RUSSIA MONITOR MONTHLY 04/2021
Content
Relacje Chiny-ASEAN w dobie pandemii
W okresie pandemii państwa ASEAN stały się partnerem handlowym numer jeden Chin, wyprzedzając Unię Europejską. Wzmocnienie współpracy handlowej stanowi pokłosie coraz silniejszej integracji Azji Południowowschodniej w ramach azjatyckich i chińskich łańcuchów wartości. Przedsiębiorstwa z Państwa Środka zaliczają się także do grona najbardziej aktywnych aktorów w zakresie inwestycji bezpośrednich i realizacji dużych kontraktów infrastrukturalnych i energetycznych. W ramach dyplomacji szczepionkowej do tej części świata Chiny przekazały w formie darowizn i kontraktów biznesowych największe na świecie ilości szczepionek przeciwko COVID-19. Na wzajemnych relacjach cieniem kładą się jednak prowokacyjne działania i spór terytorialny na Morzu Południowochińskim oraz niezrównoważone wykorzystanie zasobów rzeki Mekong.
W cieniu Genewy prowokacje Rosji na Bałtyku
Najpierw lot bombowców strategicznych nad akwenem Morza Bałtyckiego, potem naruszenie przestrzeni powietrznej Litwy przez myśliwce. Rosjanie zademonstrowali NATO swoją obecność w tej części Europy – na dodatek tuż przed szczytem Biden-Putin. To sygnał, że Rosja nie zamierza wcale hamować swoich agresywnych zapędów w rejonie wschodniej flanki NATO.
Turecka baza na Kaukazie? Moskwa zaniepokojona wizytą Erdogana
Minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow spekulacje, że Turcja może zbudować bazę wojskową w Azerbejdżanie, uznaje za „plotki”. Jednak wizyta prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana na Kaukazie musi bardzo niepokoić Rosję. Pomysł ewentualnej bazy wojskowej Turcji w regionie to tylko jeden z aspektów wizyty Erdogana w Azerbejdżanie.
Oto przyszły szef FSB? Dostał awans od Putina
Walka o schedę po obecnym szefie FSB, który jest coraz bliżej przejścia na emeryturę, wchodzi w decydującą fazę. Rozważane są różne kandydatury, ale obecnie wydaje się, że faworyta trzeba upatrywać na samej Łubiance. Prezydent Rosji podpisał na początku czerwca tajny dekret o awansie 1. zastępcy dyrektora Federalnej Służby Bezpieczeństwa generała-pułkownika Siergieja Koroliewa na stopień generała armii.
Energia kierowana przeciw dyplomatom
W latach 2016 – 2018 wielu pracowników amerykańskich placówek dyplomatycznych, głównie na Kubie i w Chinach, doświadczyło specyficznych objawów klinicznych. Osoby dotknięte nieznaną wcześniej jednostką chorobową opisywały: doświadczanie nagłego bólu, ucisku i wibracji odczuwalnych w głowie, głośnego hałasu, który wydawał się pochodzić z określonego kierunku oraz towarzyszącego bólu w jednym lub obu uszach. Cześć z dyplomatów zgłaszało również pojawianie się szumu w uszach, problemy ze wzrokiem, dekoncentrację oraz zawroty głowy.
Szczyt Biden-Putin: wnioski dla Europy Wschodniej
Zgodnie z oczekiwaniami, spotkanie prezydentów USA i Rosji nie przyniosło poważniejszych decyzji, nie mówiąc już o przełomie w stosunkach dwustronnych. Można raczej odnieść wrażenie, że obaj przywódcy postanowili wykorzystać szczyt do przedstawienia własnych wizji i realizacji własnych celów politycznych. Zapewne obaj na swój sposób są zadowoleni ze spotkania: Biden ze swoimi ostrzeżeniami zaprezentował się jako twardy polityk, Putin zaś pokazał, że jest wciąż kluczowym światowym graczem. Co nie oznacza jednak, że zadowoleni mogą być inni zainteresowani szczytem i stanem relacji USA-Rosja.
Chiny o spotkaniu G7 w Kornwalii
W dniach 11-13 czerwca w małej miejscowości Carbis Bay w brytyjskiej Kornwalii, odbył się szczyt państw G7. W komunikacie końcowym poświęcono kilka zdań Chinom, które spotkały się z krytyką ze strony Państwa Środka.
Ukraina obawia się szczytu Biden-Putin
Kijów ma prawo obawiać się wyników rozmowy przywódców USA i Rosji. Amerykańska administracja dała bowiem wcześniej zielone światło dla dokończenia Nord Stream 2, nie uprzedzając nawet Ukrainy. Joe Biden zignorował też apele Wołodymyra Zełenskiego o spotkanie przed szczytem Biden-Putin. W tej sytuacji Kijów przyjął twarde stanowisko, z góry ostrzegając, że nie będzie brał pod uwagę jakichkolwiek ewentualnych ustaleń z Genewy odnoszących się do spraw Ukrainy.
Rosyjski problem z koronawirusem. Desperacka decyzja władz Moskwy
W Rosji 12 czerwca zarejestrowano 14 723 zakażenia koronawirusem. To najwyższy wynik od połowy lutego. W kolejnych dniach sytuacja się ustabilizowała, ale według stanu na 14 czerwca, ogólna liczba zakażeń od początku epidemii koronawirusa sięgnęła w Rosji 5 222 408. Liczba ofiar śmiertelnych: 126 801.
