RUSSIA MONITOR
Data: 25 listopada 2019
Putin w oczach Rosjan – czyli wybór mniejszego zła
Rodacy z coraz mniejszym entuzjazmem odnoszą się do Władimira Putina. Coraz chłodniejszy stosunek do osoby prezydenta, przy stabilnej wciąż ocenie jego pracy na urzędzie, wskazują na coraz większą apatię społeczeństwa rosyjskiego. Nie stanowi to bezpośredniego zagrożenia dla reżimu, ale w sytuacji kryzysowej może spowodować dużo szybsze i większe w skali poszerzenie obozu politycznych przeciwników Putina i jego ekipy.
Z ostatnich badań niezależnego ośrodka Lewady wynika, że z sympatią do Władimira Putina odnosi się tylko 24 proc. Rosjan, a więc tyle samo, co przed falą wiosennych protestów w 2011 roku. W 2017 roku ten wskaźnik był na poziomie 32 proc. Łącznie zaś mniej lub bardziej pozytywnie do prezydenta odnosi się 32 proc. Rosjan (w 2017 roku było 42 proc.). Najwięcej, bo 50 proc., pozytywnie odnosiło się do Putina w 2008 roku, gdy najlepsze też były nastroje Rosjan w aspekcie ekonomicznym – to był pik w tej kategorii notowań prezydenta. Obecnie przeważa neutralne nastawienie: 15 proc. ma stosunek obojętny do Putina, 8 proc. nie może powiedzieć nic dobrego o nim, zaś 30 proc. – nic złego. Jednocześnie jednak, wraz z coraz mniej pozytywnym stosunkiem do Putina, lekko wzrosła pozytywna ocena jego pracy na stanowisku prezydenta – do 70 proc., czyli trzy punkty procentowe więcej niż w październiku 2018. Negatywnie pracę Putina ocenia dziś 28 proc. Rosjan, czyli o 3 p.p. więcej niż rok temu. Należy podkreślić, że rekordowy wynik w tej kategorii (ocena działań na stanowisku głowy państwa) miał miejsce w październiku 2014 roku, na dali euforii po aneksji Krymu: 85 proc.
Lepiej faktyczny stosunek Rosjan do swego lidera oddaje jednak ten pierwszy sondaż, ludzie bowiem bardziej otwarcie mówią o swym stosunku do Putina jako człowieka, niż o ocenie jego politycznych działań. Widać trend do zwiększania się obojętności wobec prezydenta, co wynika w dużym stopniu z braku alternatywy. Rosjanie godzą się z tym, że Putin rządzi i może jeszcze długo rządzić, ale nie mają już do tego entuzjastycznego stosunku. Trzon zwolenników prezydenta stanowią kobiety, mieszkańcy prowincji oraz starsze pokolenie.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Spadek sympatii do Putina w ciągu ostatnich dwóch lat wynika z rozczarowania polityką prezydenta, szczególnie w kwestii reformy emerytalnej. Większość Rosjan oczekuje zmian, ale jednocześnie widzi, że nie ma na to szans przy polityce Putina. Październikowe wspólne badanie Lewady i Moskiewskiego Centrum Carnegie pokazuje, że 55 proc. Rosjan oczekuje poważnych reform, zaś 53 proc. mówi, że takie reformy są możliwe tylko pod warunkiem poważnych zmian w systemie polityczny. 25 proc. ankietowanych widzi, że prezydent i jego otocznie są przeciwni zmianom (dwa lata temu uważało tak 15 proc.). Wyniki badań społecznych potwierdzają fakt pogrążania się putinowskiego państwa w stagnacji i beznadziei – co głównie wiąże się ze złą sytuacją gospodarczą i brakiem perspektyw na zmianę tego stanu – jednak nie stanowi to bezpośredniego zagrożenia dla władzy. Nie ma bowiem alternatywy dla Putina i taki stan może trwać jeszcze latami.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
