CHINA MONITOR
Data: 20 stycznia 2022 Autor: Patryk Szczotka
Spowolnienie demograficzne w Państwie Środka
Chińska Republika Ludowa (ChRL) od początku swojego istnienia plasowała się w czołówce najbardziej ludnych państw świata. Na początku r. 2022 kraj nadal pozostaje na pierwszym miejscu tej listy, jednak najnowsze dane spływające z Narodowego Biura Statystyk wskazują na niepokojący trend w populacyjnej sytuacji ChRL.
Liczba ludności w ChRL osiągnęła w 2021 r. 1,41 mld osób, co stanowi wzrost o 480 tys. w porównaniu do r. 2020[1]. Są to dane nieuwzględniające Hong Kongu, Makau oraz Tajwanu[2]. Najbardziej szokującą częścią dzisiejszej publikacji danych jest to, że naturalny wzrost populacji spadł do 0,34 na tysiąc, po raz pierwszy poniżej 1,0 od czasu udostępnienia danych – stwierdził Zhang Zhiwei, główny ekonomista w Pinpoint Asset Management[3]. Niskie tempo wzrostu pokazuje, że populacja starzeje się szybciej niż oczekiwano i sugeruje, że całkowita populacja Chin mogła osiągnąć swój szczyt w 2021 roku[4]. Według oficjalnych statystyk liczba urodzeń w Chinach kontynentalnych spadła w 2021 r. o 13 proc., czyli do 10,62 mln dzieci. Jest to niewielka poprawa w stosunku do r. 2020, kiedy spadek urodzeń wyniósł 22 proc.[5]
Niska dzietność to przede wszystkim problem dla mocarstwowych aspiracji rządu w Pekinie, wiąże się z nim m.in. pułapka „stania się starym przed staniem się bogatym” – starzenie się społeczeństwa ogranicza wielkość wzrostu gospodarki i możliwą produktywność, jaką jednostka może wnieść do społeczeństwa[6]. ChRL stara się przeciwdziałać negatywnym trendom populacyjnym poprzez luzowanie swej słynnej polityki rodzinnej. Obowiązująca od ponad 30 lat zasada pozwalająca na legalne posiadanie wyłącznie jednego dziecka została złagodzona w r. 2016 (do dwóch potomków) i po raz kolejny w r. 2021 (do trzech)[7]. Zmiany kulturowe i ekonomiczne sprawiają jednak, że wielu Chińczyków nie jest skłonnych do znacznego powiększania rodziny. Dzieje się tak głównie przez wysokie koszty utrzymania i wykształcenia dzieci, a także model życia nastawiony na rozwój kariery zawodowej[8]. Kontrola urodzeń doprowadziła także do dużych nierówności w liczbie kobiet i mężczyzn – pożądany w kulturze chińskiej męski potomek dominuje obecnie liczebnością nad swoim kobiecym odpowiednikiem[9]. Warto zauważyć, że długofalowe skutki polityki demograficznej ChRL kłócą się z popularną tezą o długoterminowym spojrzeniu chińskiego rządu, które stoi w sprzeczności do „kadencyjnego” podejścia polityków w systemach demokratycznych[10].
[1] https://www.cnbc.com/2022/01/17/chinas-population-grows-by-the-slowest-pace-in-decades.html
[2] https://www.scmp.com/economy/economic-indicators/article/3163617/china-population-increases-14126-billion-2021-births
[3] Ibidem.
[4] https://www.cnbc.com/2022/01/17/chinas-population-grows-by-the-slowest-pace-in-decades.html
[5] Ibidem.
[6] https://www.csis.org/analysis/will-many-developing-countries-get-old-they-get-rich
[7] https://thediplomat.com/2021/06/china-loosens-family-planning-again/
[8] https://instytutboyma.org/pl/polityka-prorodzinna-panstwa-srodka/
[9] Ibidem.
[10] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Chiny-rekordowo-malo-urodzen-Liczba-ludnosci-niemal-spadla-8260500.html
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.