpa, Ankara nie przestraszyła się gróźb Pentagonu. Amerykańskie sankcje są nieuniknione, ale zakup nowoczesnego rosyjskiego uzbrojenia przez Turcję to duży problem dla wszystkich jej partnerów z NATO. Na tym kryzysie najwięcej zyskuje Rosja.
Fundacja Warsaw Institute
