China Monitor to program, który analizuje politykę gospodarczą i zagraniczną Chin oraz prognozuje konsekwencje decyzji Pekinu dla gospodarki światowej, UE, państw Europy Środkowo-Wschodniej i Polski.
Data: 10 maja 2021 Autor: Łukasz Kobierski
Szczyt G7 i Chiny
W dniach 3-5 maja 2021 roku w Londynie, miało miejsce spotkanie szefów dyplomacji państw G7 oraz Australii, Indii, Korei Południowej i Republiki Południowej Afryki oraz sekretarza generalnego ASEAN. W komunikacie końcowym z rozmów wprost odniesiono się do kwestii związanych z Chinami. Komunikat ten spotkał się z krytyką ze strony Państwa Środka.
Ministrowie spraw zagranicznych grupy G7 (Kanada, Francja, Niemcy, Włochy, Japonia, USA i Wielka Brytania oraz UE) przybyli do Londynu, na pierwsze od dwóch lat spotkanie bezpośrednie, a nie w formie wideokonferencji. Wyjątkiem było zdalne połączenie się ministra spraw zagranicznych Indii Subrahmanyam Jaishankar, ze względu na obawy, że może narazić innych uczestników konferencji na zarażenie COVID-19. Co prawda Indie nie należą do grupy G7, ale zostały zaproszone wraz z Koreą Południową, Australią i RPA. Dodatkowo, wraz z wymienionymi państwami, zaproszony został Sekretarz Generalny Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN). Wszystkie państwa i organizacje spoza G7 pojawiły się gościnnie na drugim dniu spotkań.
Chiny były kluczowym tematem i pierwszym omawianym w porządku obrad. Przydzielono na rozmowę w ich kwestii aż dwie godziny. Dla porównania przeznaczono 30 minut na sprawę Birmy (Mjanmy) i Syrii oraz 90 minut Rosji. Po porannej sesji dotyczącej Państwa Środka odbyły się dyskusje na temat Birmy i Bliskiego Wschodu. Spotkania popołudniowe skupione były z kolei wokół tematów Rosji, Ukrainy i Białorusi, ale również Afganistanu. Wieczorem, w ramach roboczej kolacji, dyplomaci i pozostali delegaci rozmawiali o Indo-Pacyfiku.
W dokumencie końcowym przyjętym po szczycie wezwano Chiny do konstruktywnego udziału w systemie międzynarodowym opartym na zasadach, takich, jak poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w związku z kwestią Sinciangu, Tybetu i szczególnie Ujgurów. Ponadto przypomniano ChRL o wymogu poszanowania wysokiego stopnia autonomii oraz praw i wolności Hongkongu, ustalonych we wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej oraz zaprzestania ataków na prodemokratycznych obywateli i niezależności systemu sądownictwa.
W sprawach gospodarczych, w części dotyczącej Chin, przedstawiciele szczytu G7 zwrócili uwagę, że jako narody wspierające wolny i otwarty handel, oczekują niepodważania uczciwego systemu gospodarczego, handlu, inwestycji i rozwoju kapitałowego. Wezwano ChRL do ,,przyjęcia i wypełnienia zobowiązań współmiernych do ich globalnej roli gospodarczej”.
Zachęcono Pekin do powstrzymywania się od dokonywania lub wspierania kradzieży własności intelektualnej z wykorzystaniem zdolności cybernetycznych. Przedstawiciele szczytu poparli też udział Tajwanu w Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Światowym Zgromadzeniu Zdrowia (WHA). Wyrażono zaniepokojenie sytuacją na Morzu Wschodnim i Południowochińskim, cieśnie tajwańskiej oraz doniesieniami o militaryzacji, wymuszeniach i zastraszaniu w regionie.
Do komunikatu końcowego ze szczytu nie mogła przejść obojętnie chińska władza i powiązane z nią media. Państwowa telewizja CGTN napisała ,,Byłoby wstydem nie odwzajemnić się: powstrzymajcie swoją hipokryzję!”. W chińskim nurcie medialnym pojawiły się również argumenty mające obalić ataki Zachodu w sprawie łamaniu praw człowieka w Chinach. W podobnym tonie wypowiedział się Wang Wenbin rzecznik chińskiego MSZ – ,,To rażąca ingerencja w suwerenność Chin, rażące deptanie norm stosunków międzynarodowych i pogwałcenie obecnego trendu pokojowego, rozwoju i współpracy korzystnej dla obu stron”.
Państwa Zachodu prowadzą coraz częściej politykę wzywania Pekinu do respektowania norm międzynarodowych w różnorodnych sferach życia publicznego i międzynarodowego – gospodarczej, bezpieczeństwa czy praw człowieka. Może to cieszyć Amerykanów, którzy jako pierwsi zaczęli kontestować działania ChRL i szukać sojuszników w tej sprawie. Na uwagę podczas szczytu zasługuje zaproszenie kilku państw regionu Indo-Pacyfiku i przedstawiciela ASEAN. Dla europejskich państw grupy G7 Azja jest kluczowym rynkiem ekspansji gospodarczej i handlu, stąd ważne jest podtrzymanie stałych, dobrych kontaktów oraz zapewnienie bezpieczeństwa w regionie. Chińska odpowiedź na tekst komunikatu końcowego była typowa dla władz Komunistycznej Partii Chin. Biorąc pod uwagę zamrożenie dalszego procedowania umowy inwestycyjnej UE-Chiny i obecną dynamikę w relacjach międzynarodowych, wydaje się, że Pekin osłabł wizerunkowo. ChRL będzie próbowała to naprawić, przede wszystkim poprzez aktywną dyplomację szczepionkową.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.