![](https://warsawinstitute.org/wp-content/uploads/2020/07/miniatura_programu_400x200_color.png)
Ukraine Monitor prezentuje najświeższe informacje dotyczące wewnętrznych i zewnętrznych spraw Ukrainy – państwa, które obecnie stanowi arenę ścierania się interesów Wschodu i Zachodu.
Data: 6 grudnia 2021 Autor: Yauheni Liavonau
Ewolucja sektora IT w Ukrainie w latach 2018-2020
Wybuch czwartej rewolucji przemysłowej przekształcił gospodarkę światową, zmuszając do adaptacji państwa i inne podmioty. Postęp ostatnich lat przeniósł przeniesienie akcentu z towarów na usługi — ponad połowa handlu krajów rozwiniętych opiera się na nich. Najszybciej rozwijającym się jest sektor IT. To dało szansę wielu państwom, w tym Ukrainie, wzmocnić swoją pozycję na rynku.
![](https://warsawinstitute.org/wp-content/uploads/2022/01/4803780942_3afa64c145_o.jpg)
17 stycznia 2018 r. zostało przyjęte rozporządzenie premiera Ukrainy o zatwierdzeniu koncepcji rozwoju gospodarki cyfrowej na 2018-2020 wraz z planem wdrożenia[1]. Ten okres wyróżnił się stałym wzmacnianiem się pozycji kraju w branży IT — obecnie na ten serwis przypada 8,3% całego eksportu usług[2], a IKT stali się trzecią z kolei branżą usług eksportowych kraju[3].
O postępie świadczy nowa platforma Ministerstwa Transformacji Cyfrowej, która została stworzona dopiero w 2019 roku[4] — Diia[5]. To jest portal usług państwowych, mający na celu pomagać obywatelom załatwiać sprawy w organach administracji publicznej, ułatwić procesy biurokratyczne rozwiązania tych spraw, zrobić ich bardziej przejrzystymi i wolnymi od korupcji, zakładać nowe firmy i prowadzić biznes.
Spośród innych osiągnięć w cyfryzacji Ukrainy są dwa projekty inicjatywy U-LEAD[6] w ramach programu EGOV4UKRAINE, trwającej od 2016 r., i zakończonej w lipcu 2021 r. – „Trembita”[7] i „Vulyk”[8]. Pierwszy z nich – to system wymiany danych, łączący już ponad 80 organów władzy i samorządu[9], natomiast drugi, Vulyk — jest systemem informatycznym, przeznaczonym dla centrów spraw administracyjnych (obecnie wiąże 250 placówek odpowiednich usług)[10]. Nie czerpią oni na swoją obsługę środków państwowych — są kompletnie sfinansowane przez fundację Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Szwajcarii.
1 października 2020 roku został uruchomiony projekt EU4DigitalUA, poświęcony modernizacji technologii na terenie Ukrainy[11]. Oprócz UE stałymi konsumentami usług IT Ukrainy są Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Niemcy, Niderlandy, Kanada, Dania, Norwegia, Szwecja, Finlandia[12].Wspólny wolumen kapitału podwyższonego ryzyku oraz prywatnych inwestycji w technologie zwiększył się z 323 mln dolarów w 2018 do 571 mln dolarów w 2020[13].
Powstały takie startupy jak „Gitlab” oraz „Grammarly”, oceniające się w 1 mlrd dolarów[14] [15]. W rankingu „Doing Business” Ukraina awansowała z 76 miejsca w 2018 r. na 64 w 2020 r. ze 190[16]. W rankingu „The Good country Index” Ukraina zajmuje 1 miejsce w kategorii nauka i technologia[17]. W 2019 r. ukraińska branża IT odpowiadała za ok. 4% PKB kraju, w porównaniu z 1,4% w 2014 roku[18]. Większość wszystkich firm IT w Ukrainie należy dziś do segmentu małych i średnich przedsiębiorstw, co uniezależnia ich od ograniczeń sektora publicznego oraz sprzyja rozwojowi biznesu Ukrainy. Przy czym przemysł IT państwa ma tendencję rosnąć o 26% corocznie[19]. Ukraina zajmuje drugie miejsce spośród krajów z dochodem mniejszym od średniego w rankingach „The Network Readiness Index 2020”[20]. Ze 134 porównywanych ze sobą państw Ukraina znajduje się na 46 miejscu według jej zdolności produkcji oprogramowania i treści cyfrowych oraz na 56 miejscu w kategorii adaptacji i inwestycji w technologie przyszłości.
Ukraina demonstruje stały stabilny ruch w stronę rozwoju przemysłu 4.0 – powszechnego wprowadzenia automatyzacji, cybernetyzacji i innych wysokich technologii. To potwierdza jak rozporządzenie gabinetu ministrów w sprawie ułatwienia wdrożenia podejścia technologicznego „Przemysł 4.0” w Ukrainie od 21 czerwca 2021 r., tak i liczby wspomnianych indeksów, regularnie idące w górę[21].
Organizacje tej gałęzi aktywnie poszukują specjalistów na całym rynku pracy, bez względu na ich pochodzenie, co ma od razu kilka korzyści dla Ukrainy. Po pierwsze — pracownicy z innych krajów przynoszą nową wizję i technologie, po drugie — po powrocie do domu tworzą wśród współobywateli dobry wizerunek kraju i po trzecie — wzbogacają kulturę Ukrainy. Z tego powodu został uruchomiony program pomocy pracownikom IT z Białorusi[22]. Rządy Ukraińskie i prezydent osobiście wielokrotnie wyrażali twardy zamiar stworzenia w kraju państwa cyfrowego[23]. Tendencje wzrostu ilości specjalistów IT, zwiększająca się rola usług tej sfery w eksporcie czy PKB, zyski ze sprzedaży technologii i usług, interes ze strony zagranicznych inwestorów, rozwijające się huby i platformy mogą świadczyć o powadze tego zamiaru[24].
Sektor IT posiada własne, łagodne warunki opodatkowania, co wraz z wysokimi zarobkami zachęca do wejścia do niego nowych specjalistów[25]. Ich liczba rośnie za pomocą program państwowych i pozapaństwowych, ułatwiających edukację i rozwój. Sukces branży IT dobrze odzwierciedla się na gospodarce i wizerunku całego państwa, co wynika z rosnącej w niej roli technologii, usług cyfrowych i oprogramowania.
Dynamika lat 2018-2020 widoczna w najważniejszych miernikach global innovation index: za ten czas Ukraina zmieniła miejsce w kategorii instytucji — z 107 na 91, w infrastrukturze — z 89 na 88, jednak w zasobach ludzkich i badaniach — z 43 na 44, w wyrafinowaniu rynku— z 46 na 53, w wiedzę i technologiach wychodzących — z 27 na 33, w kreatywności — z 45 na 48. IT w Ukrainie rozwijają się proporcjonalnie do całego sektora usług zgodnie z celem politycznym oraz ekonomicznym państwa[26].
Wykładniczy wzrost poszczególnych obszarów i technologii przemysłu 4.0 w liczbach absolutnych doprowadzi do licznych zmian w rankingach światowych. Trudno utrzymać się na tym samym miejscu, kiedy giganci światowe corocznie awansują wiecej niż w przeszłym. Ale fakt, że Ukraina, nie posiadająca takiego budżetu jak Stany Zjednoczone czy państwa Azji, rozwija, niech wolniej, ten nowy dla niej sektor, jest o wiele istotniej. Progres krajowy w porównaniu do ubiegłych lat jest oczywisty. Ukraina osiąga cele do pojednania ze wspólnym przemysłem UE jeden po drugim, demonstrując wolniejszy od innych, ale stabilny awans w przemyśle 4.0.
[1] Kitsoft, „Kabinet Ministrow Ukrainy – Pro shvalennia Koncepcii rozvitku cyfrovoi ekonomiki ta suspilstva Ukrainy na 2018 – 2020 roki ta zatwerdzhennia planu zahodiv shodo ji realizacii”, dostęp 2 października 2021, https://www.kmu.gov.ua/npas/pro-shvalennya-koncepciyi-rozvitku-cifrovoyi-ekonomiki-ta-suspilstva-ukrayini-na-20182020-roki-ta-zatverdzhennya-planu-zahodiv-shodo-yiyi-realizaciyi.
[2] „Ukraine-the-Home-Of-Great-Devs-2021-_-Ebook-v3-2.0-3.pdf”, dostęp 13 października 2021, https://beetroot.co/wp-content/uploads/sites/2/2021/03/Ukraine-the-Home-Of-Great-Devs-2021-_-Ebook-v3-2.0-3.pdf.
[3] „Ukraine – the Country that Codes”, dostęp 13 października 2021, https://www.n-ix.com/software-development-in-ukraine-2019-2020-market-report/.
[4] „Ministerstvo Cifrovoj Transformacji Ukrainy”, dostęp 13 października 2021, https://thedigital.gov.ua/projects/city.
[5] „Diia— Public Services Online”, dostęp 13 października 2021, https://diia.gov.ua.
[6] „U-LEAD Support Project EGOV4UKRAINE”, e-Governance Academy, dostęp 13 października 2021, https://ega.ee/project/u_lead/.
