Ukraine Monitor prezentuje najświeższe informacje dotyczące wewnętrznych i zewnętrznych spraw Ukrainy – państwa, które obecnie stanowi arenę ścierania się interesów Wschodu i Zachodu.
Data: 6 grudnia 2021 Autor: Yauheni Liavonau
Ewolucja sektora IT w Ukrainie w latach 2018-2020
Wybuch czwartej rewolucji przemysłowej przekształcił gospodarkę światową, zmuszając do adaptacji państwa i inne podmioty. Postęp ostatnich lat przeniósł przeniesienie akcentu z towarów na usługi — ponad połowa handlu krajów rozwiniętych opiera się na nich. Najszybciej rozwijającym się jest sektor IT. To dało szansę wielu państwom, w tym Ukrainie, wzmocnić swoją pozycję na rynku.
17 stycznia 2018 r. zostało przyjęte rozporządzenie premiera Ukrainy o zatwierdzeniu koncepcji rozwoju gospodarki cyfrowej na 2018-2020 wraz z planem wdrożenia[1]. Ten okres wyróżnił się stałym wzmacnianiem się pozycji kraju w branży IT — obecnie na ten serwis przypada 8,3% całego eksportu usług[2], a IKT stali się trzecią z kolei branżą usług eksportowych kraju[3].
O postępie świadczy nowa platforma Ministerstwa Transformacji Cyfrowej, która została stworzona dopiero w 2019 roku[4] — Diia[5]. To jest portal usług państwowych, mający na celu pomagać obywatelom załatwiać sprawy w organach administracji publicznej, ułatwić procesy biurokratyczne rozwiązania tych spraw, zrobić ich bardziej przejrzystymi i wolnymi od korupcji, zakładać nowe firmy i prowadzić biznes.
Spośród innych osiągnięć w cyfryzacji Ukrainy są dwa projekty inicjatywy U-LEAD[6] w ramach programu EGOV4UKRAINE, trwającej od 2016 r., i zakończonej w lipcu 2021 r. – „Trembita”[7] i „Vulyk”[8]. Pierwszy z nich – to system wymiany danych, łączący już ponad 80 organów władzy i samorządu[9], natomiast drugi, Vulyk — jest systemem informatycznym, przeznaczonym dla centrów spraw administracyjnych (obecnie wiąże 250 placówek odpowiednich usług)[10]. Nie czerpią oni na swoją obsługę środków państwowych — są kompletnie sfinansowane przez fundację Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Szwajcarii.
1 października 2020 roku został uruchomiony projekt EU4DigitalUA, poświęcony modernizacji technologii na terenie Ukrainy[11]. Oprócz UE stałymi konsumentami usług IT Ukrainy są Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Niemcy, Niderlandy, Kanada, Dania, Norwegia, Szwecja, Finlandia[12].Wspólny wolumen kapitału podwyższonego ryzyku oraz prywatnych inwestycji w technologie zwiększył się z 323 mln dolarów w 2018 do 571 mln dolarów w 2020[13].
Powstały takie startupy jak „Gitlab” oraz „Grammarly”, oceniające się w 1 mlrd dolarów[14] [15]. W rankingu „Doing Business” Ukraina awansowała z 76 miejsca w 2018 r. na 64 w 2020 r. ze 190[16]. W rankingu „The Good country Index” Ukraina zajmuje 1 miejsce w kategorii nauka i technologia[17]. W 2019 r. ukraińska branża IT odpowiadała za ok. 4% PKB kraju, w porównaniu z 1,4% w 2014 roku[18]. Większość wszystkich firm IT w Ukrainie należy dziś do segmentu małych i średnich przedsiębiorstw, co uniezależnia ich od ograniczeń sektora publicznego oraz sprzyja rozwojowi biznesu Ukrainy. Przy czym przemysł IT państwa ma tendencję rosnąć o 26% corocznie[19]. Ukraina zajmuje drugie miejsce spośród krajów z dochodem mniejszym od średniego w rankingach „The Network Readiness Index 2020”[20]. Ze 134 porównywanych ze sobą państw Ukraina znajduje się na 46 miejscu według jej zdolności produkcji oprogramowania i treści cyfrowych oraz na 56 miejscu w kategorii adaptacji i inwestycji w technologie przyszłości.
Ukraina demonstruje stały stabilny ruch w stronę rozwoju przemysłu 4.0 – powszechnego wprowadzenia automatyzacji, cybernetyzacji i innych wysokich technologii. To potwierdza jak rozporządzenie gabinetu ministrów w sprawie ułatwienia wdrożenia podejścia technologicznego „Przemysł 4.0” w Ukrainie od 21 czerwca 2021 r., tak i liczby wspomnianych indeksów, regularnie idące w górę[21].
