BALTIC MONITOR
Data: 3 grudnia 2019
Osłabienie wpływów moskiewskiego prawosławia na Łotwie
Związana z Patriarchatem Moskiewskim łotewska Cerkiew prawosławna utraciła uprzywilejowaną prawnie pozycję. Orzeczenie Sądu Najwyższego Łotwy, a za nią decyzja ministerstwa sprawiedliwości otwiera przed konkurencyjną dla Łotewskiej Cerkwi Prawosławnej Łotewską Autonomiczną Cerkwią Prawosławną uznającą zwierzchnictwo Konstantynopola drogę do skuteczniejszego przejmowania wiernych i duchownych. Obecna sytuacja prawna podobna jest do sytuacji w Estonii i w dalszej perspektywie może otworzyć drogę do uniezależnienia się łotewskiego prawosławia od hierarchów w Moskwie.
Po odzyskaniu niepodległości Łotwa utrzymywała zasadę „jedno wyznanie, jeden zarejestrowany kościół”. To od 1991 roku dawało ogromną przewagę Łotewskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego. Ale sytuacja już się zmieniła – i nie jest to pomyślna informacja dla Rosji. Otóż łotewskie Ministerstwo Sprawiedliwości zarejestrowało także Łotewską Autonomiczną Cerkiew Prawosławną, uznającą zwierzchność Konstantynopola. Nastąpiło to po tym, jak Sąd Najwyższy Łotwy orzekł, iż polityka „jedno wyznanie, jeden zarejestrowany kościół” jest niezgodna z ustawą zasadniczą. Oznacza to, że na Łotwie jest teraz sytuacja podobna do tej w sąsiedniej Estonii: dwa legalne, zarejestrowane oficjalne kościoły prawosławne – jeden podległy Moskwie, drugi uznający Konstantynopol. To otwiera drogę do rozwiązania podobnego, jak na Ukrainie. Ostatecznie to właśnie „narodowa” Cerkiew może uzyskać uprzywilejowaną pozycję w stosunku do Cerkwi lojalnej wobec rosyjskiego prawosławia.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Na Łotwie wyznanie prawosławne deklaruje ok. 370 000 mieszkańców (16 proc. populacji). Niemal wszyscy należą do Łotewskiej Cerkwi Prawosławnej, na czele której stoi metropolita ryski i całej Łotwy Aleksander. Łotewska Cerkiew Prawosławna cieszy się własną administracją i szeroką autonomią, ale przy tym uznaje się za terytorium kanoniczne Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Moskiewskiego i to Moskwa wyznacza hierarchów na Łotwie. W czerwcu 2019 roku łotewski parlament (Saeima) wprowadził poprawki do krajowej ustawy o Kościele Prawosławnym, zgodnie z którymi wszyscy wyżsi rangą hierarchowie oraz kandydaci na te stanowiska muszą być obywatelami Łotwy i mieszkać na Łotwie nie krócej niż 10 lat przed nominacją. Wywołało to oburzenie wielu łotewskich Rosjan, którzy stanowią większość prawosławnej społeczności w tym kraju. Decyzję łotewskiego parlamentu ostro skrytykował też Patriarchat Moskiewski. Wpisanie do rejestru konkurencyjnej Autonomicznej Cerkwi Prawosławnej to kolejna porażka rosyjska.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
