WYDARZENIA
Podsumowanie: Wyzwania migracyjne dla UE – perspektywa V4
Wyzwania migracyjne dla UE w perspektywie krajów V4 były głównym tematem wydarzenia internetowego zorganizowanego 5 lipca 2021 r. przez think-tank Warsaw Institute we współpracy z Instytutem Badań nad Migracjami (Migration Research Institute). Gościem Tomasza Kijewskiego, prezesa Warsaw Institute był Szabolcs Janik, Zastępca Dyrektora w Instytucie Badań nad Migracjami.
Pierwsze pytanie zadane gościowi Warsaw Institute, dotyczyło genezy Instytutu Badań nad Migracjami na Węgrzech. Szabolcs Janik odpowiedział, że w trakcie ostatnich fal migracyjnych, rozpoczętych w 2014 r., Węgry zostały potraktowane przez migrantów, jako kraj tranzytowy do Europy Zachodniej. Ruch migracyjny wpłynął na wiele aspektów życia społecznego, a fakt ten wymaga dokładniejszego spojrzenia badawczego.
Tomasz Kijewski, prezes Warsaw Institute, zapytał również o aktualnie obserwowane trendy przez badaczy Instytutu Badań nad Migracjami. Szabolcs Janik wskazał, że dziś, w odróżnieniu od lat szczytów fal migracyjnych w 2015 i 2016 roku, Turcja niemal całkowicie zamknęła granice dla migrantów. Jest to o tyle istotne, że był to główny kraj tranzytowy do Europy Środkowej i Zachodniej dla migrujących z krajów Bliskiego Wschodu. Zmiana sytuacji granicznej zaszła za sprawą porozumienia UE-Turcja, które to w zamian za dotację celową w wysokości 6 mld euro z przeznaczeniem na utrzymanie przez stronę turecką syryjskich migrantów przebywających na terytorium Turcji. Gość Warsaw Institute wskazał również na inne kierunki migracyjne do Europy. Ciekawe dla obserwatora omawianego problemu jest zjawisko migracji z Bangladeszu do Włoch, ze względu na geograficzne rozlokowanie wskazanych regionów (są odległe od siebie).
Następną z poruszanych kwestii była identyfikacja problemów związanych z migracjami. W trakcie rozmowy wskazano, że następstwem fal migracyjnych jest kryzys polityczny w wymiarze całej Unii Europejskiej. Ustalenia dublińskie, wskazujące na podział „kontyngentowy” uchodźców w ramach ich relokacji, okazały się fiaskiem – państwa członkowskie nie chciały przyjąć nakazu.
Prezes Warsaw Institute zapytał gościa również o niewątpliwą efektywność polityki krajów V4 w kontekście problemu migracyjnego. Szablocs Janik wskazał, że rok 2015 i szczyt kryzysu zbudował swego rodzaju współpracę okazjonalną wewnątrz Grupy Wyszehradzkiej, gdyż interesy państw członkowskich pokrywały się w znacznej mierze. Kraje członkowskie narzuciły swoją własną politykę migracyjną obok tej podstawowej, unijnej. Warto zaznaczyć, że ta współpraca w dziedzinie migracji nadal się utrzymuje i traktowana jest, jako temat związany bezpośrednio z bezpieczeństwem międzynarodowym, a obowiązkowy schemat relokacji – zagrożeniem dla suwerenności.
Kolejnym etapem rozmowy było wskazanie na instrumenty unijnej polityki względem rozwiązania wciąż powracającego problemu nieregularnych migracji. Spośród dziewięciu instrumentów prawnych warto pochylić się nad jednym z nich. Pierwszy, to procedura mająca zostać wprowadzoną na zewnętrznych granicach UE dla obywateli państw trzecich, zgodnie z pomysłami Komisji byłoby to zaprogramowane tak, aby zapewnić legalny wjazd. Całość miałaby być rozszerzoną procedurą azylową. Szablocs Janik twierdzi jednak, że pomimo pozornej efektywności w warstwie teoretycznej, pomysł traci na swojej wartości po wzięciu pod uwagę realną ochronę granic przy skomplikowanym systemie „przesiewu”. Państwa Europy Południowej, jak Grecja, Włochy i Hiszpania, nie są w stanie samodzielnie, nawet przy wsparciu organizacji FRONTEX, zapewnić swoim obywatelom bezpieczeństwa związanego z kontrolowaną migracją. Istotnym elementem budującym niepewność w europejskiej opinii publicznej, jest liczba ataków terrorystycznych organizowanych przez imigrantów, tak nielegalnych, jak i legalnych, ale jednak – imigrantów zewnętrznych.
GOŚĆ SPECJALNY
Szabolcs Janik
Zastępca Dyrektora, Instytut Badań nad Migracjami
Szabolcs Janik jest politologiem i ekonomistą, obecnie prowadzi studia doktoranckie z nauk politycznych na Uniwersytecie Corvinus w Budapeszcie. Tematyka rozprawy i zainteresowania zawodowe skupiają się wokół współpracy wyszehradzkiej. Wcześniej pracował m.in. w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Handlu Węgier. W Instytucie Badań nad Migracjami (MRI) zajmuje się analizą ekonomicznych i politycznych skutków współczesnych migracji do Unii Europejskiej.
MODERATOR
Tomasz Kijewski
Prezes Warsaw Institute
Tomasz Kijewski ukończył stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Łódzkim (stypendium w Centrum Studiów Transatlantyckich w Maastricht, Holandia) oraz studia podyplomowe na Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie. Absolwent m.in. programu studyjnego w zakresie bezpieczeństwa narodowego (PASS) w Europejskim Centrum Studiów nad Bezpieczeństwem im. gen. Marshall`a (Garmisch-Partenkirchen / Washington DC). Ukończył kurs w Międzynarodowej Agencji Energii (Paryż) oraz był doradcą ds. energetycznych w Calgary. Pełniąc obowiązki dyplomatyczne, przez szereg lat aktywnie działał na rzecz Polski i Polonii w Ameryce Północnej. Obszary zainteresowań: nowe formy konfliktów międzynarodowych (wojna hybrydowa, konflikty asymetryczne), przeciwdziałanie terroryzmowi, bezpieczeństwo energetyczne. Przygotowuje rozprawę doktorską.
Zachęcamy do zapoznania się z pełną rozmową i obserwowania naszej dalszej działalności!
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.