RUSSIA MONITOR MONTHLY 9/2020
Contents
Rosyjskie wojska na granicy Ukrainy? Wojna informacyjna
Wydaje się, że mamy do czynienia z powtórką z wiosennego wojennego blefu Rosji. W marcu-kwietniu Moskwa na tyle skutecznie straszyła groźbą ataku na Ukrainę, że Joe Biden zaproponował Władimirowi Putinowi „odprężenie” w postaci szczytu w Genewie. Obecnie też wiele wskazuje na to, że chodzi o polityczną grę i presję na Zachód ze strony Moskwy. Wojna w obecnych warunkach pogodowych we wschodniej Europie jest mało prawdopodobna.
![[Ctrll]+[F]: poszukiwania sprawcy](https://warsawinstitute.org/wp-content/uploads/2021/11/3970764272_20e08e9cc8_k.jpg)
[Ctrll]+[F]: poszukiwania sprawcy
Sieć internetowa odgrywa znaczącą rolę na geopolitycznej planszy. Służby skonfliktowanych krajów przeprowadzają cybernetyczne operacje szpiegowskie oraz dokonują precyzyjnie wycelowanych ataków dezinformacyjnych. Hakerzy opłacani przez rządy włamują się do systemów wroga, a czasem nawet sojusznika, by zyskać polityczną przewagę.
Lockdown w Rosji zatrzyma falę koronawirusa na krótko
W ostatnim tygodniu października kolejne regiony Federacji Rosyjskiej zaczęły wprowadzać u siebie lockdown. W skali całej Rosji obowiązuje on od 30 października i ma trwać do 7 listopada. Ma zatrzymać rozpowszechniającego się w coraz szybszym tempie koronawirusa. Ale bez zmiany podejścia Rosjan do szczepień, będzie to tylko okresowe zahamowanie pandemii.
Bazy USA w Azji Środkowej? Apel do sąsiadów Afganistanu
Rosja chce zapobiec powrotowi wojsk USA i NATO do regionu Azji Środkowej. 27 października Siergiej Ławrow wezwał postsowieckie republiki regionu do „niewpuszczania wojsk USA i NATO, które po opuszczeniu Afganistanu planują utrzymanie swojej obecności w tym regionie”. Realne szanse na pojawienie się US Army w którejś z postsowieckich republik są jednak minimalne.
Rosnieft szykuje nową strategię
Rosnieft przygotowuje nową strategię, która uwzględnia wyzwania transformacji energetycznej i integrację zielonej agendy — powiedział prezes spółki Igor Sieczin, na XIV Euroazjatyckim Forum Gospodarczym. Według Sieczina, w 2020 roku „zielone” inwestycje Rosnieftu przekroczyły 580 mln dolarów i osiągnięto redukcję emisji o 14 proc.
Sprawy bezpieczeństwa priorytetem rozmów ministra Wang Yi z delegacją Talibów w Doha
Wycofanie się sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych z Afganistanu komentowane było szeroko na całym świecie, wzbudzało także spekulacje na temat pogłębionego zaangażowania Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) w tym regionie. Pekin utrzymuje kontakty z nowym afgańskim rządem, jednak faktu tego nie powinno się postrzegać jako symbolu dużej zmiany w chińskim podejściu do tego kraju. Priorytetem pozostaje zapewnienie stabilności w regionie.
Koniec gazowej wojny Rosji z Mołdawią
Rząd Mołdawii i rosyjski Gazprom ogłosiły 29 października przedłużenie umowy na dostawy gazu do Mołdawii na kolejne pięć lat. Nieoficjalnie wiadomo, że cena i formuła jej określania bliższe są propozycjom strony mołdawskiej. Obniżenie pułapu oczekiwań strony rosyjskiej nie może dziwić – Gazprom nie mógł sobie pozwolić na zaprzestanie dostaw do Mołdawii ze względu na konieczność zaopatrywania w gaz podporządkowanego Moskwie separatystycznego regionu Naddniestrza.
Rosnieft i Vitol pogłębiają współpracę
Spółka Vitol, znany trader na globalnym rynku naftowym, podpisała umowę na zakup dużych ilości ropy z największym rosyjskim producentem tego surowca, spółką Rosnieft. Jeszcze tej jesieni sfinalizowana ma być umowa o sprzedaży przez Rosnieft 5 proc. udziałów w projekcie Vostok Oil konsorcjum, w skład którego wchodzi Vitol.
Pierwszy atak Bayraktara w Donbasie. Rosja krytykuje
Dowództwo ukraińskiego wojska poinformowało o pierwszym przypadku użycia w boju zakupionych od Turcji dronów Bayraktar. Do skutecznego uderzenia na pozycje prorosyjskich separatystów doszło 26 października. Użycie znanych ze skuteczności bojowych dronów w Donbasie krytykuje Moskwa.
Przemówienie Josepa Borrella i trudne kwestie Litwy oraz Tajwanu
Relacje Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) zarówno z Unią Europejską (UE), jak i Tajwanem skomplikowały się w ostatnim czasie. Podsumowaniem trudnych wydarzeń stało się przemówienie wygłoszone na plenum Parlamentu Europejskiego przez Margarethe Vestager, wiceprzewodniczącą wykonawczą Komisji Europejskiej, w imieniu Josepa Borrella, Wysokiego Przedstawiciela do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.
