ARTYKUŁY
Czy Bałkany Zachodnie pozostaną w agendzie integracyjnej Unii Europejskiej?
Ostatnie dwa lata wydawały się przełomowe w relacjach Unii Europejskiej z Bałkanami Zachodnimi. Państwa takie jak Albania czy Macedonia Północna prowadziły politykę w kierunku zgodnym z wytycznymi UE w celu rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych. Serbia i Kosowo nadal prowadzą dialog w sprawie przyszłej umowy pokojowej, który umożliwi obydwu krajom przełamanie impasu w relacjach z UE. W przypadku Serbii rozwiązanie konfliktu z Kosowem odblokuje negocjacje akcesyjne, natomiast Kosowo będzie mogło ubiegać się o status kandydata.
Perspektywa członkostwa europejskich mikropaństw w Unii Europejskiej w kontekście negocjacji układu stowarzyszeniowego
Obecnie pośród krajów członkowskich najmniejszym z nich – zarówno pod względem powierzchni, jak i ludności – pozostaje Malta. Na mapie Europy Zachodniej są jednak państwa, które od kilku dekad wyrażają chęć zbliżenia ze Wspólnotami Europejskimi. Poza Szwajcarią, na mapie Europy Zachodniej takimi swoistymi enklawami pozostają: położona między Hiszpanią i Francją Andora, na Lazurowym Wybrzeżu graniczące z Francją Monako, położony między Szwajcarią i Austrią Liechtenstein oraz dwie enklawy na terytorium Włoch: Watykan i San Marino. Każde z tych mikropaństw pozostaje w specyficznych relacjach z Unią Europejską, a w przypadku trzech spośród nich najprawdopodobniej wkrótce dojdzie do ich nowego ustalenia.
Chińska dyplomacja szczepionkowa
Pandemia COVID-19 doprowadziła do ponad 2,2 mln bezpośrednich ofiar oraz najgorszego od zakończenia II wojny światowej kryzysu ekonomicznego Skumulowana strata w produkcji w stosunku do prognoz sprzed pandemii może wynieść 11 bilionów w latach 2020–21 do 2025 r. oraz nawet 28 bilionów dolarów . Jeżeli wliczyć do statystyk zgodny nadliczbowe, czyli ukryte ofiary COVID-19, ostateczny rachunek byłby jeszcze wyższy. Katastrofalny wymiar strat wymusił na najpotężniejszych państwach, koncernach i ośrodkach badawczych bezprecedensowe wysiłki na rzecz pozyskania skutecznej szczepionki. Powracające ogniska zakażeń a wraz nimi obostrzenia uzmysłowiły społeczeństwu i decydentom, że najlepszym wyjściem z trudnej sytuacji pozostaje zdobycie odporności zbiorowej przez społeczeństwo w konsekwencji przeprowadzenia powszechnej akcji szczepień.
Relacje saudyjsko-irańskie. Czy czeka nas przełom?
Rywalizacja pomiędzy Arabią Saudyjską a Iranem to jeden z głównych czynników kształtujących obraz dzisiejszego Bliskiego Wschodu. Ma ona wymiar zarówno religijny (odnoszący się do starej jak sam islam rywalizacji jego dwóch najważniejszych odłamów, sunnizmu oraz szyizmu), gospodarczy (oba kraje są jednymi z głównych eksporterów ropy naftowej) jak i polityczny, gdzie zarówno Rijad, jak i Teheran uznaje się za mocarstwa regionalne, które starają się rozszerzać swoje wpływy, co naturalnie prowadzi do konfrontacji.
USA i Turcja – dalsze rozluźnienie Sojuszu?
Ostatnia deklaracja prezydenta USA, że masakra Ormian w Imperium Osmańskim w 1915 r. stanowi ludobójstwo, wywołała zdecydowany protest władz w Ankarze. Turcja w ostatnich latach coraz bardziej oddala się politycznie od Zachodu, ale pozostaje drugą siłą militarną i ważnym sojusznikiem w NATO. W epoce „post-erdoganowskiej” Turcja powinna mieć możliwość zaangażowania się w sojusze świata zachodniego, na nowo z czystą kartą. Dokąd zmierzają bilateralne relacje Ankary z Waszyngtonem i innymi krajami Sojuszu Północnoatlantyckiego?
