AKTUALNOŚCI
Data: 5 lipca 2019
Szczyt Bałkanów Zachodnich 2019
Szczyt Bałkanów Zachodnich w Poznaniu jest zwieńczeniem polskiej prezydencji w Procesie Berlińskim. Podczas spotkań najważniejszych polityków państw uczestników procesu, zapadają kluczowe decyzje dotyczące przyszłości integracji regionu Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską. Spotkania na najwyższym szczeblu uzupełnione zostały o dwa komplementarne wydarzenia: komponent biznesowy prezentowany był podczas Business Forum, a wymiar społeczeństwa obywatelskiego poruszany był w trakcie Civil Society Forum. Oba wydarzenia były okazją do zaprezentowania dorobku analitycznego Warsaw Institute i kwartalnika The Warsaw Institute Review, a także promocji naszej ostatniej konferencji dot. Infrastruktury, energetyki i geopolityki na Bałkanach Zachodnich.
Podczas dwudziestu paneli tematycznych politycy, urzędnicy, biznesmani, eksperci, dziennikarze i aktywiści omawiali najważniejsze problemy i wyzwania stojące przed państwami Bałkanów Zachodnich (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Kosowo, Macedonia Północna i Serbia) na drodze do integracji z Unią Europejską. Dyskusja oparta została o priorytety polskiego przewodnictwa, czyli: gospodarkę, wzajemne powiązania, społeczeństwo obywatelskie i bezpieczeństwo. W trakcie wydarzenia zaprezentowany został raport OECD „Global South East Europe: Global South East Europe: Unleashin the Transformation Potential for Growth”, dotyczącej sytuacji gospodarczej regionu Bałkanów Zachodnich.
Sesję otwierającą obrady w dniu 4 lipca zatytułowana była “Navigating the Future: How to Prepare for the Revolution in Trade, Services and Industry”, a udział w niej wzięli Jacek Czaputowicz (Minister Spraw Zagranicznych, Polska/Minister of Foreign Affairs, Poland), Jadwiga Emilewicz (Minister Przedsiębiorczości i Technologii, Polaska/Minister of Entrepreneurship and Technology, Poland), Angel Gurria (Sekretarz Generalna, OECD/Secretary General, OECD), Johannes Hahn (Komisarz UE ds. Polityki Sąsiedztwa /EU Commissioner for Neighbourhood Policy & Enlargement Negotiations), Majlinda Bregu (Sekretarz Generalna, Rada Współpracy Regionalnej/Secretary General, Regional Cooperation Council), a moderował ją Marko Cadez (President, Chamber of Commerce and Industry, Serbia).
Minister Czaputowicz podczas swojego wystąpienia powiedział, że Europy nie można uznać za prawdziwie zjednoczoną bez Bałkanów Zachodnich. Podkreślił też, że Polska gotowa jet dzielić się doświadczeniami z Państwami regionu swoimi doświadczeniami w procesie akcesyjnym do Unii Europejskiej. Minister zaznaczył, że Polska aktywnie wspiera wysiłki państw regionu na rzecz dołączenia do wspólnoty. Johannes Hahn w swoim wystąpieniu zaznaczył, że w procesie integracji Bałkanów Zachodnich z UE jednym z najważniejszych wymiarów jest modernizacja infrastruktury, zarówno w wymiarze połączeń ze wspólnotą, ale przede wszystkim pomiędzy państwami bałkańskiej szóstki. Wymienił tez aktywne zaangażowanie finansowych instytucji EU w poprawę komunikacji, a także wymienił konkurencyjne projekty chińskie czy rosyjskie, które niosą ze sobą ryzyko uzależniania inwestycyjnego oraz korupcji. Komisarz zwrócił uwagę także na bardziej społeczny wymiar integracji, przywołując regionalny potencjał kapitału ludzkiego, który powinien być umiejętnie wykorzystany, aby przyspieszyć rozwój regionu i zwiększyć dobrobyt społeczeństw oraz ograniczyć negatywne skutki migracji zarobkowej czy zjawiska tzw. drenażu mózgów. Minister Emilewicz w swoim przemówieniu podkreśliła znaczenie biznesu w procesie integracji. Mówiła, iż silne połączenia gospodarcze wpływają pozytywnie na stabilizację sytuacji politycznej