China Monitor to program, który analizuje politykę gospodarczą i zagraniczną Chin oraz prognozuje konsekwencje decyzji Pekinu dla gospodarki światowej, UE, państw Europy Środkowo-Wschodniej i Polski.
Data: 29 grudnia 2020
Autor: Paweł Paszak
KPCh zaostrza podejście do big techu
Od początku 2020 r. KPCh podjęła szereg kroków ukierunkowanych na ograniczenie swobody działania największych koncernów określanych jako „big tech” w tym przede wszystkim Grupy Alibaba zarządzanej przez Jack’a Ma. W oficjalnej narracji władz i mediów rządowych pojawiły się ostrzeżenia przed „nieuporządkowaną ekspansją kapitału” (资本无序扩张) oraz praktykami monopolistycznymi, choć w istocie gra toczy się o wyższą stawkę. Zjawiska te według oficjalnej argumentacji mają zagrażać innowacyjności rynku oraz generują systemowe ryzyko związane z mechanizmem „zbyt duży, by upaść”. Na powyższe nakładają się także strukturalne problemy chińskiego systemu finansowego związane z „bankowością cienia” i niekontrolowanymi przepływami. Choć nie należy całkowicie ignorować tych argumentów, prawdopodobnie główną motywacją działań Partii są obawy o stabilność monopolu władzy i kontroli KPCh.
15 września 2020 r. władze opublikowały dokument zatytułowany: „Opinie na temat wzmocnienia wspólnego frontu sektora prywatnego w nowej erze” (关于加强新时代民营经济统战工作的意见). Tekst poświęcony został stworzeniu „zjednoczonego frontu” sektora prywatnego i Partii oraz zagwarantowaniu nadrzędnej roli tej drugiej. W myśl tekstu przedsiębiorstwa prywatne muszą w większym stopniu zaangażować się we wcielanie dyrektyw partyjnych oraz idei i koncepcji sekretarza generalnego. 24 października w trakcie forum w Szanghaju Jack Ma wygłosił przemówienie, w którym opowiedział się przeciwko „wczorajszemu sposobowi regulacji” (昨天的方式去监管). Kontrowersyjne z punktu widzenia oczekiwań Partii tezy zawarte w wystąpieniu prezesa Alibaby mogły być jedną z przyczyn interwencji władz ChRL podjętej podobno przez samego Xi Jinpinga, która kosztowała koncern co najmniej kilkadziesiąt miliardów dolarów. 4 listopada doszło do wstrzymania pierwszej otwartej emisji akcji (IPO) Ant Group należącej do koncernu Alibaba, której wartość szacowana była na 35-37 mld dolarów. Przyczyną była wprowadzona przez władze zmiana zasad udzielania mikropożyczek, które stanowiły podstawę działalności firmy odpowiedzialnej m. in. za płatności w ramach serwisu Alipay. To jednak nie koniec problemów firmy, gdyż 10 listopada ogłoszono rozpoczęcie konsultacji w sprawie propozycji wytycznych antymonopolowych (关于平台经济领域的反垄断指南). Zapowiedź nowych regulacji doprowadziła do wyprzedaży akcji Alibaby i Tencentu, które wg Bloomberga doprowadziły do zmniejszenia giełdowej wartości obydwu firm o 290 mld dolarów. 24 grudnia na stronie rządu ukazało się informacja o wszczęciu postępowania antymonopolowego względem koncernu Alibaba. 27 grudnia w trakcie spotkania przedstawicieli władz i koncernu, strona partyjno-rządowa miała domagać się od firmy „powrotu do finansowych początków”, czyli bardziej tradycyjnych form płatności.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Nowe przepisy dotkną największych graczy, którzy odpowiadają za ok. 70-80% rynku. Wartość koncernów Baidu, Tencent i Alibaba, występujących często pod akronimem BAT, wyceniania jest na ponad 1 bln dolarów, co obrazuje ich pozycję na rynku technologii cyfrowych i e-commerce. Rosnąca rola wymienionych firm w życiu gospodarczym i społecznym ChRL zaczęła w ostatnich latach spotykać się z rosnącymi obawami KPCh o możliwość ich pełnej kontroli. Listopadową odmowę emisji akcji oraz planowane regulacje antymonopolowe można interpretować jako próbę wymuszenia na największych koncernach prywatnych większego poziomu współpracy z instytucjami partyjnymi i państwowymi. Uderzenie w grupę Alibaba to także znak dla wszystkich innych aktorów, że mimo wzrostu sektora prywatnego w ostatnich dekadach, to nadal Partia trzyma klucze do ich finansowego sukcesu i w wybranym momencie może doprowadzić do ograniczenia bądź wstrzymania rozwoju firmy.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