Łukaszenka straszy polskimi czołgami. Pretekst do zaproszenia Rosjan
Białoruski dyktator twierdzi, że Polska umieszcza przy granicy z Białorusią czołgi w „celu walki z nielegalną migracją”, co ma być tylko pretekstem, by „przybliżyć wojska do granic Białorusi”. Argumentacja jest całkowicie absurdalna, ale zapewne posłuży Łukaszence jako wytłumaczenie pojawienia się na terytorium Białorusi kolejnych sił militarnych Rosji.
Manewry morskie Chin i Rosji
W czwartek 14 października rozpoczęły się morskie manewry wojskowe Chin i Rosji „Naval Interaction-2021” w pobliżu rosyjskiej Zatoki Piotra Wielkiego na Morzu Japońskim. Jest to kolejne zbliżenie do sojuszu Pekin-Moskwa, które uwidacznia konieczność reakcji na agresywne, w ich opinii, działania Zachodu.
Rosyjskie i chińskie okręty w cieśninach Japonii
Współpraca wojskowa Rosji i Chin zacieśnia się – co potwierdzają wspólne manewry na Morzu Japońskim, a następnie demonstracyjny rejs patrolowy, podczas którego licząca 109 okrętów eskadra dwukrotnie przepływała między wyspami Japonii.
USA i Szwecja podczas zimnej wojny. Część II
W okresie zimnowojennym Szwecja miała do wyboru de facto trzy kierunki polityki zagranicznej. Pierwszym była ponowna próba zawiązania bliższej kooperacji z pozostałymi państwami skandynawskimi. Drugą opcję stanowiło gwałtowne posunięcie, czyli dołączenie do NATO. Implementacja trzeciej drogi oznaczała kontynuację polityki niezaangażowania, której skuteczność była zależna od decyzji dwóch dominujących mocarstw.
NATO-Rosja: kryzys polityczny, nie bezpieczeństwa
Rosja zerwała oficjalny dialog z Sojuszem Północnoatlantyckim w reakcji na wydalenie przez NATO grupy szpiegów działających pod przykryciem dyplomatycznym. Antynatowska i wojenna niemal retoryka Moskwy pogłębia się z dnia na dzień. – Stosunki między NATO i Rosją są obecnie w najgorszym punkcie od zakończenia zimnej wojny – przyznał sekretarz generalny Sojuszu Jens Stoltenberg. Polityka Rosji potwierdza, że właśnie w NATO Moskwa widzi największą przeszkodę dla swych agresywnych działań. Uderzenie w NATO jest też kontynuacją odwiecznej strategii Kremla dążącego do osłabienia lub wręcz rozbicia wspólnoty transatlantyckiej.
Gazowy szantaż Rosji. „Mołdawska lekcja” dla Europy
Gazprom próbuje zmusić Mołdawię do kupowania gazu po radykalnie wyższych cenach, niż to było wcześniej. Rosjanie wykorzystują swoją monopolistyczną pozycję na tym rynku i wywierają presję, ograniczając już teraz dostawy gazu do Mołdawii. Kiszyniów liczy na pomoc UE i Ukrainy, ale mołdawski kryzys pokazuje, jak fatalne skutki ma polityka uzależniania się od gazu z Rosji.
Pierwsze spotkanie Putina z nowym premierem Izraela
W długiej rozmowie Władimira Putina z Naftalim Bennettem w Soczi obie strony skupiały się na tym, co je łączy. Dla premiera Izraela było to ważne spotkanie. Bennett chce utrzymać przynajmniej w części te znakomite relacje, które łączyły przez wiele lat Putina z Benjaminem Netanyahu. Swego rodzaju łącznikiem między starym a nowym ma być minister Zeev Elkin, uznawany w Izraelu za eksperta od relacji z Rosją.
Kosowo wydało dwóch rosyjskich dyplomatów. W tle konflikt z Serbią
Władze Kosowa poinformowały, że nakazały opuszczenie kraju dwóm dyplomatom z rosyjskiego biura łącznikowego w Prisztinie. Biorąc pod uwagę ścisły związek biura z ambasadą rosyjską w Belgradzie, nie można wykluczyć, że to pokłosie niedawnego ostrego kryzysu na linii Kosowo-Serbia. Rosja jest sojusznikiem Serbii, nie uznaje niepodległości Kosowa, wielokrotnie jej wywiad współpracował ze służbami serbskimi w tej części Bałkanów.
Amerykanie wycofują się z syryjskiej Rożawy. Na razie gospodarczo.
Zgodnie z oświadczeniem prezydenta Joe Bidena z końcem bieżącego roku siły amerykańskie w Iraku zakończą swoją misję. Nie oznacza to wprawdzie zupełnego wycofania się z Iraku, najpewniej pozostanie tam zredukowana liczebnie misja szkoleniowa.
Turcy aresztowali kilerów z Rosji. To kadyrowcy?
Tureckie służby zatrzymały, a sąd osadził w areszcie sześciu mężczyzn podejrzanych o przygotowywanie zamachów na czeczeńskich emigrantów. Czterech z nich to obywatele Rosji. Wszystko wskazuje na to, że chodziło o zemstę na przeciwnikach Ramzana Kadyrowa, wiernego Kremlowi przywódcę Czeczenii.
Fundacja Warsaw Institute