i ekonomicznej oraz zwiększają dobrobyt społeczeństw. Minister wyraziła gotowość Polski do dzielenia się doświadczeniami biznesowymi, a także zachęciła obecnych przedsiębiorców do intensyfikacji wymiany gospodarczej, która w ostatniej dekadzie wzrosła dwu i niekiedy trzykrotnie, pomiędzy poszczególnymi państwami Bałkanów Zachodnich i Unii Europejskiej. Angel Gurria szeroko omówił raport OECD „Global South East Europe: Global South East Europe: Unleashin the Transformation Potential for Growth” oraz opisał trendy dotyczące dynamiki wzrostu gospodarek państw Europy na przestrzeni ostatniej dekady. Sekretarz zwrócił uwagę , iż wartość FDI (Foreign Direct Investment/bezpośrednie inwestycje zagraniczne) w regionie Bałkanów Zachodnich na przestrzeni ostatnich kilku lat wzrosła dziesięciokrotnie, a wielkość PKB (produktu krajowego brutto) ponad dwukrotnie. Odniósł się też do sytuacji ekonomicznej Polski i przekazał, że wzrost gospodarczy estymowany jest na dwukrotnie wyższy niż średni wzrost gospodarek państw OECD. Majlinda Bregu podczas swojego przemówienia poruszyła kwestię związane z projektem „Barometru Bałkańskiego”. Zwróciła tez uwagę na problem korupcji, transparentności, czy budowania zaufania obywateli do instytucji rządowych. Sekretarz wyróżniła digitalizację jako sposób na przyspieszenie wzrostu gospodarczego, a również zwróciła uwagę na potrzebę budowania partnerstwa pomiędzy sektorem prywatnym, a uczelniami, który potencjał nie był dotychczas wystarczająco wykorzystywany.
Jeden z paneli tematycznych podczas Business Forum: Supporting Mobility: The Connectivity Agenda, moderowany był przez eksperta Warsaw Institute Jakuba Lacherta [przeczytaj publikacje]. Dyskusja dotyczyła sztandarowego postulatu Procesu Berlińskiego, tj. wieloobszarowej poprawy komunikacji. Udział w niej wzięli: Alain Baron (Director, Transport Community, Serbia), Violeta Bulc (European Commissioner for Transport), Romana Vlahutin (Ambassador at Large for Connectivity, European External Action Service) and Amelie de Montchalin (Secretary of State for European Affairs, France). Paneliści rozmawiali na temat współpracy pomiędzy Bałkanami Zachodnimi a instytucjami Unijnymi w zakresie poprawy infrastruktury, szczególnie transportowej. Dyskutowano nad rozszerzeniem transeuropejskich korytarzy transportowych, które posłużą jako narzędzie integracji regionalnej. Szlaki te umożliwią wzmacnianie więzi ekonomicznych pomiędzy gospodarkami Bałkanów Zachodnich i UE. Podczas panelu podkreślano, że transport jest nie tylko siłą napędową gospodarki, ale stale zalicza się do kluczowych czynników branych pod uwagę przez inwestorów zagranicznych. Podkreślano, że rozwinięta infrastruktura i rozbudowany sektor transportu jest niezbędnym narzędziem mobilności społecznej, a także wpływa poprawę jakości życia i niweluje niekorzystne czynniki destabilizujące sytuację ekonomiczno-polityczną w regionie. Jedną z ciekawszych konkluzji panelu, było stwierdzenie, iż szybsza akcesja państw Bałkanów Zachodnich do wspólnoty europejskiej umożliwi stabilizację sytuacji geopolitycznej i zwiększy tempo rozwoju regionu, także infrastruktury.
Szczyt Bałkanów Zachodnich w Poznaniu był doskonałą okazją do zaprezentowania dorobku analitycznego Warsaw Institute i kwartalnika The Warsaw Institute Review, a także promocji naszej ostatniej konferencji dot. Infrastruktury, energetyki i geopolityki na Bałkanach Zachodnich oraz raportu konferencyjnego. Nasz ośrodek aktywnie włączył się w promocję polskiej prezydencji w Procesie Berlińskim, a także poprzez szereg inicjatyw, brał aktywny udział w eksperckiej dyskusji na temat przyszłości integracji Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską.