NOWOŚCI
Data: 6 września 2018
Sprawa odszkodowań za II wojnę światową i stosunki polsko-niemieckie
6 września 2018 r. Warsaw Institute wziął udział w konferencji pt. Sprawa odszkodowań za II wojnę światową i stosunki polsko-niemieckie zorganizowaną w Warszawie przez Instytut Zachodni z Poznania. Mimo upływu 73 lat od zwycięstwa koalicji antyhitlerowskiej nad nazistowskimi Niemcami nadal nie rozliczono krzywd wyrządzonym Polakom przez Niemców na skutek agresji III Rzeszy.
O tym, że nadal jest to żywy temat, który wymaga dyskusji i wypracowania wspólnego stanowiska obu krajów, a przede wszystkim wprowadzenia mechanizmów prowadzących do zadośćuczynienia świadczy wyjątkowo wysoka frekwencja podczas wszystkich trzech paneli wydarzenia, część słuchaczy uczestniczyła na stojąco. Kolejnym argumentem za tym, że to bardzo żywa kwestia była duża ilość pytań zadawanych ekspertom przez uczestników konferencji.
Instytut Zachodni podzielił konferencję na trzy panele, do których poza ekspertami z Polski zaproszono do dyskusji naukowców i dziennikarzy niemieckich. Pierwszy panel skupiał się na przybliżeniu aspektów prawnych i historycznych obecnej sytuacji. W drugim panelu rozmawiano o tym jak kwestia odszkodowań wpływa na stosunki polsko-niemieckie. Trzeci panel miał formę dyskusji dziennikarzy polskich i niemieckich, komentujących bieżące relacje obu państw.
Wnioski, które można wyciągnąć z konferencji można podsumować zdaniem: „nie będzie pojednania w Europie bez wyjaśnienia kwestii odszkodowań i reparacji”. Mimo upływu wielu lat nie udało się zadośćuczynić krzywd wyrządzonych Polakom, a zarazem do teraz nie udało się zamknąć tego rozdziału we wspólnej historii obu państw. Niemcy zadośćuczyniły wielu swoim ofiarom, przede wszystkim w Europie Zachodniej i USA, jednak Polacy, mimo bezprecedensowej skali okrucieństwa wyrządzonego przez niemieckiego okupanta zostali zepchnięci na margines. Według badań większość niemieckiego społeczeństwa nawet nie ma świadomości zbrodni, których dopuszczano się na polskich obywatelach, nie zgłębiało aspektów prawa międzynarodowego i postanowień traktatowych. Jednak niemieccy badacze, prawnicy i historycy w pełni rozumieją jakie szkody państwo nazistowskie wyrządziło swoim ofiarom. Ponadto znaczna część niemieckich elit widzi konieczność wypracowania konsensusu, bez którego nie dojdziemy do poprawy stosunków i wypracowania właściwych dobrosąsiedzkich relacji.
Eksperci z obu krajów zwrócili uwagę, że Polskie władze powinny wypracować jednolite stanowisko w kwestii odszkodowań i jasno przedstawić je stronie niemieckiej. To w gestii polskiego rządu leży sprecyzowanie oczekiwań wobec władz RFN, którym również zależy na uporządkowaniu swoich relacji z Polską. Brak sprawnych działań polskich władz przede wszystkim odczuwają ofiary, które chciałyby po prostu usłyszeć słowa przeprosin, a z przyczyn naturalnych ich grono jest coraz mniejsze.
Wcześniej sprawy odszkodowań i reparacji poruszaliśmy w naszych raportach specjalnych:
Ocena problemu żądań reparacyjnych Polski wobec Niemiec
Uwagi do opinii prawnej w sprawie reparacji wojennych
Relacja fotograficzna i wideo dostępne na stronie Instytutu Zachodniego.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
