Data: 19 kwietnia 2021

USA wspierają Ukrainę 125 mln USD i potępiają Rosję

Od 2014 r. Stany Zjednoczone przeznaczyły ponad 2 mld USD na pomoc w zakresie bezpieczeństwa dla Ukrainy. W kontekście napiętych globalnie relacji z Rosją administracja prezydenta Bidena kontynuuje wsparcie dla władz w Kijowie, aby realizować euroatlantyckie aspiracje tego kraju.

ŹRÓDŁO: PRYSHUTOVA VIKTORIA/WIKIMEDIA COMMONS

Dlaczego Biden wsparł Ukrainę 125 mln USD?

USA zatwierdziły pierwszy pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy pod rządami prezydenta Bidena, jak poinformowali w marcu 2021 r. przedstawiciele amerykańskiego resortu obrony, Pentagonu. Wsparcie w wysokości 125 mln USD zaplanowano w ramach inicjatywy USAI (the Ukraine Security Assistance Initiative). Plan zakłada m.in. szkolenia, wsparcie w zakresie zdjęć satelitarnych oraz uzbrojone łodzie patrolowe Mark VI. Do tej pory Stany Zjednoczone zapewniły łącznie osiem tych łodzi, które są produkowane przez firmę SAFE Boats International z siedzibą w USA.

Pozostałe 150 mln USD z przyznanych przez Kongres środków programu USAI zostanie przekazane, gdy Departament Obrony, w porozumieniu z Departamentem Stanu, potwierdzi, że Ukraina poczyniła wystarczające postępy w zakresie kluczowych reform obronnych. Departament zachęcił Ukrainę do kontynuowania reform, które wzmacniają cywilną kontrolę nad wojskiem, promują większą przejrzystość i odpowiedzialność w przemyśle zbrojeniowym i zaopatrzeniu. Ważna w tym zakresie pozostaje modernizacja sektora obronnego w innych kluczowych obszarach, zgodnie z zasadami i standardami NATO.

Prezydent Biden obiecuje ukaranie Rosji

Prezydent Biden obiecał pociągnąć Rosję do odpowiedzialności za swoją agresję w oświadczeniu wydanym w związku z 7. rocznicą inwazji na Krym w 2014 r. „Stany Zjednoczone nadal stoją po stronie Ukrainy oraz jej sojuszników i partnerów […]. W tę ponurą rocznicę potwierdzamy prostą prawdę: Krym to Ukraina” – powiedział Biden. Dodał, że USA nigdy nie uznają rzekomej aneksji półwyspu.

Biden odbył swój pierwszy telefon z prezydentem Władimirem Putinem już w styczniu 2021 r., wykorzystując tę rozmowę, jako okazję do nacisku na przywódcę Rosji w sprawie aresztowania lidera opozycji Nawalnego i wiązanego z działaniami rosyjskiej włamania do agencji rządowych USA.

Kwestia rodzaju uzbrojenia i generalnie charakteru amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy była wrażliwym tematem od czasu aneksji Krymu przez Rosję w 2014 r. Administracja prezydenta Obamy wahała się przed wysłaniem broni pomimo nacisków ze strony członków Kongresu. Administracja Trumpa zgodziła się później na sprzedaż dla Kijowa tej broni służącej do zwalczania czołgów (przeciwpancerne pociski kierowane Javelin i ich wyrzutnie).

Broń atomowa na Krymie i walki w Donbasie

Wojna hybrydowa przeciwko Ukrainie, w tym dezinformacja i cyberataki, stanowi kluczowy element „Białej Księgi” – ponad 70 stronnicowego raportu ukraińskiej służby wywiadu i kontrwywiadu cywilnego SBU, o którym poinformowano w lutym 2021. Strona rosyjska, jak wynika z przekazanych informacji, rozlokowała na zaanektowanym Krymie ponad 30 tys. żołnierzy, a nawet tworzy warunki do zainstalowania na okupowanym terytorium Krymu broni jądrowej.

