U.S. WEEKLY
Data: 15 sierpnia 2022
Rośnie napięcie w związku z wizytą Pelosi na Tajwanie
Władze w Pekinie odniosły się do wizyty przewodniczącej Izby Reprezentantów Kongresu USA Nancy Pelosi na Tajwanie, uznając ją za „rażące naruszenie” polityki jednych Chin i jednoznaczny wyraz wsparcia dla suwerenności wyspy.
Polityce jednych Chin, czyli obowiązującej od 1949 r. zasadzie zakładającej istnienie tylko jednego państwa chińskiego, towarzyszyły dwie odmienne narracje. Pekin interpretuje tę geopolityczną regułę inaczej niż Stany Zjednoczone, uważając, że jest jedynym przedstawicielem państwa i narodu chińskiego, zaś Tajwan jest integralną częścią Chińskiej Republiki Ludowej.[1] Polityka Waszyngtonu wobec Chin od 1949 r. skupiała się na Pekinie i Taipei jako dwóch niezależnych od siebie ośrodkach władzy.[2]
W niedzielę 31 lipca przewodnicząca amerykańskiej Izby Reprezentantów Nancy Pelosi rozpoczęła podróż po krajach regionu Indo-Pacyfiku. Pelosi odwiedziła na czele delegacji Kongresu Singapur, Malezję, Koreę Południową i Japonię, by omówić takie kwestie jak bezpieczeństwo, partnerstwo gospodarcze oraz poszanowanie demokracji w regionie Indo-Pacyfiku.[3] Pierwszym przystankiem był Singapur, gdzie kongresmenka wylądowała 1 sierpnia. Choć Tajwan nie znalazł się na oficjalnej liście wizytowanych krajów, sam fakt wtorkowej wizyty doprowadził do eskalacji kontaktów pomiędzy USA i Chinami.
Pelosi miała być na Tajwanie już w kwietniu. Nie pojechała, gdyż zachorowała na Covid-19. 25 lipca rzecznik chińskiego ministerstwa spraw zagranicznych Zhao Lijian ostrzegł, że Chiny podejmą „zdecydowane środki” jeśli przewodnicząca Izby Reprezentantów odwiedzi wyspę. Bynajmniej nie przypadkowo, gdyż w trakcie swojej trzydziestopięcioletniej kariery w Kongresie USA Pelosi wielokrotnie krytykowała chińską politykę wewnętrzną oraz zagraniczną.[4] Już w 1991 r., dwa lata po brutalnym stłumieniu masowych protestów w Pekinie, odwiedziła plac Tiananmen, by oddać hołd ofiarom komunistycznego reżimu. W następnych latach Pelosi usiłowała wręczyć ówczesnemu wiceprezydentowi Hu Jintao listy, w których opisano przypadki łamania praw człowieka (Jintao pism nie przyjął), zaś w 1993 r. sprzeciwiała się organizacji przez Chin igrzysk olimpijskich.[5]
Jest to pierwsza od 25 lat wizyta szefa Izby Reprezentantów na Tajwanie. W 1997 roku kraj ten odwiedził ówczesny spiker niższej izby Kongresu Newt Gingrich. Charakter jej wizyty różnił się jednak od pozostałych wizyt delegacji Kongresu USA, gdyż Pelosi jest trzecią osobą w konstytucyjnej hierarchii USA, tuż po wiceprezydentce Kamali Harris. Nancy Pelosi w trakcie wizyty na Tajwanie zadeklarowała pełne wsparcie USA. „Wizyta naszej delegacji Kongresu na Tajwanie honoruje niezachwiane wsparcie Ameryki dla żywej demokracji Tajwanu” – napisano w komunikacie.[6] Przewodnicząca ma spotkać się z wysokimi rangą urzędnikami. Tajwan jest ósmym co do wielkości największym partnerem handlowym dla Stanów Zjednoczonych.[7] Kwestie gospodarcze są równie istotne co geopolityczne w kontekście rosnących napięć po obu stronach Pacyfiku. Dla Amerykanów bezpieczeństwo geopolityczne Tajwanu jest absolutnym priorytetem.
