Ukraine Monitor prezentuje najświeższe informacje dotyczące wewnętrznych i zewnętrznych spraw Ukrainy – państwa, które obecnie stanowi arenę ścierania się interesów Wschodu i Zachodu.
Data: 17 lipca 2023 Autor: Grzegorz Kuczyński
Rosja znów zablokowała eksport ukraińskiego zboża
Po roku funkcjonowania tzw. umowy zbożowej pozwalającej Ukrainie eksportować zboże ze swych portów zablokowanych przez rosyjską flotę Kreml wycofuje się z porozumienia. Może to być jednocześnie zemsta na prezydencie Turcji za jego ostatnie niekorzystne dla Rosji decyzje i chęć zmuszenia Zachodu do ustępstw.
Ostatni statek w ramach inicjatywy zbożowej z portu w Odessie na południu Ukrainy wypłynął 16 lipca rano. Dzień później Kreml stwierdził, że kilka jego żądań dotyczących eksportu zboża i nawozów nie zostało spełnionych, więc kolejnego przedłużenia porozumienia nie będzie. O co konkretnie poszło? Tzw. umowa zbożowa to w rzeczywistości kilka różnych dokumentów. 22 lipca 2022 r. w Stambule podpisano memorandum między ONZ i Rosją (dotyczące eksportu żywności i nawozów z Rosji na rynki światowe), ale przede wszystkim Inicjatywę Czarnomorską, która przewiduje bezpieczny eksport żywności i nawozów z ukraińskich portów zablokowanych przez rosyjskie wojsko, obejmującą oddzielny traktat ukraińsko-turecki i wynegocjowane przez ONZ porozumienie lustrzane między Rosją a Turcją. Rosja przywraca blokadę eksportu ukraińskiego zboża odwołując się do memorandum zawartego przez Rosję z ONZ. Tyle że w przeciwieństwie do Inicjatywy Czarnomorskiej, podpisano je na trzy lata. Po drugie, tekst memorandum stwierdza, że „memorandum nie jest traktatem międzynarodowym i nie ustanawia żadnych praw ani obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego”. Ale do tego dokumentu odwołuje się Rosja, mówiąc o niewywiązywaniu się z porozumień ws. umowy zbożowej. Chodzi o ponowne podłączenie rosyjskiego banku Rossielchozbank do systemu SWIFT, odblokowania rosyjskiego eksportu nawozów czy przywrócenia działania rurociągu Togliatti-Odessa, którym przed wybuchem wojny Rosja eksportowała amoniak. Zaraz po deklaracji Kremla ceny zbóż na światowych rynkach poszły w górę. Decyzja Rosji spotkała się z powszechnym potępieniem. – Setki milionów ludzi zapłacą cenę za zerwanie przez Rosję Czarnomorskiej Inicjatywy Zbożowej – powiedział sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres. – Wierzę, że Władimir Putin chce kontynuacji umowy zbożowej – oświadczył prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan po tym, jak Rosja poinformowała, że wstrzymuje swój udział w porozumieniu. – Trzeba robić wszystko, nawet bez Rosji, by wykorzystywać czarnomorski korytarz do dostaw zboża – oświadczył ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski. Mychajło Podolak, doradca Zełenskiego, zaproponował utworzenie wojskowych patroli, które miałyby pilnować korytarzy zbożowych, co umożliwiłoby kontynuację eksportu żywności z Ukrainy. Problem w tym, że to nierealny pomysł. Co zresztą przyznał sam Podolak, dodając: „czy znajdą się chętni do utworzenia potencjalnego patrolu, to inna kwestia”.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
