WYDARZENIA
Data: 23 kwietnia 2020
USA kontra Chiny: Rywalizacja o wpływy w Europie Środkowo-Wschodniej – podsumowanie
22 kwietnia 2020 roku redakcja The Warsaw Institute Review zorganizowała debatę ekspercką „USA kontra Chiny: Rywalizacja o wpływy w Europie Środkowo-Wschodniej”. Wydarzenie zostało przeprowadzone w formie transmisji live, w obliczu pandemii umożliwiając oglądalność i aktywnie zaangażowanie za pośrednictwem mediów społecznościowych.
W debacie uczestniczyli następujący eksperci: ds. polityki USA, Paweł Pawłowski – przewodniczący Rady Fundacji Warsaw Institute, ds. wschodnich, Paweł Paszak – ekspert Warsaw Institute i Instytutu Nowej Europy oraz ds. europejskich, Paweł Musiałek – dyrektor Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.
Paweł Musiałek, zarysowując pole rywalizacji mocarstw zwrócił uwagę na silną orientację pro-Amerykańską krajów Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW). Od 2015 roku na skutek rozwijającej się ekspansji Chin wraz ze słabnącą obecnością USA w regionie pojawił się temat wpływu amerykańsko-chińskiej rywalizacji na dalsze relacje gospodarcze i polityczne. Pan Musiałek z dzisiejszej perspektywy zaproponował następujące wnioski:
1. Chiny nie zdołały utworzyć w EŚW strefy wpływów. Pomimo postępującej współpracy handlowej, poza Serbią nie są znacząco obecne inwestycyjnie ani politycznie w żadnym kraju regionu.
2. Chiński model ekspansji, stworzony na potrzeby krajów afrykańskich i ameryki łacińskiej, nie został dopasowany do uwarunkowań EŚW.
3. Zmobilizowany chińską i rosyjską aktywnością stopniowy powrót militarnej obecności USA do regionu.
Paweł Paszak, analizując główne źródła zaangażowania ChRL w EŚW, zwrócił uwagę na walory dołączenia krajów regionu do Unii Europejskiej ze wspólnym wolnym rynkiem i jednocześnie rosnącą ich atrakcyjnością w postaci rynku zbytu. W jego ocenie formacja 17+1 okazała się jednak rozczarowaniem dla wszystkich zaangażowanych, głównie w kwestii niedostatecznych inwestycji. Odpowiadając na pytanie jak silnie pandemia COVID19 może wpłynąć na relacje chińsko-europejskie zwrócił uwagę na fakt braku wspólnie wypracowanej polityki UE wobec Chin i konieczność obserwacji przyszłej orientacji niemieckiej.
Paweł Pawłowski zauważył, iż pomimo wstrzymania transferu militarnych sił amerykańskich na wschodnią flankę w ramach ćwiczeń Defender-Europe 2020, inwestycja Stanów Zjednoczonych w fundusz Trójmorza jest nadal aktualna. W jego ocenie EŚW jest oceniana jako atrakcyjny pro-amerykański obszar inwestycyjny, jednak padnemia COVID19 silnie testuje zdolność NATO i USA do reagowania na sytuacje kryzysowe. Obecna sytuacja wykazuje konieczność rozwoju sztucznej inteligencji, w taki sposób, aby UE technologicznie nie odbiegała od Chin i jednocześnie chroniła prywatność swoich obywateli.
Podczas debaty poruszono także przyszłość globalizacji. Paweł Paszak za najważniejszą kwestię przyjął jej zatrzymanie i stopniowe przywrócenie produkcyjne krajowej, Paweł Musiałek stwierdził jednak, iż wszystkie kraje, zwłaszcza Polska, są jej beneficjentami, a na zatrzymaniu możemy więcej stracić niż zyskać. Zauważył także, iż chociaż krajom EŚW zależy na współpracy w wielu obszarach, w obliczu kryzysu przestawiające najtańszą ofertę Chiny mogą nie stracić na konkurencyjności.
Paweł Paszak w sesji Q&A zastanawiał także się na ile kryzys przyspieszy a na ile spowolni rozwój cyfryzacji. W jego ocenie skutki gospodarcze zapowiadają trudny wybór pomiędzy inwestycją w dalszy rozwój technologicznemu lub kapitałowy ratunek małych i średnich przedsiębiorców. Zauważył także, iż wykluczanie Chin z globalnych łańcuchów dostaw to proces, który dopiero został zapoczątkowany i musi zostać rozłożony na dekady z koniecznością dostosowania nieprzewidywalnych scenariuszy dalszego rozwoju pandemii.
Na następną debatę ekspercką zapraszamy za dwa tygodnie.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
