BALTIC MONITOR
Data: 8 grudnia 2018
Jemeńska wojna, saudyjski mord, skandynawskie embargo
Dania i Finlandia zamroziły sprzedaż broni do Arabii Saudyjskiej. Powód? Krwawy przebieg wojny w Jemenie, gdzie Saudowie stoją na czele interwencji koalicji państw arabskich. Na decyzję rządu w Kopenhadze wpływ miała też sprawa zabójstwa dziennikarza w saudyjskim konsulacie w Turcji. Z kolei rząd w Helsinkach wstrzymał eksport uzbrojenia nie tylko do Arabii Saudyjskiej, ale też Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Dania i Finlandia ogłosiły swe decyzje tego samego dnia. Najpierw MSZ w Kopenhadze poinformowało, że Dania zawiesiła eksport broni i sprzętu wojskowego do Arabii Saudyjskiej w reakcji na zabójstwo saudyjskiego dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego oraz rolę Rijadu w konflikcie w Jemenie. Udzielone już zezwolenia na eksport broni (było ich 10 w 2017 roku) nie zostaną zawieszone. Kopenhaga podała, że podjęła decyzję po serii spotkań z partnerami unijnymi. Wcześniej podobną decyzję podjęły Niemcy – w drugiej połowie października kanclerz Angela Merkel zapowiedziała, że do czasu wyjaśnienia okoliczności śmierci Chaszodżdżiego Berlin wstrzyma eksport broni do Arabii Saudyjskiej. Do Niemiec i Danii przyłączyła się też Finlandia. Rząd w Helsinkach ogłosił, że wstrzyma eksport broni nie tylko do Arabii Saudyjskiej, ale też Zjednoczonych Emiratów Arabskich. ZEA to drugi najważniejszy po Arabii Saudyjskiej członek koalicji, która prowadzi wojnę w Jemenie. W wydanym oświadczeniu fiński rząd jako powód wstrzymania eksportu broni do obu arabskich krajów podał „alarmującą sytuację humanitarną w Jemenie”.
Arabia Saudyjska przewodzi międzynarodowej koalicji arabskiej w wojnie domowej w Jemenie, która spowodowała śmierć ok. 10 tys. ludzi i doprowadziła do katastrofy humanitarnej. Decyzje Danii i Finlandii ogłoszono kilka dni po tym, jak Parlament Europejski uznał, że sprzedaż broni przez kraje UE Arabii Saudyjskiej jedynie podsyca krwawą wojnę w Jemenie. Do 2015 roku kraje UE sprzedały Arabii Saudyjskiej i ZEA broń wartą łącznie ponad 86 mld dolarów. Presja na wstrzymanie sprzedaży broni Rijadowi i sankcje dla tych, którzy tego nie zrobią, wzrosła po zabójstwie Chaszodżdżiego. Krytyczny wobec władz w Rijadzie saudyjski dziennikarz zaginął 2 października po wejściu do konsulatu swego kraju w Stambule. Rijad z początku utrzymywał, że dziennikarz wyszedł z konsulatu, ale po ponad dwóch tygodniach, wskutek presji międzynarodowej w końcu przyznał, że dziennikarz został tam zabity. Wiele państw obiecało wstrzymać eksport broni do Arabii Saudyjskiej, ale z większych graczy na rynku tylko Niemcy zawiesiły sprzedaż do momentu uzyskania jasnych wyjaśnień ws. zabójstwa dziennikarza. Wielka Brytania, Francja i Hiszpania dały do zrozumienia, że nadal będą sprzedawać broń Saudom.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
