UKRAINE MONITOR
Data: 22 listopada 2018
Droższy gaz dla Ukraińców. W tle MFW i wybory
Po długich negocjacjach z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, rząd Ukrainy postanowił podnieść cenę gazu dla ludności. W zamian z MFW popłyną kolejne transze pomocy finansowej, koniecznej do obsługi zadłużenia zagranicznego Ukrainy. Przed rządem jednak kolejne decyzje, które mają doprowadzić do strukturalnej reformy energetycznego sektora całej gospodarki Ukrainy.
Podniesiono ceny gazu dla odbiorców indywidualnych na Ukrainie do minimalnego możliwego poziomu pozwalającego kontynuować współpracę z Międzynarodowym Funduszem Walutowym. Premier Wołodymyr Hrojsman podkreślał, że udało się uniknąć dużo drastyczniejszej podwyżki – bo obecny poziom jest znacznie mniejszy, niż początkowo oczekiwał MFW. Mówiło się o nawet 60% podwyżki ceny gazu dla ludności. Jednak cena wzrasta o 23,5%. W zamian udało się dogadać z MFW w sprawie nowego programu współpracy wartego 3,9 mld dolarów. Dotychczasowe ceny za gaz dla ludności były oderwane od rynkowych realiów. I właśnie urealnienie tych cen to krok nieodzowny, by kontynuować reformę sektora energetycznego.
Dla Ukrainy i Ukraińców to oczywiście krok w dobrym kierunku, choć wciąż cały proces jest mocno upolityczniony, bo o cenach decyduje rząd, a nie rynek, na którym działałby więcej niż jeden dostawca. Jednak nierynkowy, administracyjny poziom cen gazu, poniżej cen rynkowych, i tak przecież oznacza, że jest dotowany przez państwo. A państwo ma środki z podatków. Należy pamiętać, że nawet po tej wymuszonej przez MFW podwyżce, cena gazu dla ludności i tak nie będzie równa rynkowej, po której Ukraina importuje gaz. Różnica będzie więc pokrywana przez państwo, czyli podatników. To samo można powiedzieć o praktyce subsydiów. Podwyżkę cen gazu częściowo złagodzą subsydia państwowe – w budżecie na 2019 rok przewidziano na nie 55 mld hrywien. W roku bieżącym z takiej formy pomocy państwa skorzystało już 6,9 mln gospodarstw domowych. Wzrost ceny gazu, a za tym ciepła i wody, nie powinien odbić się na wielkości opłaty za usługi komunalne dla tych, którzy mają subsydia.
Podwyżka cen gazu może negatywnie wpłynąć na wizerunek Petra Poroszenki. A można było poczekać do momentu tuż po wyborach prezydenckich. Hrojsman twierdzi, że ustąpił MFW, bo inaczej Ukraina nie dostałaby kolejnej transzy pomocy finansowej, a bez niej doszłoby do bankructwa państwa. Jednak można było to odwlec jeszcze pół roku. Apogeum wypłat z tytułu zaciągniętych kredytów wypada bowiem dopiero od drugiego kwartału 2019 roku. Najwyraźniej uznano, że lepiej podnieść ceny gazu już teraz i negatywny odbiór tej decyzji łagodzić przez pozostające pół roku do wyborów.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
