Russia Monitor Monthly 11/23
Content
Sojusznik czy wasal? Armenia skazana na Rosję
Armenia stawiała na sojusz z Rosją i w Moskwie szukała protektora od rozpadu Związku Sowieckiego i zajęcia Górskiego Karabachu z sąsiednimi rejonami azerbejdżańskimi. Rosjanie od dekad są tak naprawdę jedynym sprzymierzeńcem Erywania. Ale nielojalnym, co pokazała jesienna wojna przegrana przez Armenię. Azerów wspierała wtedy aktywnie Turcja. Rosja armeńskiego sojusznika nie wsparła, a gdy był na krawędzi upadku, wkroczyła dyplomatycznie. Rozejm oznaczał wejście rosyjskich oddziałów na linię rozgraniczenia w Górskim Karabachu. Teraz Armenia, pod presją Azerbejdżanu i Turcji, skłonna jest na jeszcze większą obecność wojskową Rosji na swym terytorium. I o to chodziło Moskwie.
Trójkąt astański jeszcze żyje
W lipcu w stolicy Kazachstanu odbyła się szesnasta już runda rozmów Rosji, Turcji i Iranu na temat sytuacji w Syrii. Cała trójka deklaruje, że będzie kontynuować współpracę w walce z dżihadystycznym Państwem Islamskim (IS) i innymi „milicjami” w Syrii. Do spotkania doszło w okresie, gdy coraz częściej interesy Moskwy i Ankary różnią się na obszarze syryjskim.
Produkcja ropy: Rosja za USA
Rosja była drugim producentem ropy naftowej na świecie w pierwszych pięciu miesiącach 2021 roku, dając się wyprzedzić tylko Stanom Zjednoczonym – wynika z danych przedstawionych przez urząd statystyczny Rosstat.
Podwójna gra Rosji w Afganistanie
Moskwa angażuje się w ćwiczenia wojskowe w Azji Środkowej i zapewnia swych sojuszników sąsiadujących z Afganistanem o gotowości wsparcia militarnego w razie agresji islamistów z południa. Jednocześnie MSZ chwali terytorialne postępy talibów na północy Afganistanu i twierdzi, że to czynnik stabilizujący. Co nie przeszkadza w dobrych relacjach z rządem w Kabulu i sugerowaniu, że rosyjskie bazy w Azji Środkowej mogłoby być w jakiś sposób wykorzystane przez USA. Wszystkie te działania Moskwy służą jednemu: zapewnieniu sobie silnej pozycji w Afganistanie po zakończeniu wojny domowej.
Kolejne rosyjskie rakiety na Bałtyku
Eskalacja napięcia na linii rozgraniczenia w Donbasie, intensyfikacja ostrzałów i coraz więcej poszkodowanych po stronie ukraińskiej. Do tego informacje o koncentracji ciężkiej broni na terenach kontrolowanych przez podporządkowanych Moskwie separatystów. Jeśli Kreml zdecyduje się na nową ofensywę przeciwko Ukrainie jeszcze tego lata, Donbas niewątpliwie może odgrywać ważną rolę.
Rosyjska demonstracja siły w Azji Środkowej
Co najmniej dwa duże ćwiczenia wojskowe przy granicy z Afganistanem z udziałem rosyjskiej armii to sygnał ostrzegawczy dla talibów. Co prawda w rozmowach z Moskwą zapewniają oni, że nie naruszą granic środkowoazjatyckich sojuszników Rosji, ale Kreml woli dmuchać na zimne. Ważne jest też uspokojenie wspomnianych sojuszników – i to na terytoriach Tadżykistanu i Uzbekistanu odbędą się manewry.
Rosyjskie wybory w okupowanej części Ukrainy
Mieszkańcy okupowanej części ukraińskiego Donbasu posiadający paszporty rosyjskie będą mogli głosować we wrześniowych wyborach do Dumy. Zgodnie z uchwałą przyjętą 20 lipca przez rosyjską Centralną Komisję Wyborczą, takie osoby muszą się tylko zarejestrować i oddać głos przez Internet. To kolejny krok w stronę faktycznej inkorporacji Donbasu przez Rosję, ale też plan Kremla mający poprawić wynik proprezydenckiej partii rządzącej.
Kolejny rosyjski koncern naftowy wraca do Libii
Spółka Tatnieft zapowiedziała, że gotowa jest wznowić wydobycie ropy w Libii. Na miejscu jest już rosyjski personel, zaś prace przygotowawcze przeprowadziły wcześniej lokalne firmy. Co więcej, Tatnieft nie tylko chce dokończyć eksploatację złóż porzuconych po wybuchu wojny domowej w Libii, ale też szuka nowych możliwości wydobycia. Rząd Libii zachęca rosyjskie firmy do powrotu na rynek libijski i dąży do odbudowy współpracy gospodarczej z czasów Kadafiego.
Rosja na ratunek reżimowi na Kubie
Protesty antyrządowe na Kubie są wyzwaniem także dla Rosji. Gdyby upadł reżim komunistyczny, Moskwa straciłaby ważnego sojusznika w Ameryce Łacińskiej i przyczółek wpływów (nie tylko politycznych, ale i bezpieczeństwa).
Rosja coraz bardziej agresywna w Donbasie
Eskalacja napięcia na linii rozgraniczenia w Donbasie, intensyfikacja ostrzałów i coraz więcej poszkodowanych po stronie ukraińskiej. Do tego informacje o koncentracji ciężkiej broni na terenach kontrolowanych przez podporządkowanych Moskwie separatystów. Jeśli Kreml zdecyduje się na nową ofensywę przeciwko Ukrainie jeszcze tego lata, Donbas niewątpliwie może odgrywać ważną rolę.
Fundacja Warsaw Institute
