China Monitor to program, który analizuje politykę gospodarczą i zagraniczną Chin oraz prognozuje konsekwencje decyzji Pekinu dla gospodarki światowej, UE, państw Europy Środkowo-Wschodniej i Polski.
Data: 9 października 2020 Autor: Paweł Paszak
Chińska wizja zielonego ładu
22 września w siedzibie ONZ prezydent Xi Jinping ogłosił plan uczynienia z Chin państwa neutralnego klimatycznie do 2060 r. oraz osiągnięcia szczytu emisji do 2030 r. W wymiarze międzynarodowym działania te ukierunkowane są na poprawę wizerunku ChRL, który mocno ucierpiał w konsekwencji pandemii i prowadzenia konfrontacyjnej polityki. W wymiarze wewnętrznym deklaracje te pozostają zgodne z kierunkami polityki rozwojowej państwa, która zmierza do ograniczenia poziomu zanieczyszczeń oraz zdobycia dominującej pozycji na rynku czystych technologii i energetyki. Wizerunkowe i ekonomiczne znaczenia transformacji energetycznej sprawiają, że stanowić będzie ona istotny element w kolejnym Pięcioletnim Planie Rozwoju na lata 2021-2025.
Deklaracji Xi Jinpinga nie należy traktować w charakterze „ustępstw” czynionych na rzecz Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych czy innych aktorów międzynarodowych. Przyjęcie takiego celu oznacza, że zdaniem władz KPCh jest on zbieżny z ogólną polityką rozwojową państwa i możliwy do osiągnięcia. Za taką interpretacją przemawia podobna ścieżka postępowania w odniesieniu do ochrony własności intelektualnej, transferów technologii czy warunków inwestowania. Badanie Uniwersytetu z Maryland z 2020 r. przeprowadzone wspólnie z Państwową Komisją Rozwoju i Reform ChRL wykazało, że możliwe jest odejście od węgla w zgodzie z celami 2 i 1,5 stopni Celsjusza bez większych strat ekonomicznych pod warunkiem wdrożenia odpowiednich programów pomocowych. Tym samym cel neutralności w 2060 r. jest jak najbardziej w zasięgu władz chińskich.
Jednocześnie działania na rzecz zmniejszenia emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych poprzez redukcję roli paliw kopalnych w miksie energetycznym służyć będą budowie wizerunku ChRL jako odpowiedzialnego mocarstwa. Większość organizacji i ugrupowań proekologicznych pozytywnie przyjęła zapowiedź chińskiego przywódcy. Wyraźnie kontrastuje ona z polityką i narracją Donalda Trumpa, który zapowiedział Organizacji Narodów Zjednoczonych wycofanie się z Porozumienia Paryskiego. Amerykański prezydent w licznych wypowiedziach podważał ponadto sens walki ze skutkami globalnego ocieplenia. Zauważalny wzrost znaczenia idei proekologicznych w państwach rozwiniętych, w szczególności wśród grupy młodych wyborców sprawia, że stają się one ważnym elementem budowy pozytywnego wizerunku państwa w przestrzeni międzynarodowej. Tym samym władze chińskie dążą do wykorzystania normatywnej luki, którą pozostawiły Stany Zjednoczone w konsekwencji decyzji obecnej administracji.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Z perspektywy długoterminowej strategii ChRL, transformacja energetyczna i rozwój silnego przemysłu czystych technologii stanowi jeden z elementów utrzymania stabilności społecznej oraz wysokiego tempa rozwoju. W ostatniej dekadzie niezwykle dynamicznie rósł sektor samochodów elektrycznych i baterii litowo-jonowych. Chiny są największym rynkiem dla samochodów elektrycznych (PHEV i BEV) z ponad trzema milionami pojazdów w 2019 r. Po początkowym załamaniu związanym z pandemią, w lipcu sprzedaż zbliżyła się do 100 tys. egzemplarzy, co stanowiło wyższy wynik niż w 2019 r. W 2020 r. ogólna liczba pojazdów elektrycznych na chińskich drogach przekroczy cztery mln. Chiny pozostają także liderem, jeżeli chodzi o produkcję modułów fotowoltaicznych z udziałem ok. 70% w światowym rynku. Sukcesy chińskich firm wspierane są przez kompleksowe programy subsydiów rządowych, polegające głównie na zwolnieniach podatkowych i dopłat do zakupów paneli fotowoltaicznych. Według wyliczeń Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) już teraz władze chińskie przeznaczają największy odsetek PKB (0,08%) na badania związane z energetyką (USA i UE ok. 0,04%).
Rozwój energetyki jądrowej, słonecznej i wodnej w przyszłości sprzyjać będzie realizacji kontraktów infrastrukturalnych w państwach Inicjatywy Pasa i Szlaku (BRI). W 2019 r. Wang Shoujun będący członkiem Ludowej Politycznej Konferencji Konsultatywnej Chin (中国人民政治协商会议) zapowiedział, że do 2030 r. chiny powinny skonstruować 30 reaktorów nuklearnych zagranicą, co ma szansę zapewnić ponad 145 mld dol. zysków. W najbliższych latach można oczekiwać zwiększonej aktywności chińskich firm nie tylko w obszarze energetyki jądrowej, ale także słonecznej, wodnej i wiatrowej.
Wizja „ekologicznej cywilizacji” promowana w dyskursie wewnętrznym ma także ważny aspekt społeczny. Chiny posiadają największą (i silnie zróżnicowaną wewnętrznie) klasę średnią, której świadomość klimatyczna konsekwentnie rośnie. Wysoki poziom skażenia środowiska sprawia, że grupa ta oczekiwać będzie od Partii poprawy warunków jakości funkcjonowania, zwłaszcza w dużych miastach i aglomeracjach. Utrzymanie poparcia dla KPCh w pewnym stopniu uzależnione będzie również od wyjścia naprzeciw tym oczekiwaniom, dlatego kwestia „zielonego ładu” będzie stanowić ważny wektor aktywności państwa w kolejnych latach.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