Raport kontrwywiadu Estonii: zagrożenie ze strony Chin
Estoński kontrwywiad, czyli Policja Bezpieczeństwa (Kaitsepolitsei, KaPo) opublikował w kwietniu roczny przegląd bezpieczeństwa – KAPO Annual Review. Podobnie jak w przypadku innych państw bałtyckich, zauważono zwiększoną aktywność wywiadowczą Chin, która coraz śmielej podejmuje działania w regionie.
Coraz droższe paliwa. Rosyjski rząd ograniczy eksport?
Od kilku miesięcy Rosjanie muszą na stacjach benzynowych płacić coraz więcej. Władze uważają, że wynika to polityki producentów, którym bardziej opłaca się sprzedawać benzynę za granicę, niż na rynek krajowy. Rząd myśli nad ograniczeniem eksportu, ale takie administracyjne próby regulowania rynku mogą nie przynieść wcale efektu.
Rosnieft: dywidendy niższe niż rok temu
Największa spółka naftowa Rosja przeznaczyć chce na dywidendy za 2020 rok połowę zysku netto z ubiegłego roku. To oznacza, że akcjonariusze dostaną pięć razy mniej niż rok wcześniej. Walne zgromadzenie akcjonariuszy ma się odbyć 1 czerwca 2021 roku w trybie zaocznym.
Gazprom przyspiesza z gazyfikacją Rosji
Gazprom w 2021 roku zamierza zainwestować w gazyfikację regionów niemal dwa razy więcej środków, niż w roku 2020. Koncern wyraźnie przyspieszył z podłączaniem indywidualnych odbiorców w kraju do sieci gazowej na polecenie prezydenta. Władimir Putin jeszcze w ubiegłym roku ogłosił, że ma to być jeden z priorytetów polityki społecznej państwa.
Rosja przygotowuje grunt pod spotkanie Bidena z Putinem
Wysocy rangą przedstawiciele Rosji mówią o przygotowaniach do szczytu Biden-Putin, ale jednocześnie grożą reakcją na ewentualne kolejne „nieprzyjazne kroki” USA. Widać jednak, że Kremlowi bardzo zależy na takim spotkaniu, stąd stosunkowo umiarkowana reakcja na ostatni pakiet sankcji amerykańskich, a może też wycofanie części wojsk znad granicy Ukrainy.
Sabotaż GRU w Czechach. Prezydent Zeman sprzyja Moskwie
Blisko tydzień milczał prezydent Czech Milosz Zeman, zanim zabrał publicznie głos w sprawie oskarżenia przez rząd czeski rosyjskiego wywiadu wojskowego o wysadzenie w powietrze składów amunicji w Vrbieticach 2014 roku. Znany z prorosyjskich poglądów i wrogości do czeskiego kontrwywiadu Zeman swoimi wypowiedziami przysłużył się Moskwie. Zareagował na to rząd. Szef MSW zapewnił, że wbrew temu, co mówi prezydent, w sprawie wybuchów w Vrbieticach rozpatrywane nie są dwie wersje, a jedna: sabotażu GRU.
Sankcje nie, Nord Stream 2 tak. Rosyjski kurs Niemiec
Aleksiej Nawalny zakończył głodówkę, Rosja zaczęła wycofywać wojska zgromadzone w ostatnich tygodniach nad granicą Ukrainy. To wystarczyło, żeby Berlin przypomniał o swej korzystnej dla Rosji polityce. Najwyżsi urzędnicy mówią wprost, że Nord Stream 2 powinien być dokończony, zaś szef dyplomacji skrytykował nawet te głosy na Zachodzie, które wzywają do bardziej stanowczej polityki wobec Kremla.
Fundacja Warsaw Institute
