U.S. WEEKLY
Data: 24 stycznia 2022
Przemyt broni na granicy amerykańsko-meksykańskiej
Przepisy dotyczące możliwości zakupu broni palnej w USA różnią się w zależności od konkretnego stanu. Najmniejsza liczba wymagań potrzebnych do spełnienia w celu kupna uzbrojenia występuje w amerykańskich stanach graniczących z Meksykiem. Są to: Arizona, Nowy Meksyk i Teksas. Po drugiej stronie granicy, meksykańska konstytucja znacząco ogranicza możliwość uzyskania broni palnej dla kogokolwiek poza przedstawicielstwem władzy. Surowe kary za posiadanie środków bojowych bez zezwolenia zawarte są w art. 162 federalnego kodeksu karnego. Rząd meksykański dokładnie opisuje modele i kalibry broni, które mogą posiadać obywatele. Pomimo tych ograniczeń, Meksyk posiada podaż nielegalnej broni palnej ponad pięciokrotnie przewyższającą podaż broni posiadanej legalnie. W 2010 r. Meksyk miał również jeden z najwyższych wskaźników przemocy z użyciem broni na świecie, gdzie 10 na 100 000 osób ginęło w wyniku zabójstw przy użyciu broni. Szacuje się, że 253 000 sztuk uzbrojenia kupowanych rocznie w USA jest przemycanych do Meksyku.
Rozróżnić można dwa główne wątki, które łączą się w tej sprawie. Począwszy od oceny wpływu rządu meksykańskiego na wewnętrzną przestępczość zorganizowaną, konieczne jest spojrzenie na wskaźnik dokonywanych tam zabójstw. Wzrósł on z 10 452 w 2006 r. do 27 213 przypadków w 2011 r. Było to spowodowane zdecydowaną polityką byłego prezydenta Felipe Calderona wobec organizacji zajmujących się handlem narkotykami, takich jak Sinaloa, Gulf czy Guadalajara. W wyniku wojny z przestępczością zorganizowaną pojawiły się nowe kartele, takie jak Zetas i La Familia, które przejęły szlaki przemytu narkotyków i broni między Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi.
Miejscem zbrojenia nowych, meksykańskich organizacji przestępczych są w większości amerykańskie stany graniczne. Rząd USA wraz z organizacjami takimi jak ATF (Biuro ds. Alkoholu, Tytoniu, Broni Palnej i Materiałów Wybuchowych) był świadomy roli „nominowanych kupców” w dostarczaniu broni kartelom w Meksyku. Z tego powodu częściowa odpowiedzialność za tę sprawę powinna być skierowana na prawodawstwo stanów granicznych. Przestępcy i kartele narkotykowe wykorzystują nieprecyzyjne przepisy, aby zdobyć znaczną liczbę broni palnej i przemycić ją do Meksyku. Jedną z powszechnie stosowanych metod zakupu broni przez członków karteli meksykańskich w USA jest wykorzystywanie braku przepisów dotyczących sprzedaży na rynku wtórnym i uzyskiwanie jej z tzw. „drugiej ręki”. Rynek broni palnej wydaje się być otwarty i wolny dla wszystkich. W Teksasie do zakupu broni palnej wystarczy dowód osobisty i wypełnienie formularza. To otwiera kolejną drogę przestępcom do zdobycia zbrojeń, używając lub zmuszając lokalnych obywateli do wykonywania zakupów w ich imieniu. To właśnie takie osoby nazywa się „nominalnymi kupcami”. Tylko na podstawie śledztw przeprowadzanych przez amerykańskie organy ścigania, w 2009 roku zakupiono 4976 sztuk broni palnej z zamiarem przetransportowania jej do Meksyku.
Na granicy amerykańsko-meksykańskiej nielegalny przepływ broni odbywa się za pośrednictwem pojazdów. Przemycane uzbrojenie jest zwykle ukryte w kontenerach magazynowych ciężarówek i w samochodach osobowych jadących do Meksyku. Służby graniczne są często przekupywane lub zastraszane przez meksykańskich kryminalistów. Amerykańskie służby są często nieskuteczne w tej dziedzinie, gdyż koncentrują się bardziej na przemycie narkotyków niż na nielegalnym przepływie broni. W latach 2006-2010, meksykańskie organy ścigania odzyskały 78 571 sztuk broni i poddały je śledztwu. Tylko 20 828 z nich udało się namierzyć w oryginalnym punkcie sprzedaży w Stanach Zjednoczonych. Amerykańska polityka przeciwko przemytowi broni palnej rozpoczęła się wraz z administracją prezydenta George’a W. Busha. ATF wydało nakaz, który upoważnił agentów federalnych do badania sprawy potencjalnych „nominalnych kupców” – osób podejrzanych o nielegalne kupno broni palnej dla nabywców z Meksyku. Działania służb oparto głównie na przesłuchiwaniu podejrzanych w miejscu ich zamieszkania.
