Russia Monitor to przegląd najistotniejszych wydarzeń dotyczących szeroko pojętej polityki bezpieczeństwa w Rosji oraz polityki zagranicznej Kremla.
Data: 25 maja 2023 Author: Grzegorz Kuczyński
Finowie rozwiązali długoterminowy kontrakt z Gazpromem
Fiński Gasum Oy jest pierwszym z europejskich kontrahentów Gazpromu, który rozwiązał długoterminowy kontrakt na dostawy gazu z Rosji w drodze arbitrażu. Niewykluczone, że w ślady spółki z Finlandii pójdą inne europejskie firmy formalnie wciąż związane z Gazpromem umowami, nawet jeśli Rosjanie nie wywiązują się z nich i nie dostarczają gazu.
Gasum poinformował o rozwiązaniu kontraktu w komunikacie wydanym 22 maja. Umowa z Rosjanami miała obowiązywać do końca 2031 roku. Gazprom nie dostarczał gazu do Finlandii rurociągiem już od maja 2022 r., po tym jak Gasum odmówił zakupu surowca za ruble. Finowie wszczęli postępowanie arbitrażowe. W listopadzie 2022 r. Gazprom poinformował, że arbitraż w Sztokholmie nakazał Gasum zapłacić rosyjskiemu koncernowi ponad 300 mln euro zaległości za dostawy gazu w związku z obowiązującą w umowie klauzulą take-or-pay. Płatność może zostać dokonana w euro. Jednocześnie arbitraż uznał dekret prezydenta Rosji o przejściu na płatności za gaz w rublach dla „nieprzyjaznych krajów” za tzw. siłę wyższą (force majeure), dając tym samym Finom możliwość rozwiązania umowy. Jednocześnie arbitraż nakazał stronom kontynuowanie dwustronnych negocjacji w celu rozwiązania sporów. Komunikat Gasum z 22 maja oznacza, że strony nie osiągnęły porozumienia w terminie wyznaczonym przez trybunał arbitrażowy. Strony nadal finalizują szczegóły rozwiązania kontraktu. „Gasum nie będzie komentować szczegółów rozwiązania kontraktu – poinformowała fińska spółka w komunikacie. Potencjalnie kluczową kwestią sporną ze strony Gasum mogą być płatności typu take-or-pay za pozostałe lata kontraktu – zwraca uwagę „Kommersant”. Co ciekawe, Gasum ma z Gazpromem jeszcze jeden długoterminowy kontrakt: na dostawy LNG z nadbałtyckiego projektu Kryogas-Wysock. Finowie mówią, że umowa wciąż obowiązuje, tyle że ostatnio przestali odbierać ładunki. Jak podkreśla „Kommersant”, Gasum nie jest jedyną firmą europejską, która pozostaje bez rosyjskiego gazu rurociągowego z powodu odmowy zapłaty za niego w rublach. Tyle że kontrakty części tych firm już wygasły (polskie PGNiG, bułgarski Bulgargaz, holenderski GasTerra). Natomiast większość dużych odbiorców Gazpromu w Europie zgodziła się na nowy system płatności i nadal otrzymuje gaz, choć nie w całości. Z tego powodu, m.in. włoskie Eni, franckie Engie oraz niemieckie Uniper i RWE udały się do arbitrażu z roszczeniami wobec niewypełniania przez Gazprom warunków kontraktów.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
