UKRAINE MONITOR
Data: 26 czerwca 2019
Firtasz krok od ekstradycji. Koniec gazowego oligarchy?
Wydaje się, że dobiega końca prawna batalia ukraińskiego oligarchy Dmytro Firtasza. I nie jest to finał pomyślny dla człowieka przez wiele lat trzęsącego ukraińskim sektorem gazowym. Austriacki Sąd Najwyższy ostatecznie orzekł, że Ukrainiec może być wydany amerykańskiemu wymiarowi sprawiedliwości. Jeśli Firtasz ostatecznie trafi za kraty aresztu w USA, będzie to też cios dla związanych z nim polityków na Ukrainie. Wygląda na to, że w nowym rozdaniu po wygranej Wołodymyra Zełenskiego Firtasz i jego grupa nie będą się szczególnie liczyli. Tym bardziej, że wybory prezydenckie przegrał Petro Poroszenko, na którego pomoc – z racji na pewne wydarzenia wiosną 2014 roku – miał prawo liczyć Firtasz.
Sąd Najwyższy Austrii 25 czerwca podtrzymał zgodę sądu niższej instancji na ekstradycję ukraińskiego oligarchy Dmytro Firtasza ściganego w USA w związku z zarzutami o korupcję. Ukrainiec od 2014 roku nie może opuszczać Austrii, co nie przeszkodziło mu jednak wpływać na politykę w swym kraju – szczególnie ważną rolę odegrał w początkowym okresie po obaleniu Wiktora Janukowycza. Jednak obecne problemy Firtasza sięgają dużo wcześniejszego okresu. W 2012 roku ława przysięgłych w USA uznała biznesmena za winnego wypłacenia łapówek wartości wielu milionów dolarów władzom indyjskim w zamian za prawo do eksploatacji złóż tytanu. Chodziło o aferę korupcyjną związaną z dostawami tytanu dla Boeinga. Oligarcha został zatrzymany w marcu 2014 roku w Wiedniu na wniosek władz amerykańskich, jednak wkrótce zwolniono go za kaucją w wysokości 125 mln euro. Gigantyczną kaucję wpłacił rosyjski miliarder Wasilij Anisimow, partner biznesowy Arkadija Rotenberga, osoby bliskiej Putinowi. W kwietniu 2015 r. sąd niższej instancji odrzucił wniosek władz USA, uznając, że przedstawiony materiał dowodowy nie wystarczał do ekstradycji. Jednak w lutym 2017 r. wiedeński Wyższy Sąd Krajowy orzekł, że możliwa jest ekstradycja. 21 czerwca sąd federalny w Chicago odrzucił wniosek o umorzenie sprawy. Cztery dni później werdykt wydał austriacki Sąd Najwyższe. Teraz decyzja o ekstradycji zależy od ministra sprawiedliwości Clemensa Jablonera.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Dmytro Firtasz uchodzi za patrona tzw. klanu gazowego na Ukrainie. Wielki majątek zbił najpierw na pośrednictwie w handlu gazem Rosji z Ukrainą, zaś potem zdobywając wielkie wpływy w ukraińskim przemyśle gazowym za prezydentury Wiktora Janukowycza (2010-2014). Wraz z obecnym deputowanym ukraińskim Serhijem Liowoczkinem Firtasz założył spółkę RosUkrEnergo z Gazpromem, która zdominował import gazu na Ukrainę na co najmniej pięć lat. W ten proceder, oprócz grupy menedżerów Gazpromu, zaangażowana miała być też mafia rosyjska (Siemion Mogilewicz) – traciła finansowo Ukraina. Firtasz i Liowoczkin są teraz współwłaścicielami telewizji Inter, uważanej za prorosyjską. Firtasz był szefem jednego z trzech największych klanów oligarchicznych na Ukrainie za rządów Janukowycza (dwa pozostałe to „donieccy” Rinata Achmetowa i „Familia” Janukowyczów). Jeszcze w trakcie rewolucji 2014 roku zdystansował się od prezydenta. Potem zasłynął jako ojciec chrzestny politycznego porozumienia Petra Poroszenki z Witalijem Kliczką, na mocy którego obaj politycy poparli się i zdobyli: Poroszenko fotel prezydenta, Kliczko fotel mera Kijowa. Politycznie związany jest jednak najbardziej ze środowiskiem byłej Partii Regionów (pomógł zbudować na jej gruzach obecny Blok Opozycyjny). Dobry znajomy Firtasza, Jurij Bojko startował w ostatnich wyborach prezydenckich.
Firtasz to również były partner biznesowy byłego szefa kampanii wyborczej Donalda Trumpa, Paula Manaforta. Obaj zawarli porozumienie ws. inwestycji w rynek nieruchomości w Nowym Jorku w 2008 roku, ale umowy nigdy nie zrealizowano. Manafort został wyrzucony ze sztabu Trumpa – miało to związek z jego działalnością na Ukrainie i kwestią rzekomych powiązań sztabu Trumpa z Rosjanami. Obecnie Manafort odsiaduje karę 7,5 roku więzienia m.in. za defraudacje bankowe i podatkowe. Na Ukrainie Firtaszowi zarzuca się wyrządzenie szkód państwu na łączną sumę 217 mln dolarów, zaś w Hiszpanii jest on podejrzewany o pranie pieniędzy. Firtasz należy do dziesiątki najbogatszych ludzi na Ukrainie, jego majątek szacuje się na 800 mln dolarów.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