Organizacje tej gałęzi aktywnie poszukują specjalistów na całym rynku pracy, bez względu na ich pochodzenie, co ma od razu kilka korzyści dla Ukrainy. Po pierwsze — pracownicy z innych krajów przynoszą nową wizję i technologie, po drugie — po powrocie do domu tworzą wśród współobywateli dobry wizerunek kraju i po trzecie — wzbogacają kulturę Ukrainy. Z tego powodu został uruchomiony program pomocy pracownikom IT z Białorusi[22]. Rządy Ukraińskie i prezydent osobiście wielokrotnie wyrażali twardy zamiar stworzenia w kraju państwa cyfrowego[23]. Tendencje wzrostu ilości specjalistów IT, zwiększająca się rola usług tej sfery w eksporcie czy PKB, zyski ze sprzedaży technologii i usług, interes ze strony zagranicznych inwestorów, rozwijające się huby i platformy mogą świadczyć o powadze tego zamiaru[24].
Sektor IT posiada własne, łagodne warunki opodatkowania, co wraz z wysokimi zarobkami zachęca do wejścia do niego nowych specjalistów[25]. Ich liczba rośnie za pomocą program państwowych i pozapaństwowych, ułatwiających edukację i rozwój. Sukces branży IT dobrze odzwierciedla się na gospodarce i wizerunku całego państwa, co wynika z rosnącej w niej roli technologii, usług cyfrowych i oprogramowania.
Dynamika lat 2018-2020 widoczna w najważniejszych miernikach global innovation index: za ten czas Ukraina zmieniła miejsce w kategorii instytucji — z 107 na 91, w infrastrukturze — z 89 na 88, jednak w zasobach ludzkich i badaniach — z 43 na 44, w wyrafinowaniu rynku— z 46 na 53, w wiedzę i technologiach wychodzących — z 27 na 33, w kreatywności — z 45 na 48. IT w Ukrainie rozwijają się proporcjonalnie do całego sektora usług zgodnie z celem politycznym oraz ekonomicznym państwa[26].
Wykładniczy wzrost poszczególnych obszarów i technologii przemysłu 4.0 w liczbach absolutnych doprowadzi do licznych zmian w rankingach światowych. Trudno utrzymać się na tym samym miejscu, kiedy giganci światowe corocznie awansują wiecej niż w przeszłym. Ale fakt, że Ukraina, nie posiadająca takiego budżetu jak Stany Zjednoczone czy państwa Azji, rozwija, niech wolniej, ten nowy dla niej sektor, jest o wiele istotniej. Progres krajowy w porównaniu do ubiegłych lat jest oczywisty. Ukraina osiąga cele do pojednania ze wspólnym przemysłem UE jeden po drugim, demonstrując wolniejszy od innych, ale stabilny awans w przemyśle 4.0.
[1] Kitsoft, „Kabinet Ministrow Ukrainy – Pro shvalennia Koncepcii rozvitku cyfrovoi ekonomiki ta suspilstva Ukrainy na 2018 – 2020 roki ta zatwerdzhennia planu zahodiv shodo ji realizacii”, dostęp 2 października 2021, https://www.kmu.gov.ua/npas/pro-shvalennya-koncepciyi-rozvitku-cifrovoyi-ekonomiki-ta-suspilstva-ukrayini-na-20182020-roki-ta-zatverdzhennya-planu-zahodiv-shodo-yiyi-realizaciyi.
[2] „Ukraine-the-Home-Of-Great-Devs-2021-_-Ebook-v3-2.0-3.pdf”, dostęp 13 października 2021, https://beetroot.co/wp-content/uploads/sites/2/2021/03/Ukraine-the-Home-Of-Great-Devs-2021-_-Ebook-v3-2.0-3.pdf.
[3] „Ukraine – the Country that Codes”, dostęp 13 października 2021, https://www.n-ix.com/software-development-in-ukraine-2019-2020-market-report/.
[4] „Ministerstvo Cifrovoj Transformacji Ukrainy”, dostęp 13 października 2021, https://thedigital.gov.ua/projects/city.
[5] „Diia— Public Services Online”, dostęp 13 października 2021, https://diia.gov.ua.
[6] „U-LEAD Support Project EGOV4UKRAINE”, e-Governance Academy, dostęp 13 października 2021, https://ega.ee/project/u_lead/.
