Data: 3 października 2022

Stany Zjednoczone „zaniedbały” południowy Pacyfik? Dowódca floty pacyficznej US Navy zapowiada zmiany

Dowódca floty US Navy Pacific, admirał Samuel J. Paparo odwiedził w połowie września Nową Zelandię. Celem jego wizyty było zapewnienie sojuszników o zaangażowaniu Stanów Zjednoczonych w utrzymanie stabilizacji w regionie w obliczu działań Chin.

ŹRÓDŁO: Twitter

Głównym celem wizyty amerykańskiej delegacji pod przywództwem admirała Paparo było omówienie kwestii bezpieczeństwa morskiego oraz nielegalnych połowów w regionie południowego Pacyfiku. Jak donoszą nowozelandzkie media, Paparo bardzo precyzyjnie podsumował ostatnie lata aktywności USA wobec Nowej Zelandii mówiąc o tym, że „Stany Zjednoczone zaniedbały swoje relacje na Południowym Pacyfiku”.[1][2] Rozwiązaniem powstałego problemu ma być ich „głębsze zaangażowanie” w tym miejscu świata.

Prawdą jest, że stosunki pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Nową Zelandią uległy poluzowaniu po uznaniu przez Waszyngton, iż Nowa Zelandia nie należy dłużej do formatu w ramach Paktu Bezpieczeństwa Pacyfiku (ANZUS). Miało to miejsce w 1987 roku, jednak Australia wciąż uznaje swojego zamorskiego partnera za pełnoprawnego członka tego sojuszu. Pomimo różnic spowodowanych podpisaniem przez Wellington Traktatu z Rarotonga, który określił m.in. Nową Zelandię strefą bezatomową, sojusz strategiczny ze Stanami Zjednoczonymi widoczny był podczas relokacji nowozelandzkich żołnierzy odbywających służbę po stronie Stanów Zjednoczonych na Bliskim Wschodzie.

Ważnym dokumentem określającym relacje na linii USA-Nowa Zelandia jest Deklaracja z Wellington z 2010[3], która otworzyła nowy rozdział w ich stosunkach. Było to narzędzie administracji prezydenta Obamy do wzmocnienia jakości dialogu politycznego oraz współpracy ekonomicznej pomiędzy państwami. Jednym z ostatnich dowodów bilateralnej współpracy wojskowej jest z kolei Deklaracja z Waszyngtonu (2012)[4], która miała za zadanie zacieśnić relacje obronne. Efektem porozumień było odnowienie zobowiązań sojuszniczych USA względem Nowej Zelandii, które uległy osłabieniu po 1987 roku. Dodatkowym rezultatem tej deklaracji było zniesienie trwającego 26 lat zakazu wizyt dla nowozelandzkich okrętów w bazach wojskowych USA na całym świecie. Kontynuacją tych porozumień było wspólne oświadczenie Pentagonu i Ministerstwa Obrony Nowej Zelandii z 2013 roku, które jeszcze mocniej zacieśniły współpracę wojskową w postaci zaproszenia floty morskiej Nowej Zelandii na manewry Rim of the Pacific (RIMPAC).

Zainteresowanie południowym Pacyfikiem powróciło do czołówki agendy zagranicznej Stanów Zjednoczonych po tym, jak coraz większą rolę w tym regionie odgrywać chcą Chiny. Podpisanie przez Pekin paktu bezpieczeństwa z Wyspami Salomona zaalarmowało urzędników w Nowej Zelandii, Australii i USA na początku 2022 roku. Z tego powodu pod koniec czerwca Stany Zjednoczone powołały do życia kolejne porozumienie międzynarodowe, które włączyło Nową Zelandię do szerszego spektrum liderów regionu Pacyfiku. Chodzi o ekonomiczno-dyplomatyczny sojusz Partners in the Blue Pacific, który zrzesza Stany Zjednoczone, Australię, Nową Zelandię, Wielką Brytanię oraz Japonię. Celem tego projektu jest odciągnięcie wahających się państw wyspiarskich południowego Pacyfiku od zwrotu w kierunku sięgającej coraz dalej Chińskiej Republiki Ludowej. Kolejnym wzmocnieniem architektury bezpieczeństwa na Pacyfiku może być włączenie Nowej  Zelandii do formatu bezpieczeństwa AUKUS, o czym wspominała w czasie sierpniowej wizyty w Wellington Wendy Sherman, zastępca sekretarza stanu USA.

W połowie września doszło również do spotkania przedstawicieli sojuszu wywiadowczego Five Eyes, którzy zebrali się w czasie tajnego zgromadzenia na południowej wyspie Nowej Zelandii, w okolicy Queenstown.[5] Doniesienia mediów potwierdził Andrew Little, szef nowozelandzkiego wywiadu. Informację podała również ambasada USA w Wellington, która słowami rzeczniczki prasowej oznajmia, iż Nową Zelandię regularnie odwiedzają delegacje amerykańskich dyplomatów oraz członków służb wywiadowczych .[6]

Pomimo wzmożonej dynamiki dyplomatycznej ostatnich lat, powstałe w drugiej dekadzie XXI wieku umowy nie są  wystarczającą i aktualną odpowiedzią na rosnące wciąż zagrożenie ze strony Chińskiej Republiki Ludowej. Obecna sytuacja w basenie południowego Pacyfiku wymaga wytężenia uwagi amerykańskiej administracji w kierunku Nowej Zelandii, która obok Australii jest głównym graczem i potencjalnym kandydatem do bycia „stabilizatorem” w regionie. Taką rolę, w długofalowej perspektywie, widzieć może dla Wellington administracja Joe Bidena.

Wizyta admirała Samuela J. Paparo jasno wskazuje, że Nowa Zelandia przygotowywana będzie do zwiększenia swojej roli w budowie architektury bezpieczeństwa południowego Pacyfiku. Waszyngton poprzez nowe formaty sojusznicze, zaangażowanie wywiadowcze i wizyty wysokich rangą członków amerykańskiej armii oraz dyplomacji potwierdza, że pomimo błędu, do którego przyznał się Paparo, południowy Pacyfik powraca na listę priorytetów administracji Bidena. Stany Zjednoczone rozszerzają zakres swojej uwagi w regionie i oprócz szerokiego wsparcia dla Australii, muszą w imię kolektywnego bezpieczeństwa i budowania przeciwwagi wobec rosnącego potencjału ekonomicznego i militarnego Chińskiej Republiki Ludowej,  zbudować mocniejsze więzi sojusznicze z Nową Zelandią.

[1] https://www.stuff.co.nz/national/politics/129870261/united-states-admits-it-neglected-south-pacific-promises-greater-military-involvement

[2] https://www.scmp.com/news/asia/australasia/article/3192443/navy-official-admits-us-neglected-south-pacific-five-eyes

[3] https://usnzcouncil.org/us-nz-issues/wellington-declaration/

[4] http://www.stuff.co.nz/national/7133939/Agreement-with-US-sees-NZ-as-de-facto-ally

[5] https://www.nzherald.co.nz/nz/five-eyes-intelligence-network-meeting-hosted-in-queenstown/BAGMZZC722JYDVSFZZGTOKTKZQ/

[6] https://www.scmp.com/news/asia/australasia/article/3192443/navy-official-admits-us-neglected-south-pacific-five-eyes

Wesprzyj nas

Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.

Wspieram

All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.

Tags:

Powiązane wpisy
Top