China Monitor to program, który analizuje politykę gospodarczą i zagraniczną Chin oraz prognozuje konsekwencje decyzji Pekinu dla gospodarki światowej, UE, państw Europy Środkowo-Wschodniej i Polski.
Data: 23 września 2021 Autor: Patryk Szczotka
Masowa mobilizacja – historyczne narzędzie KPCh w walce z pandemią COVID-19
Szybkie opanowanie ognisk wirusa COVID-19 w Chinach stało się sztandarowym zwycięstwem Komunistycznej Partii Chin (KPCh) w roku 2020, które zostało propagandowo wykorzystane zarówno na użytek chińskiej opinii publicznej, jak i społeczności międzynarodowej. Chiński model walki z pandemią opiera się na charakterystycznej dla KPCh strategii masowej mobilizacji.
Sukces w walce z pandemią COVID-19 został przypisany „fenomenalnemu przywództwu Komunistycznej Partii Chin”[1]. Niezależnie od propagandowego wydźwięku tego stwierdzenia, przyczyną sukcesu KPCh w walce z pandemią jest zdolność do masowej mobilizacji społeczeństwa. Podkreślił to He Qinghua, urzędnik Narodowej Komisji Zdrowia: „Musimy w pełni zaangażować się w zdolność mobilizacji społeczności na poziomie podstawowym, w tym społeczności wiejskich, w śledzeniu i zarządzaniu personelem wśród wysiłków na rzecz ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa”[2].
Mao Zedong rozwinął tę koncepcję jeszcze podczas początków partii w regionie miasta Yan’an. Wykorzystana w czasie wojny domowej z Partią Narodową (Guomindangiem) stała się kluczem do zwycięstwa KPCh w 1949 roku[3]. Po proklamowaniu Chińskiej Republiki Ludowej KPCh nadal w dużym stopniu polegała na tej strategii, aby osiągać swoje cele, czego najlepszym przykładem jest polityka tzw. Wielkiego Skoku Naprzód, czy też wzniecony przez Mao chaos Rewolucji Kulturalnej.
Chińskim sposobem na powstrzymywanie COVID-19 jest polityka, którą można określić mianem zero tolerancji[4]: chiński rząd zamknął swoje granice, aby nie dopuścić do nowych zakażeń COVID-19 wywoływanych przez przybyszów z innych krajów, a także zdecydował się poddać kwarantannie każdą miejscowość, w której wykryto obecność wirusa, tak aby zapobiec masowemu rozprzestrzenianiu się pandemii. Taki model walki z wirusem wymaga ogromnych wysiłków całego społeczeństwa. Gdy w mieście Horgos graniczącym z Kazachstanem, znaleziono dwie osoby zarażone COVID-19, wszyscy jego mieszkańcy (38 376 osób) zostali przebadani pod kątem zakażenia koronawirusem[5]. Ponadto wszystkim turystom w prefekturze Horgos zabroniono powrotu do domu[6]. Ludzie niezwiązani z aparatem państwowym odczuli niedogodności związane nie tylko z ograniczeniem wolności osobistej, lecz także trudnościami ekonomicznymi. Są one związane z gospodarczym spowolnieniem – ze względu na walkę z pandemią czasowo zamknięte zostały między innymi porty (wśród nich port Ninbgo, drugi największy w ChRL), co wpływa na sytuację zarówno w chińskich jak i globalnych łańcuchach dostaw[7]. Pandemia stworzyła także problemy z warunkami zatrudnienia, szczególnie w fabrykach[8]. Te niedogodności bezpośrednio przekładają się na sytuację ekonomiczną w ChRL.
Kluczem do udanego wysiłku mobilizacyjnego jest stworzenie wspólnego celu dla wszystkich zaangażowanych. Podczas wydarzeń Wielkiego Skoku czy Rewolucji Kulturalnej propaganda KPCh przekonywała ludzi, że mobilizacja służyła ich interesom[9]. Reżim Xi Jinpinga odwołał się do podobnej narracji, skupionej na przesłaniu, że walka z pandemią służy interesom wszystkich Chińczyków[10]. Chiny wytoczyły pandemii COVID-19 „wojnę ludową”[11].
W walkę z pandemią zaangażowali się ludzie z różnych grup społecznych. Jednymi z pierwszych ochotników walczących z chorobą byli wolontariusze z Ligi Młodzieży Komunistycznej miasta Wuhan, a także psychologowie, kierowcy, dostawcy jedzenia.[12] Dużą pomocą okazały się także utworzone inicjatywą KPCh system podziału na „sieci” łączące ludzi według miejsc zamieszkania, aby ułatwić wolontariuszom i służbom państwowym zajmowanie się sprawami mieszkańców[13]. Do prowincji Hubei która była pierwszym ogniskiem pandemii wysłano ponad 42.000 lekarzy oraz osób z personelu medycznego, a także wybudowano w ciągu dziesięciu dni dwa nowe szpitale[14]. Te działania wpisują się w klasyczny schemat organizacji wobec wyzwań stawianych przez KPCh i zdają się działać bardzo dobrze, wzmacniając wizerunek ChRL zarówno wewnątrz kraju jak i za granicą[15].
Masowa mobilizacja to narzędzie, które pozwoliło odnieść KPCh wiele sukcesów, jednak doświadczenia Wielkiego Skoku Naprzód czy Rewolucji Kulturalnej uczą, że nie jest z nią powiązana bardziej skoordynowana strategia, to może ona nie wystarczyć do osiągnięcia założonych celów.
[1] http://www.xinhuanet.com/sikepro/20210826/ef0bbad5edb24042bdb7224b7a7bc025/c.html
[2] http://www.xinhuanet.com/english/2020-01/27/c_138737680.htm
[3] https://www.jstor.org/stable/3516725
[4] https://www.globaltimes.cn/page/202109/1234763.shtml
[5] https://time.com/6104303/china-zero-covid/
[6] Ibidem.
[7] https://www.reuters.com/world/china/chinese-ports-choke-over-zero-tolerance-covid-19-policy-2021-08-17/
[8] https://www.npr.org/2020/02/29/810334985/as-new-coronavirus-cases-slow-in-china-factories-start-reopening
[9] https://www.jstor.org/stable/44288599
[10] http://www.xinhuanet.com/english/2020-02/11/c_138771934.htm
[11] https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2020-05-28/china-traps-peoples-war-against-coronavirus
[12] http://www.xinhuanet.com/english/2020-03/04/c_138843128.htm
[13] https://www.globaltimes.cn/content/1178528.shtml
[14] https://economictimes.indiatimes.com/news/international/world-news/chinas-virus-strategy-a-model-for-the-world/mass-mobilisation/slideshow/74906102.cms
[15] https://www.scmp.com/news/china/politics/article/3117765/coronavirus-how-china-can-really-win-over-sceptical-hearts-and
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