[7] „Booklet_TREMBITA_F_ENG.pdf”, dostęp 12 października 2021, https://ega.ee/wp-content/uploads/2020/01/Booklet_TREMBITA_F_ENG.pdf.
[8] „Booklet_VULYKEN_WEB_compressed.pdf”, dostęp 12 października 2021, https://ega.ee/wp-content/uploads/2016/12/Booklet_VULYKEN_WEB_compressed.pdf.
[9] „Trembita Data Exchange Solution in Ukraine”, e-Governance Academy, dostęp 13 października 2021, https://ega.ee/success_story/trembita-data-exchange-solution-in-ukraine/.
[10] „Center for providing administrative services”, dostęp 13 października 2021, https://vulyk.gov.ua/.
[11] „Ukraine – EU4Digital”, EU4Digital (blog), 4, dostęp 1 października 2021, https://eufordigital.eu/countries/ukraine/.
[12] „Ukrain Information Technologies Sector 2018-2020” (MINISTRY FOR DEVELOPMENT OF ECONOMY, TRADE AND AGRICULTURE OF UKRAINE, b.d.).
[13] Евгений Сысоев, „The DealBook of Ukraine 2018 edition”, https://www.slideshare.net/YevgenSysoyev/the-dealbook-of-ukraine-2018-edition; „DealBook of Ukraine: 2021 edition”, dostęp 11 październik 2021, https://www.slideshare.net/YevgenSysoyev/dealbook-of-ukraine-2021-edition.Evgeniy Sysojew, „The DealBook of Ukraine 2018 edition”, https://www.slideshare.net/YevgenSysoyev/the-dealbook-of-ukraine-2018-edition.
[14] „About GitLab”, GitLab, dostęp 13 października 2021, https://about.gitlab.com/company/.
[15] „About Us | Grammarly”, dostęp 13 października 2021, https://www.grammarly.com/about.
[16] World Bank, Doing Business 2020: Comparing Business Regulation in 190 Economies (Washington, DC: World Bank, 2020), https://doi.org/10.1596/978-1-4648-1440-2.
[17] „The Good Country Index”, dostęp 11 października 2021, https://index.goodcountry.org/.
[18] „Ukraine’s booming IT sector can drive positive change”, Atlantic Council (blog), 23 września 2020, https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/ukraines-booming-it-sector-can-drive-positive-change/.
[19] „Ukraine – the Country that Codes”.
[20] „THE NETWORK READINESS INDEX Accelerating Digital Transformation in a post-COVID Global Economy2020-V8_28-11-2020.pdf”, dostęp 12 października 2021, https://networkreadinessindex.org/wp-content/uploads/2020/11/NRI-2020-V8_28-11-2020.pdf.
[21] „Shodo Sprijannia Vprovadzhenniu Technologichnego Pidhidu “Industria 4.0” w Ukrainie”, Official web-portal of the Parliament of Ukraine, dostęp 13 października 2021, https://zakon.rada.gov.ua/go/750-2021-%D0%BF.
[22] „The President signed a decree on measures to attract IT specialists from Belaru”, – oficijne internet predstawnitstwo Presidenta Ukrainy, dostęp 1 października 2021, https://www.president.gov.ua/news/prezident-pidpisav-ukaz-pro-zahodi-iz-zaluchennya-it-fahivci-64249.
[23] „The President signed a law that will stimulate the development of the digital economy in Ukraine”, oficijne internet predstawnitstwo Presidenta Ukrainy, dostęp 13 października 2021, https://www.president.gov.ua/ru/news/prezident-pidpisav-zakon-sho-stimulyuvatime-rozvitok-cifrovo-70057.
[24] „Ukraine’s export of IT services exceeded $5 billion for the first time”, dostęp 12 października 2021, https://en.brdo.com.ua/news/ukraine-s-export-of-it-services-exceeded-5-billion-for-the-first-time/.
[25] „Ukraine’s IT and Software Development”, The Borgen Project, 16 listopada 2019, https://borgenproject.org/ukraines-it-and-software-development/.
[26] World Intellectual Property Organization, Cornell University, i INSEAD, The Global Innovation Index 2018: Energizing the World with Innovation. (Geneva: World Intellectual Property Organization, 2018), https://public.ebookcentral.proquest.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=5982620; „Global Innovation Index 2021 | Innovation Trends 2021”, dostęp 11 październik 2021, https://www.globalinnovationindex.org/gii-2018-report.World Intellectual Property Organization, Cornell University, i INSEAD, The Global Innovation Index 2018: Energizing the World with Innovation. (Geneva: World Intellectual Property Organization, 2018), https://public.ebookcentral.proquest.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=5982620.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