NATO 2030 na BRUSSELS FORUM
Podczas spotkania współorganizowanego 14 czerwca 2021 przez German Marshall Fund of the United States (GMF), którego jednym z gości był Sekretarz Generalny NATO – Jens Stoltenberg, poruszono kwestie związane ze szczytem Sojuszu organizowanym w Brukseli w czerwcu tego roku.
Technologia i demokracja – nowe wyzwanie dla bezpieczeństwa europejskiego?
Technologia przenika każdy aspekt naszego codziennego życia. Jednak jej zwiększona obecność stanowi poważne wyzwanie dla naszych swobód. Zachodnie demokracje muszą na nowo przystosować się do zaistniałych okoliczności, aby w konkretny sposób regulować technologię oraz zapobiegać potencjalnym nowym formom oddziaływania na ich instytucje. Szczególnie w Europie, państwa demokratyczne odczuły potrzebę wypracowania nowych podejść normatywnych i regulacji, aby stworzyć ramy regulujące działalność gigantów technologicznych oraz uniemożliwić im nadużywania władzy.
Sudański problem Rosji. Port Putin nie powstanie?
Rosja będzie musiała poczekać na ostateczną decyzję w sprawie projektu bazy wojskowej w Sudanie, nad Morzem Czerwonym. Bliska współpraca z poprzednim dyktatorem Omarem Baszirem, a potem z generałami sudańskiej armii to za mało, żeby zrealizować plany Moskwy. Do gry weszły Stany Zjednoczone. Zapowiedź renegocjacji umowy przez Chartum oznacza, że Sudańczycy chcą uzyskać jak najwięcej zarówno od Rosji, jak i USA. Jednak wizja rosyjskiej bazy wojskowej nad Morzem Czarnym staje się coraz bardziej mglista.
Spotkanie Chiny, Afganistan, Pakistan
3 czerwca 2021 roku minister spraw zagranicznych Wang Yi był gospodarzem czwartego trójstronnego spotkania online między ministrami spraw zagranicznych Chin, Afganistanu i Pakistanu. Szef MSZ Chin przedstawił również pięć propozycji dla pokoju w Afganistanie.
USA, Niemcy, Nord Stream 2: zwodzenia Ukrainy ciąg dalszy
Decyzja administracji amerykańskiej ws. zawieszenia części sankcji wobec Nord Stream 2, oznaczająca de facto pozwolenie na dokończenie projektu, była dla Ukrainy nieprzyjemną niespodzianką. Waszyngton i Berlin zapewniają, że dołożą starań, aby Kijów nie ucierpiał przez Nord Stream 2. Ukraina nie powinna jednak w to wierzyć – zwłaszcza, że USA i Niemcy nie mają pomysłu, jak zmusić Rosję, by nie wykorzystywała broni gazowej przeciwko Kijowowi.
Austria stawia na Rosję. Posady dla polityków
Jednoznaczne poparcie dla Nord Stream 2, deklaracje o „pokoju w Europie tylko z Rosją”, wreszcie zatrudnianie przez Rosjan byłych wysoko postawionych polityków – tak wyglądają relacje Austrii z Moskwą. Wiedeń stał się jednym z największych sprzymierzeńców Moskwy w Europie.
Rosyjski wywiad pomoże Łukaszence tropić wrogów za granicą
Białoruś wiąże się coraz mocniej z Rosją na płaszczyźnie działania służb specjalnych. Nie chodzi już tylko o współpracę w działalności kontrwywiadowczej i zwalczaniu własnej krajowej opozycji, ale też działania zewnętrzne – na terenie innych państw. Wskazuje na to porozumienie białoruskiego KGB z rosyjski wywiadem.
Ministrowie spraw zagranicznych Polski i Węgier w Chinach
W dniach 29-31 maja na zaproszenie strony chińskiej do miasta Guiyang w prowincji Guizhou udali się ministrowie spraw zagranicznych Polski i Węgier Zbigniew Rau i Péter Szijjártó. Na miejscu spotkali się z ministrem Wang Yi, z którym omówione zostały kwestie bieżącej współpracy gospodarczej i politycznej w tym przede wszystkim przyszłość formatu 17+1.
Współpraca polsko-pakistańska | Diplomacy Talks Series
7 czerwca 2021 roku w ramach cyklu wydarzeń Warsaw Institute pt. „Diplomacy Talks Series” Tomasz Kijewski, prezes think-tanku, wraz z przedstawicielem think-tanku oraz kwartalnika Warsaw Institute Review, odwiedzili Ambasadę Islamskiej Republiki Pakistanu na zaproszenie Jego Ekscelencji Ambasadora Malika Muhammada Farooq.
Cyberprzestępczość: kolejne wycieki danych
W minionych tygodniach ujawniono dwa duże wycieki danych. Pierwszy dotyczył informacji użytkowników Facebooka, drugi zawierał dane osób zarejestrowanych w serwisie LinkedIn. Łączy je nie tylko data oraz metoda ujawnienia (obie paczki danych zostały udostępnione pierwotnie na hakerskim forum RaidForums), ale też pokaźna liczba zgromadzonych rekordów.
Środki i metody wywierania wpływu na kampanie wyborcze i wybory w Stanach Zjednoczonych przez Związek Sowiecki w okresie Zimnej Wojny
120. rocznica urodzin (i zarazem kolejna, 73. rocznica męczeńskiej śmierci), to bardzo dobra okazja do przypomnienia osoby Witolda Pileckiego, jednego z najodważniejszych (i najwybitniejszych) żołnierzy polskiej konspiracji zbrojnej z okresu II wojny światowej.
Fundacja Warsaw Institute
