Russia Monitor to przegląd najistotniejszych wydarzeń dotyczących szeroko pojętej polityki bezpieczeństwa w Rosji oraz polityki zagranicznej Kremla.
Data: 27 grudnia 2020
Gazowe porozumienie Białorusi i Rosji
Gazprom i rząd Białorusi doszły do porozumienia w sprawie ceny gazu, który Rosjanie będą dostarczali w 2021 roku. Strony umowy nie ujawniły dokładnych liczb, ale władze w Mińsku zauważają, że uzgodniony poziom ceny jest „praktycznie na poziomie 2020 roku”. A cena rosyjskiego gazu dla Białorusi w 2020 roku wynosiła 127 dolarów za 1000 m³. Wydaje się, że większym wygranym jest tu Gazprom. Po pierwsze, Białoruś uregulować musiała swoje długi. Po drugie, sztywna cena oznacza gwarancję wpływów niezależnie do sytuacji na globalnym rynku. A jak pokazał 2020 rok, cena rosyjskiego gazu sprzedawanego do Europy była przez szereg miesięcy dużo poniżej stawki płaconej przez Białoruś. Nie wiadomo, czy nadchodzący rok będzie pod tym względem bardziej stabilny.
Trudne i długie negocjacje cenowe zakończyły się podpisaniem 24 grudnia w Sankt Petersburgu protokołu określającego porządek formułowania cen. W rozmowach zakończonych zawarciem porozumienia uczestniczyli prezes Gazpromu Aleksiej Miller, minister energetyki Białorusi Wiktar Karankiewicz i ambasador Białorusi w Rosji Uładzimir Siemaszka. „Uzgodniony przez strony poziom cen na gaz w 2021 roku praktycznie jest na poziomie 2020 roku, ale znacznie niżej, niż przewiduje formuła określająca cenę na gaz dla Białorusi, zatwierdzona w międzyrządowym porozumieniu o porządku formułowania ceny na gaz, które podpisano w 2011 roku” – napisało w komunikacie ministerstwo energetyki Białorusi. Gaz dla Białorusi w 2020 roku kosztował 127 dolarów za 1000 m³. Przez dziesięć miesięcy 2020 roku dostawy rosyjskiego gazu na Białoruś zmalały o 9 proc. rok do roku, do poziomu 14,871 mld m³. W 2019 roku Gazprom dostarczył na Białoruś 20,261 mld m³ gazu. Alaksandr Łukaszenka nie raz mówił o konieczności zmniejszenia ceny za rosyjski gaz dostarczany na Białoruś. Jednak Gazprom podkreślał, że przystąpi do takich rozmów tylko po tym, jak Mińsk ureguluje swoje długi gazowe. W końcu w listopadzie Gazprom poinformował o uregulowaniu zadłużenia. W grudniu już Łukaszenka ogłosił, że uregulowany wobec Gazpromu dług wynosił 200 mln dolarów. Wiadomo, że środki na to poszły z udzielonego przez Moskwę Białorusi kredytu – co było zresztą z góry określone w warunkach udzielenia pożyczki. Należy zauważyć, że cena 127 dolarów za 1000 m³ przez większość 2020 roku była wyższa, niż ceny spotowe na gaz w Europie Zachodniej, co dawało Białorusi jeszcze większe powody do niezadowolenia. Dopiero od jesieni ceny w europejskich hubach gazowych, w związku z redukcją dostaw LNG do Europy, zbliżyły się do 220 dolarów, co zwiększyło w końcu konkurencyjność gazu rosyjskiego – także dla Białorusi.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.