W Donbasie z kolei sytuacja na linii frontu w ostatnich tygodniach pogarsza się. 26 marca 2021 r. w ostrzale prorosyjskich rebeliantów zginęło czterech ukraińskich wojskowych, a dwóch zostało rannych. Ostrzał przeprowadzono z zabronionych przez porozumienia mińskie moździerzy kalibru 82 mm, a także granatników automatycznych i wielkokalibrowych karabinów maszynowych. To największe jednorazowe straty od początku rozejmu, który wszedł w życie pod koniec lipca 2020 r. Rozejm z lipca 2020 r. jest więc faktycznie porozumieniem wyłącznie na papierze. W najbliższym czasie należy się liczyć z jeszcze poważniejszą eskalacją działań wojennych w Donbasie.

Wynegocjowane przez przywódców Rosji, Ukrainy, Niemiec i Francji porozumienie Mińsk II z lutego 2015 r. pozostawiło Donbas podzielony terytorialnie. Władze ukraińskie w Kijowie kontrolują zachodnią część Donbasu, a separatystyczne podmioty dominują we wschodniej części, w tym w dużych miastach, takich jak Donieck i Ługańsk. Wojna przyniosła zniszczenia i podziały. W samym tylko Donbasie zginęło około 14 000 ludzi. Ponad 2 miliony uciekło z regionu.

Rosja, Ukraina i reszta świata

Ostre słowa Bidena o polityce Kremla i 125 mln USD dla Ukrainy wskazują na ofensywne podejście Waszyngtonu do polityki względem Rosji. To też zmiana wobec strategii poprzednich prezydentów USA, którzy generalnie unikali bezpośredniej konfrontacji z Kremlem. Biden natomiast już w czasie kampanii wyborczej sklasyfikował Rosję jako „przeciwnika” i „największe zagrożenie” dla bezpieczeństwa i sojuszy USA.

Natomiast władze w Kijowie starają się cały czas apelować za granicą o dalsze wsparcie i poszukiwać sojuszników celem poprawy swojej pozycji międzynarodowej naruszonej przez oderwanie Krymu (przykład współczesnego zastosowania taktyki wojny hybrydowej). Stany Zjednoczone, co podkreśla okresowo resort spraw zagranicznych Ukrainy, mogą zrobić więcej, aby zakończyć wojnę w Donbasie, a także położyć kres okupacji Krymu przez Rosję.

Długofalowa trajektoria Ukrainy w kierunku integracji ze strukturami zachodnimi jest jasna, ale krótkoterminowe perspektywy w tym zakresie pozostają mniej pewne. Na poziomie strategicznym, zdaniem pochodzącego z Kalifornii Briana Mefforda – dyrektora firmy konsultingowej Wooden Horse Strategies z siedzibą w Kijowie – cele Rosji wobec Ukrainy pozostaną niezmienne i zakładają niedopuszczenie do europejskiego i euroatlantyckiego rozwoju tego państwa. Geopolityczny wymiar bezpieczeństwa Ukrainy, oraz szerzej – bezpieczeństwa na Starym Kontynencie, jest oczywiście związany także z rozwojem wydarzeń na świecie, a także w regionie, w tym dynamiki protestów społecznych na Białorusi oraz w Federacji Rosyjskiej.

Autor:
Tomasz Kijewski
Ukończył stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Łódzkim (stypendium w Centrum Studiów Transatlantyckich w Maastricht, Holandia) oraz studia podyplomowe na Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie. Absolwent m.in. programu studyjnego w zakresie bezpieczeństwa narodowego (PASS) w Europejskim Centrum Studiów nad Bezpieczeństwem im. gen. Marshalla (Garmisch-Partenkirchen / Washington DC). Ukończył kurs w Międzynarodowej Agencji Energii (Paryż) oraz był doradcą ds. energetycznych w Calgary. Pełniąc obowiązki dyplomatyczne, przez szereg lat aktywnie działał na rzecz Polski i Polonii w Ameryce Północnej. Obszary zainteresowań: nowe formy konfliktów międzynarodowych (wojna hybrydowa, konflikty asymetryczne), przeciwdziałanie terroryzmowi, bezpieczeństwo energetyczne. Przygotowuje rozprawę doktorską.

All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.

Powiązane wpisy
Top