Pekin ostrzegł, że może zmobilizować wojsko, w przypadku gdy Pelosi faktycznie odwiedziłaby wyspę. W pobliżu Tajwanu pojawiły się natomiast amerykańskie okręty i samoloty.[8] Pelosi wylądowała na Tajwanie pomimo gróźb ze strony Pekinu. W osobnej depeszy chińska agencja poinformowała, że ALW przeprowadzi ćwiczenia z użyciem ostrej amunicji na sześciu obszarach wód i przestrzeni powietrznej w bliskiej odległości od dwóch tajwańskich portów: Kaohsiung i Keelung.[9] Zdaniem analityków, progresywna postawa prezydenta Xi Jinpinga wynika z chęci „silnej reakcji na amerykańskie wsparcia dla suwerenności Tajwanu” przed wyborami szefa Komunistycznej Partii Chin jesienią tego roku. Prawdopodobnie władze Chin zastosują działania[10] propagandowe w narracji medialnej, manifestując swoje niezadowolenie również za sprawą oficjalnych komunikatów. W najbliższych dniach można spodziewać się więc wzrostu napięć pomiędzy Waszyngtonem i Pekinem.
[1]„White Paper—The One-China Principle and the Taiwan Issue,” Taiwan Affairs Office and The Information Office of the State Council, 21 lutego 2000 r., < http://www.taiwandocuments.org/white.htm>
[2]Richard C. Bush, “A One-China Policy Primer” Brooking (marzec 2017) s. iii. <https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2017/03/one-china-policy-primer.pdf> (dostęp: sierpień 2022).
[3]U.S. Congressal Newsroom – Nancy Pelosi (31 lipca 2022 r.) “Pelosi to Lead Congressional Delegation to Indo-Pacific Region” <https://www.speaker.gov/newsroom/73122> (dostęp: sierpień 2022 r.).
[4]Cabral Sam, “Pelosi Taiwan visit: Beijing vals consequences if US politician travels to island” BBC News Washington (27 lipca 2022). <https://www.bbc.com/news/world-us-canada-62310576> (dostęp: sierpień 2022).
[5]Melissa Zhu, “Nancy Pelosi ‚s long history of opposing Beijing” BBC News Washington (2 sierpnia 2022). <https://www.bbc.com/news/world-asia-china-62343675> (dostęp: sierpień 2022).
[6]Jeremy Herb, Eric Cheung, “US House Speaker Nancy Pelosi lands in Taiwan among threat of Chinese retailation” CNN (2 sierpnia 2022 r.).<https://edition.cnn.com/2022/08/02/politics/nancy-pelosi-visit-taipei-taiwan-trip/index.html> (dostęp: sierpień 2022 r.).
[7]U.S. Department of States – U.S. Relations With Taiwan (28 maja 2022).
<https://www.state.gov/u-s-relations-with-taiwan/#:~:text=Taiwans%20i %20the%20United%20States,188%2C000%20American%20jobsn%20i %202019.> (dostęp: sierpień 2022).
[8]Ken Moriyasu. “U.S. deploys ships and planes near Taiwan as Pelosi eyes visit” Nikkei Asia (aktualizacja: 1 sierpnia 2022). <https://asia.nikkei.com/Politics/International-relations/Indo-Pacific/U.S.-deploys-ships-and-planes-near-Taiwan-as-Pelosi-eyes-visit>.
[9] Kathrin Hille “Nancy Pelosi vows US support for Taiwan as officials warn of China military blockade” Financial Times (2 sierpnia 2022).
<https://www.ft.com/content/96259e27-e252-4ed1-9305-8a115e89d5a0> (dostęp: sierpień 2022).
[10]Stuart Lau i Lili Bayer, „EU braces for China-US escalation risk as Taiwan napsions rise” Politico (1 sierpnia 2022 r.). <https://www.politico.eu/article/eu-braces-for-china-us-escalation-risk-as-taiwan-tensions-rise/> (dostęp: sierpień 2022 r.).
Katja-Elisabeth Herrmann
Katja-Elisabeth odbywa staż jako pracownik naukowy w Warsaw Institute. Posiada wykształcenie w dziedzinie spraw transatlantyckich nabyte w College of Europe (Warszawa, Polska) oraz Fletcher School of Law and Diplomacy na Tufts University. Ponadto Katja-Elisabeth posiada tytuł licencjata stosunków międzynarodowych i organizacji międzynarodowych, który połączyła z dyplomem z prawa międzynarodowego i europejskiego na Uniwersytecie w Groningen. Podczas studiów licencjackich jej głównym celem było zbadanie powiązania technologii i prawa w Unii Europejskiej. Niedawno otrzymała stypendium na rzecz polityki publicznej Fundacji Squire Patton Boggs w 2022 roku. W ramach jej pracy w ramach programu stypendialnego jej badania poświęcone są istotnym tematom zainteresowania sprawami transatlantyckimi z perspektywy prawnej i politycznej.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
