UKRAINE MONITOR
Data: 6 listopada 2019
Ukraina w NATO? Jednoznaczne stanowiska Zełenskiego i Stoltenberga
Jeśli ktoś w ostatnich miesiącach miał wątpliwości, że nowej ekipie rządzącej w Kijowie nie zależy na integracji z NATO tak, jak poprzednikom, to teraz już ich mieć nie powinien. Posiedzenie komisji Ukraina-NATO oraz wystąpienia ukraińskiego prezydenta i sekretarza generalnego Sojuszu potwierdzają, że obie strony jeszcze mocniej zaangażują się w zbliżenie i współpracę. Zaś ostatecznym celem jest pełne członkostwo Ukrainy w NATO.
Jens Stoltenberg przybył na Ukrainę wraz z członkami Rady Północnoatlantyckiej 30 października. Pierwszego dnia wizyty byli oni w Odessie, następny dzień spędzili w Kijowie. Wraz z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim wzięli udział w posiedzeniu komisji Ukraina-NATO oraz spotkali się z innymi przedstawicielami ukraińskich władz. Podczas wizyty w Odessie, natowska delegacja odwiedziła pokład czterech okrętów Sojuszu uczestniczących w patrolach na Morzu Czarnym (z Bułgarii, Włoch, Rumunii i Hiszpanii). W Odessie Stoltenberg mówił o Donbasie i Krymie, przemawiając do kursantów Akademii Morskiej. Dzień wcześniej oddziały rządowe i separatyści rozpoczęli wycofywanie się z linii konfliktu w mieście Zołote. Sekretarz generalny NATO po raz kolejny zaapelował do Moskwy, by zaprzestała wspierania separatystów na wschodzie Ukrainy, wycofała swoje wojska i uzbrojenie z ukraińskiego terytorium. Stoltenberg zapewnił też, że NATO nigdy nie uzna dokonanej przez Rosję „nielegalnej aneksji” ukraińskiego Krymu, oraz powiedział, że Sojusz potępia agresywne działania Rosji w regionie Morza Czarnego. Sojusz wzywa Rosję do zwrotu Ukrainie okrętów zajętych w listopadzie 2018 roku podczas tzw. incydentu kerczeńskiego. NATO oczekuje też, że Rosja nie będzie utrudniała dostępu do ukraińskich portów na Morzu Azowskim.
Drugiego dnia wizyty na Ukrainie, w Kijowie odbyło się posiedzenie komisji Ukraina-NATO. Po jego zakończeniu, na wspólnej konferencji prezydent Wołodymyr Zełenski podkreślił, że Ukraina gotowa jest przyspieszyć swoje przygotowania do członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim. Stoltenberg oświadczył, że wizyta jest wyrazem niezmiennego poparcia NATO dla tego kraju, który jest „jednym z najbliższych partnerów” Sojuszu. Sekretarz generalny poinformował o pomocy przekazywanej przez NATO siłom zbrojnym Ukrainy, szkoleniach ukraińskich żołnierzy oraz wspieraniu reform. Stoltenberg odniósł się też do stanowiska Węgier, które zablokowały przyjęcie wspólnej deklaracji państw NATO w sprawie Ukrainy, która miała być ogłoszona w Kijowie. Budapeszt postawił weto, gdy okazało się, że pozostali sojusznicy odrzucili wpisanie do deklaracji zapisów dotyczących mniejszości węgierskiej na ukraińskim Zakarpaciu. – Panie prezydencie, ma pan ogromny mandat społeczny na przeprowadzenie kluczowych reform. Cały czas mówię o tym, jak ważne są prawa mniejszości. Wszyscy sojusznicy zgadzają się, że Ukraina powinna w pełni wdrożyć rekomendacje Komisji Weneckiej – powiedział sekretarz generalny NATO. Słowa Stoltenberga o „ogromnym mandacie społecznym”, jaki posiada Zełenski mogą być sugestią, że prezydent powinien wykorzystać to do pewnych zmian w prawie, które budzi krytykę Węgier. Chodzi o ustawę oświatową i ustawę o języku. Budapeszt twierdzi, że godzą one w prawa mniejszości węgierskiej i w związku z tym od jesieni 2017 roku blokuje spotkania NATO-Ukraina na szczeblu ministerialnym.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Na koniec wizyty sekretarz generalny Sojuszu wystąpił w ukraińskim parlamencie. – Ukraina jako suwerenne państwo ma prawo do wyboru własnego systemu bezpieczeństwa. Drzwi do NATO pozostają otwarte – powiedział Jens Stoltenberg, przemawiając w Radzie Najwyższej. Podkreślił, że o rozszerzaniu Sojuszu decydują jedynie jego członkowie oraz państwa ubiegające się o członkostwo. – Nikt poza granicami tych krajów nie ma prawa weta. Czas sfer wpływów minął – podkreślił Stoltenberg, wyraźnie odnosząc się do stanowiska Rosji. Sekretarz generalny NATO przypomniał też deputowanym, że nie można dążyć do członkostwa w Sojuszu, nie realizując szeregu wewnętrznych reform. NATO szczególnie czeka na wdrożenie przyjętej w 2018 roku ustawy o bezpieczeństwie narodowym, która przewiduje parlamentarną kontrolę nad resortami bezpieczeństwa, instytucjami obronnymi. Kolejna ważna kwestia to reforma Służby Bezpieczeństwa Ukrainy.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