[7] „Booklet_TREMBITA_F_ENG.pdf”, dostęp 12 października 2021, https://ega.ee/wp-content/uploads/2020/01/Booklet_TREMBITA_F_ENG.pdf.
[8] „Booklet_VULYKEN_WEB_compressed.pdf”, dostęp 12 października 2021, https://ega.ee/wp-content/uploads/2016/12/Booklet_VULYKEN_WEB_compressed.pdf.
[9] „Trembita Data Exchange Solution in Ukraine”, e-Governance Academy, dostęp 13 października 2021, https://ega.ee/success_story/trembita-data-exchange-solution-in-ukraine/.
[10] „Center for providing administrative services”, dostęp 13 października 2021, https://vulyk.gov.ua/.
[11] „Ukraine – EU4Digital”, EU4Digital (blog), 4, dostęp 1 października 2021, https://eufordigital.eu/countries/ukraine/.
[12] „Ukrain Information Technologies Sector 2018-2020” (MINISTRY FOR DEVELOPMENT OF ECONOMY, TRADE AND AGRICULTURE OF UKRAINE, b.d.).
[13] Евгений Сысоев, „The DealBook of Ukraine 2018 edition”, https://www.slideshare.net/YevgenSysoyev/the-dealbook-of-ukraine-2018-edition; „DealBook of Ukraine: 2021 edition”, dostęp 11 październik 2021, https://www.slideshare.net/YevgenSysoyev/dealbook-of-ukraine-2021-edition.Evgeniy Sysojew, „The DealBook of Ukraine 2018 edition”, https://www.slideshare.net/YevgenSysoyev/the-dealbook-of-ukraine-2018-edition.
[14] „About GitLab”, GitLab, dostęp 13 października 2021, https://about.gitlab.com/company/.
[15] „About Us | Grammarly”, dostęp 13 października 2021, https://www.grammarly.com/about.
[16] World Bank, Doing Business 2020: Comparing Business Regulation in 190 Economies (Washington, DC: World Bank, 2020), https://doi.org/10.1596/978-1-4648-1440-2.
[17] „The Good Country Index”, dostęp 11 października 2021, https://index.goodcountry.org/.
[18] „Ukraine’s booming IT sector can drive positive change”, Atlantic Council (blog), 23 września 2020, https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/ukraines-booming-it-sector-can-drive-positive-change/.
[19] „Ukraine – the Country that Codes”.
[20] „THE NETWORK READINESS INDEX Accelerating Digital Transformation in a post-COVID Global Economy2020-V8_28-11-2020.pdf”, dostęp 12 października 2021, https://networkreadinessindex.org/wp-content/uploads/2020/11/NRI-2020-V8_28-11-2020.pdf.
[21] „Shodo Sprijannia Vprovadzhenniu Technologichnego Pidhidu “Industria 4.0” w Ukrainie”, Official web-portal of the Parliament of Ukraine, dostęp 13 października 2021, https://zakon.rada.gov.ua/go/750-2021-%D0%BF.
[22] „The President signed a decree on measures to attract IT specialists from Belaru”, – oficijne internet predstawnitstwo Presidenta Ukrainy, dostęp 1 października 2021, https://www.president.gov.ua/news/prezident-pidpisav-ukaz-pro-zahodi-iz-zaluchennya-it-fahivci-64249.
[23] „The President signed a law that will stimulate the development of the digital economy in Ukraine”, oficijne internet predstawnitstwo Presidenta Ukrainy, dostęp 13 października 2021, https://www.president.gov.ua/ru/news/prezident-pidpisav-zakon-sho-stimulyuvatime-rozvitok-cifrovo-70057.
[24] „Ukraine’s export of IT services exceeded $5 billion for the first time”, dostęp 12 października 2021, https://en.brdo.com.ua/news/ukraine-s-export-of-it-services-exceeded-5-billion-for-the-first-time/.
[25] „Ukraine’s IT and Software Development”, The Borgen Project, 16 listopada 2019, https://borgenproject.org/ukraines-it-and-software-development/.
[26] World Intellectual Property Organization, Cornell University, i INSEAD, The Global Innovation Index 2018: Energizing the World with Innovation. (Geneva: World Intellectual Property Organization, 2018), https://public.ebookcentral.proquest.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=5982620; „Global Innovation Index 2021 | Innovation Trends 2021”, dostęp 11 październik 2021, https://www.globalinnovationindex.org/gii-2018-report.World Intellectual Property Organization, Cornell University, i INSEAD, The Global Innovation Index 2018: Energizing the World with Innovation. (Geneva: World Intellectual Property Organization, 2018), https://public.ebookcentral.proquest.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=5982620.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.