China Monitor to program, który analizuje politykę gospodarczą i zagraniczną Chin oraz prognozuje konsekwencje decyzji Pekinu dla gospodarki światowej, UE, państw Europy Środkowo-Wschodniej i Polski.
Data: 16 listopada 2021 Autor: Patryk Szczotka
Wang Yi z wizytą w czterech państwach Europy
Minister spraw zagranicznych Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) Wang Yi odwiedził w dniach 27–29 października cztery europejskie kraje: Włochy, Grecję, Albanię oraz Serbię . Jego wizytę na Starym Kontynencie poprzedziło spotkanie z przedstawicielami rządu talibów w Katarze.
Wybór tych czterech państw jako celów wizyty ministra Wang w Europie nie jest przypadkowy. Podczas konferencji prasowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych ChRL rzecznik prasowy Wang Wenbin wyjaśnił, że „Grecja, Serbia, Albania i Włochy są ważnymi partnerami Chin w Europie. Chiny i te cztery kraje mogą pochwalić się głęboką tradycyjną przyjaźnią, ściśle współpracują na wszystkich płaszczyznach i dzielą owocne wyniki współpracy BRI [Belt and Road Initiative – Inicjatywa Pasa i Szlaku]”. „Wizyta radcy stanu i ministra spraw zagranicznych Wang Yi w tych czterech krajach w pełni pokazuje chęć Chin do umocnienia dwustronnej przyjaźni, pogłębienia współpracy Chiny-CEEC [Cooperation between China and Eastern European Countries, inaczej 16/17+1] oraz promowania zdrowego i stałego rozwoju stosunków między Chinami a stroną europejską”[1].
Pierwszym przystankiem na trasie chińskiego ministra stały się Ateny, gdzie spotkał się z greckim premierem Kyriakosem Mitsotakisem i greckim ministrem spraw zagranicznych Nikosem Dendiasem[2][3]. Poruszone podczas zebrania kwestie obejmowały nadchodzące Igrzyska Olimpijskie w Pekinie, powiększanie powiązań między Europą a Chinami, a także sprawy dialogu między cywilizacją zachodnią oraz chińską. Jak stwierdził minister Wang, „upolitycznienie sportu wypacza cel igrzysk i wszyscy powinniśmy się temu sprzeciwiać”[4]. Jest to odpowiedź na wydaną w lipcu bieżącego roku rezolucję Parlamentu Europejskiego, wzywającą, by „odrzucić zaproszenia dla przedstawicieli rządu i dyplomatów na Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Pekinie 2022, chyba że rząd chiński wykaże możliwą do zweryfikowania poprawę sytuacji praw człowieka w Hongkongu, regionie Xinjiang-Ujgur, Tybecie, Mongolii Wewnętrznej i innych miejscach w Chinach”[5]. Chińskiemu rządowi zależy, by uniknąć takiej porażki wizerunkowej. W podobnym niekonfrontacyjnym tonie utrzymano rozmowy o tym, by „pogłębić dostosowanie Inicjatywy Pasa i Szlaku ze strategią «Globalnie połączonej Europy» Unii Europejskiej, zwiększyć poziom łączności Azja-UE, stymulować potencjał wzrostu Chin i Europy oraz napędzać globalne ożywienie gospodarcze”[6]. Pomimo iż nowa strategia Unii Europejskiej nie została wprost nazwana odpowiedzią na chińską Inicjatywę Pasa i Szlaku, wysoko postawieni urzędnicy zaangażowani w jej tworzenie potwierdzają, że jest ona wyrazem europejskiego niezadowolenia z chińskich praktyk ekonomicznych i politycznych[7]. Ostatecznie minister Wang ogłosił, że „Chiny mają nadzieję na współpracę z Europą w celu promowania dialogu między cywilizacjami”[8]. Odniesienia do setek lat dialogu i wzajemnego respektowania różnic to nawiązanie do zaognionego w czasie ostatniego roku konfliktu chińsko-europejskiego w sprawie praw człowieka, który poskutkował między innymi wzajemną wymianą sankcji[9].
Po wizycie w Atenach Wang Yi spotkał się z prezydentem Serbii Aleksandarem Vučiciem, premier Aną Brnabič, ministrem spraw zagranicznych Nikolą Selakoviciem[10] i przewodniczącym Zgromadzenia Narodowego Ivicą Dačiciem. Komunikaty wydane po tych rozmowach obfitują w typowe w ostatnim czasie, związane z pandemią figury retoryczne o tym, że „od początku COVID-19 Chiny i Serbia mocno stoją obok siebie”[11], a „chińsko-serbska «żelazna przyjaźń» została uznana i poparta przez 1,4 miliarda Chińczyków”[12][13]. Podobny ton utrzymany został podczas wizyt w Albanii (z prezydentem Ilirem Metą[14], ministrem ds. Europy i spraw zagranicznych Oltą Xhaçka[15] i premierem Edi Ramą[16]) oraz we Włoszech (z premierem Mariem Draghim[17] i ministrem spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej Luigim Di Maio[18]). Tym samym spotkania miały raczej formę kurtuazyjną i nie zawierały przesłania tak wyraźnego jak w przypadku wizyty w Grecji. Jako że Grecja, Serbia i Albania są członkami formatu 17+1, a Włochy pierwszym członkiem G-7, który zaangażował się w Inicjatywę Pasa i Szlaku[19], kierunki te wybrano jako bezpieczne, pozbawione ryzyka kontrowersji i nieporozumień związanych z coraz gorszą percepcją polityki ChRL w Europie[20].
[1] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/xwfw_665399/s2510_665401/2511_665403/t1916695.shtml
[2] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/wjbz_663308/activities_663312/t1917395.shtml
[3] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/wjbz_663308/activities_663312/t1917403.shtml
[4] Ibidem.
[5] https://www.euractiv.com/section/eu-china/news/european-parliament-urges-officials-to-boycott-beijing-olympics/
[6] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/wjbz_663308/activities_663312/t1917403.shtml
[7] https://www.reuters.com/world/china/after-g7-pledge-eu-seeks-rival-chinas-belt-road-with-own-infrastructure-plan-2021-07-12/
[8] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/wjbz_663308/activities_663312/t1917403.shtml
[9] https://www.hrw.org/news/2021/09/16/eu-should-address-beijings-assault-rights
[10] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1917700.shtml
[11] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/wjbz_663308/activities_663312/t1917464.shtml
[12] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1917695.shtml
[13] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/wjb_663304/wjbz_663308/activities_663312/t1917403.shtml
[14] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1918007.shtml
[15] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1918041.shtml
[16] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1918004.shtml
[17] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1918160.shtml
[18] https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/t1918040.shtml
[19] https://www.reuters.com/article/us-italy-china-president-idUSKCN1R40DV
[20] https://www.politico.eu/article/lithuania-pulls-out-china-17-1-bloc-eastern-central-europe-foreign-minister-gabrielius-landsbergis/
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.