U.S. Weekly oferuje analityczne spojrzenie na procesy geopolityczne zachodzące na arenie międzynarodowej, które w sposób bezpośredni lub pośredni oddziałują na politykę Stanów Zjednoczonych. To geopolityczna kolumna powstająca przy współpracy z mediami polonijnymi. Do partnerów należą: Dziennik Związkowy – największe pismo polonijne w USA, Polishexpress oraz WIrlandii.pl
Data: 24 maja 2021
Rosyjskie szpiegostwo w centrum NATO: „Sprawa Biota”
Niedawno odkryty przypadek rosyjskiego szpiegostwa we Włoszech ujawnił poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa NATO. Stosunki włosko-rosyjskie są uważnie obserwowane na forum międzynarodowym, a ich motywy są kwestionowane i badane przez ekspertów ds. bezpieczeństwa na całym świecie. Pojawiły się obawy o możliwe konsekwencje uprzywilejowanego partnerstwa gospodarczego i politycznego Rzymu z Kremlem w kontekście europejskim, jak i NATO. Z powodu „Sprawy Biota” bezpieczeństwo w NATO może być zagrożone.
31 marca obawy te urzeczywistniły się dzięki „sprawie biota”: odkryto, że kapitan włoskiej marynarki wojennej przekazuje Rosjanom poufne informacje. Media, a także elity polityczne w UE i na arenie międzynarodowej, skupiły swoją uwagę na tym szpiegostwie. Chociaż treść informacji, które Biot przekazał Rosjanom, pozostaje nieznana ze względów bezpieczeństwa, oczekuje się, że implikacje i reperkusje tego wydarzenia będą bardzo silne zarówno w kontekście włoskim, jak i na arenie międzynarodowej. Przedmiot sporu miał miejsce stosunkowo niedawno, więc stanowcze wskazanie rozwoju wydarzeń byłoby błędem, jednakże można poczynić pewne prognozy dotyczące konsekwencji na poziomie polityki międzynarodowej.
Relacje Rzym-Moskwa sięgają czasów Związku Radzieckiego. Od ponad 75 lat Rosja i Włochy utrzymują „pozytywne stosunki gospodarcze i polityczne”. Rzeczywiście, gospodarczo Rosja jest jednym z najważniejszych partnerów włoskich w sektorach takich jak energetyka, bankowość, telekomunikacja i nieruchomości. Polityczna współpraca włosko-rosyjska jest dobrze znana obserwatorom polityki międzynarodowej, ponieważ zarówno prawicowe, jak i lewicowe rządy Włoch wykazały duże zainteresowanie utrzymaniem stosunków z Kremlem. Osobista przyjaźń prezydenta Rosji Władimira Putina i byłego premiera Włoch Silvio Berlusconiego z pewnością przyczyniła się do zacieśnienia współpracy politycznej, jednak kolejne rządy pielęgnowały te stosunki także po aneksji Krymu przez Rosję w 2014 roku. Ostatnio kultywowano także partnerstwo kulturalne, wprowadzając specjalne włosko-rosyjskie programy wymiany studentów oraz rozwijając centra studiów i instytuty kulturalne związane z Rosją. Stabilność tych relacji została jednak ostatnio podważona przez ujawniony przypadek rosyjskiego szpiegostwa we Włoszech, nazwany „sprawą Biota”.
Walter Biot, kapitan włoskiej marynarki wojennej, został oskarżony o sprzedaż Rosjanom poufnych dokumentów dotyczących systemów bezpieczeństwa NATO i Włoch za 5000 euro. Kapitan jest formalnie oskarżony o przekazanie 9 000 poufnych i niejawnych dokumentów wojskowych oraz 47 akt „NATO Secret”. Jeśli oskarżenie to zamieni się w skazanie Biota, uprzywilejowane stosunki Rzym-Moskwa z pewnością znajdą się pod dużą presją na szczeblu krajowym, europejskim i NATO. To, że stosunki Rosji z Włochami mogą zmienić Rzym w „rosyjskiego konia trojańskiego w Europie”, zostało już zidentyfikowane we wcześniejszych badaniach, a związana z tym możliwość zagrożenia dla stabilności NATO i Europy była szeroko dyskutowana w ostatnich latach przez naukowców i decydentów. W pewnym stopniu niedawny przypadek Biota pokazał, że obawy europejskie i NATO dotyczące stosunków Moskwa-Rzym są uzasadnione, a stopień rosyjskich wpływów politycznych, gospodarczych i kulturowych we Włoszech wynika z rosyjskich interesów geopolitycznych w szerszym kontekście międzynarodowym. Jakie są tego konsekwencje polityczne? Dlaczego ten epizod może spowodować poważne międzynarodowe reperkusje?