Pod rządami prezydenta Obamy funkcjonariusze ATF kontynuowali pracę dochodzeniową i rozszerzyli ją o zwalczanie handlu transgranicznego w programie nazwanym „Project Gunrunner”. Była to inicjatywa, która ujawniła przypadek George’a Iknadosiana, który jako licencjonowany sprzedawca broni z Phoenix w Arizonie sprzedał ponad siedemset sztuk broni meksykańskim kartelom. Ówczesny Prokurator Generalny Arizony zarządził roczne śledztwo, które zakończyło się potwierdzeniem tego zarzutu. Jednak nieprecyzyjne przepisy stanu dotyczące warunków sprzedaży broni palnej uniemożliwiły skazanie Iknadosiana. Prawo Arizony nie zawierało bowiem odpowiedniej figury definiującej i zakazującej określonego sposobu handlu bronią. Z tego powodu nie było kary, którą można nałożyć na nieuczciwych sprzedawców broni.
W odpowiedzi na wyrok w Arizonie, osiemnaście stanów wprowadziło ograniczenia dla nabywców broni palnej. Sześć stanów wprowadziło kompleksowe wymogi dotyczące egzekwowania prawa do posiadania broni, a co najmniej cztery stany przyjęły przepisy wprowadzające „zasadę zakupu jednej sztuki broni na miesiąc.” Spośród czterech stanów granicznych, tylko Kalifornia uchwaliła skuteczne przepisy. Są to stanowe środki służące do kontroli zakupu broni: ograniczanie sprzedaży wielokrotnej, wymaganie sprawdzenia przeszłości kupującego pod kątem wtórnych transferów broni palnej, ściganie „nominalnych kupców” i ograniczanie sprzedaży broni szturmowej. Stosowanie wszystkich przepisów dotyczących kontroli sprzedaży broni palnej przekłada się na zmniejszenie wskaźnika eksportu broni do Meksyku w porównaniu ze stanami, w których nie obowiązują żadne z tych przepisów. W takich miejscach wskaźnik nielegalnego eksportu broni jest o 655% wyższy niż w stanach, w których obowiązywały wszystkie cztery wymienione przepisy. Można zauważyć zależność mówiącą, że im bliżej granicy znajduje się stan sprzedaży broni, tym mniejsze ryzyko zatrzymania. Z tego powodu nielegalny handel bronią ma miejsce głównie w Arizonie, Nowym Meksyku i Teksasie.
Aby skutecznie walczyć z problemem wewnętrznej przestępczości zorganizowanej w Meksyku, należy przyjrzeć się stanom granicznym w USA. Przykład stanu Kalifornia, który przestrzega czterech dodatkowych zasad dotyczących sprzedaży broni i wymaga od nabywcy dodatkowego wysiłku, aby udowodnić swoje prawo do posiadania broni palnej, jest najlepszym sposobem ograniczenia napływu nielegalnej broni do Meksyku. Amerykańskie prawo federalne lub stanowe nie powinno ograniczać ani zakazywać prawa do zakupu i posiadania broni palnej przestrzegającym prawa obywatelom amerykańskim. Jednocześnie należy wprowadzić korekty w prawodawstwie stanów przygranicznych. Zmiany powinny obejmować zwalczanie możliwości nielegalnego zakupu broni, jednak kompetencja w zakresie porządku publicznego w Meksyku należy do ich lokalnych władz. Polityka wojny z kartelami i przestępcami, zapoczątkowana stanowczą deklaracją prezydenta Calderona, musi być prowadzona odpowiedzialnie. Zintensyfikowana polityka wewnętrzna Meksyku, wzmocnienie lokalnych służb porządkowych oraz wzmocnienie stosunków dyplomatycznych ze Stanami Zjednoczonymi jest konieczne, aby skutecznie ograniczyć zorganizowaną przestępczość i nielegalny obrót bronią na granicy.
Źródła:
Topher L. McDougal;David A. Shirk;Robert Muggah;John H. Patterson, The Way of the Gun: Estimating Firearms Trafficking across the US–Mexico Border, Journal of Economic Geography, June 2014, 7.
Jessica A.Eby; Fast and Furious, or Slow and Steady? The Flow of Guns From the United States to Mexico,UCLA Law Review 1082 (2014): 1109-1110.
Christopher S. Koper, Purchase of Multiple Firearms as a Risk Factor for Criminal Gun Use: Implications for Gun Policy and Enforcement ,4 CRIMINOLOGY&PUB.POL’Y 749,750 (2005).
Jan Hernik
Dziennikarz i publicysta, który zdobywał doświadczenie w polskich niezależnych mediach internetowych. W swojej karierze brał udział w tworzeniu projektów związanych z polityką krajową i geopolityką. Hernik ma doświadczenie w pracy jako prezenter telewizyjny i redaktor portalu informacyjnego. W Warsaw Institute jest redaktorem naczelnym strony internetowej i ekspertem w dziedzinie Stanów Zjednoczonych.
Absolwent Ośrodka Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizuje się w teorii wpływu religii, rasy i pochodzenia etnicznego na wybór polityczny w amerykańskich wyborach prezydenckich. Jego zainteresowania badawcze obejmują także erę kolonialną Stanów Zjednoczonych, prawo do posiadania broni oraz amerykańską myśl wolnościową.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