Zarówno na poziomie europejskim, jak i transatlantyckim przedmiotem debaty politycznej nigdy nie były korzyści gospodarcze, jakie Włochy i Rosja mogłyby uzyskać dzięki swoim relacjom. Zamiast tego, tym, czym martwili się decydenci i naukowcy, było to, co znajdowało się w cieniu współpracy. Podejrzenia o działalność szpiegowską lub o realizowanie przez Rosję swoich geopolitycznych strategii przeciwko Zachodowi poprzez „użycie” Włoch, od jakiegoś czasu krążą po całej zachodniej półkuli. Wrażenie to zostało również wzmocnione podczas pierwszej fali pandemii COVID-19, kiedy Rosja pospiesznie wkroczyła, aby pomóc Włochom w dostarczeniu sprzętu w walce z pandemią. Wsparcie i jego promocja w mediach wskazywały na geopolityczne posunięcie u podstaw UE i NATO.
Główny problem polega jednak na tym, że podczas gdy rosyjska taktyka i strategia przed pandemią lub w jej trakcie były postrzegane jedynie jako posunięcia mające na celu wykorzystanie zachodniego systemu demokratycznego, tak sprawa szpiegowska mogła szybko przekształcić się w poważny incydent dyplomatyczny, który mógłby znacząco zaszkodzić Włochom. Rosyjskim stosunkom dyplomatycznym i stosunkom rosyjsko-zachodnim w ogóle. Na szczeblu krajowym Włochy będą musiały zmierzyć się z poważną presją międzynarodową, aby pokazać, po której stronie jest kraj i zdecydowanie potępić rosyjskie działania. W szerszym kontekście międzynarodowym stosunki NATO i Rosji były już poważnie zagrożone po aneksji Krymu przez Rosję w 2014 r. i znacznie pogorszone z powodu zatrzymania Aleksieja Nawalnego przez Kreml. Z pewnością „sprawa Biota” nie poprawi rosyjsko-włoskich relacji.
Z tej sytuacji wynika również inna kwestia. Mianowicie, gdyby Biot uzyskał kolejne tajne i poufne dokumenty NATO, bezpieczeństwo Włoch, a także pozostałych 30 członków NATO, mogłoby zostać poważnie zagrożone. Możliwość ujawnienia Rosji informacji o ćwiczeniach wojskowych NATO, wojskowych strategiach narodowych członków, a także wszelkich innych szczegółach strategicznych, stanowi poważne zagrożenie dla stabilności NATO. Jednakże Biot, który nie był jeszcze przesłuchiwany, twierdzi, że nie mógł przekazać poufnych informacji, ponieważ nie miał do nich dostępu. Według włoskiego sędziego pracującego nad tą sprawą działania Biota nie były „odosobnione lub sporadyczne”, ale raczej dobrze zaplanowane i zorganizowane, ponieważ duża liczba zdjęć akt została znaleziona na kilku telefonach komórkowych używanych przez Kapitana Biota do wykonywania swoich „obowiązków” wobec Rosjan. Niemniej jednak wszystko jest nadal przedmiotem przeglądu włoskiego wymiaru sprawiedliwości i nie można wysuwać żadnych roszczeń, dopóki dochodzenie nie posunie się dalej.
Uważany za najgorszy incydent dyplomatyczny od czasów zimnej wojny, „sprawa Biota” z pewnością będzie miała znaczące reperkusje polityczne dla stosunków włosko-rosyjskich, a także na arenie międzynarodowej. Niebezpieczeństwo na jakie Włochy, NATO i jego członkowie mogą być narażeni w wyniku tego wydarzenia, ma istotne znaczenie. Jeśli Rosjanom przekazano poufne materiały, należy zrozumieć, które akta zostały ujawnione, ponieważ Rosja może być teraz o krok do przodu w kwestii rozpoznania, a NATO może stanąć w obliczu nowego poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa. Co więcej, ta sprawa szpiegowska może doprowadzić nie tylko do pogorszenia stosunków rosyjsko-włoskich, ale także między Włochami a innymi członkami NATO. Na razie ścieżka obrana przez Rosję i Włochy to deeskalacja potencjalnej siły wyzwalającej tę sytuację. Jednak, gdy pojawi się więcej szczegółów, Włochy będą musiały utrzymywać taktowne relacje z Moskwą oraz wobec NATO, gdyż stawką jest już stabilność globalnego ładu politycznego.
Autor: Ludovica Balducci
Ludovica Balducci ukończyła stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie w Groningen w Holandii, gdzie specjalizowała się w bezpieczeństwie międzynarodowym. Jest asystentem ds. badań i analiz w Hellenic Foundation for European and Foreign Policy. Ludovica Balducci zdobywała doświadczenie zawodowe w Europejskim Centrum Studiów nad Bezpieczeństwem im. George’a C. Marshalla, Międzynarodowym Instytucie Badań nad Przestępczością i Sprawiedliwością ONZ oraz w Instytucie Stosunków Międzynarodowych w Pradze. Jej badania koncentrują się na polityce bezpieczeństwa i obrony UE, wojnie hybrydowej i współczesnych zagrożeniach bezpieczeństwa, stosunkach UE-NATO oraz stosunkach zewnętrznych UE. Ludovica Balducci jest obecnie stażystką ds. analiz politycznych w Warsaw Institute.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
