THE WARSAW INSTITUTE REVIEW

Data: 16 października 2017    Autor: Lóránt Győri, Péter Krekó

Rosyjska dezinformacja i ruchy ekstremistyczne na Węgrzech

Relacje z Rosją stanowią jedną z kwestii, która w największym stopniu dzieli państwa Grupy Wyszehradzkiej (V4). Podziały między jej poszczególnymi członkami przekładają się również na ich podatność na wpływy rosyjskie.

© NOEMI BRUZAK (PAP/EPA), BudaPeszt, węgry, 17 lutego, 2015 r. rosyjsKi Prezydent władiMir Putin stoi na tarasie PrezydencKiego Pałacu sándora w BudaPeszcie.

Spośród wszystkich krajów V4, to Węgry są najbardziej narażone na wywrotowy wpływ Rosji w dziedzinach takich jak przywództwo polityczne, społeczeństwo obywatelskie, poglądy społeczeństwa, a także środki zaradcze podejmowane przez państwo.[1] W przeciwieństwie do Węgier, Polska najskuteczniej opiera się rosyjskiej projekcji siły, głównie dzięki wysokiej (zarówno politycznej, jak i społecznej) świadomości działań Kremla, jakim w szczególności była rosyjska aneksja Krymu. Z kolei stanowisko zajmowane przez Czechy i Słowację plasuje się pomiędzy reprezentowanymi przez ich sąsiadów. Sytuacja Węgier wydaje się wyjątkowo paradoksalna; pomimo prozachodnich postaw samych obywateli i przestrzegania przez rząd Orbana zobowiązań wynikających z członkostwa w strukturach UE i NATO, promowana przez obecne władze polityka „otwarcia na Wschód”, zakładająca ścisłą współpracę z Kremlem w kwestiach politycznych i energetycznych, stwarza jednocześnie możliwość pojawienia się korupcji. Istnieją trzy zasadnicze warstwy wspomnianego źródła wpływu: główny nurt polityczny (poprzedni i obecny), przedstawiciele skrajnej prawicy oraz radykalni ekstremiści reprezentujący głównie prawą stronę sceny politycznej (z uwagi na bardzo słabą kondycję węgierskiej lewicy).

Poniżej przedstawiamy przeglądów wpływów, jakie Rosja wywiera za pośrednictwem wyżej wymienionych grup.

Uśpieni agencji dezinformacji

Prawdziwym zaskoczeniem okazał się oficjalny komunikat rosyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, który ukazał się 15 sierpnia 2014 r., oskarżający rząd Węgier (czyli swojego najważniejszego sojusznika w Europie Środkowo-Wschodniej) o nielegalną sprzedaż czołgów T-72 Ukrainie, co miało prowadzić do eskalacji konfliktu zbrojnego, jaki wybuchł na wschodzie Ukrainy tuż po zajęciu Krymu.

Oskarżenie było zresztą zgodne z dobrze już znaną kremlowską strategią, wedle której należy obarczyć wroga winą za własne występki. Oczywiście, w tym kontekście wrogiem były nie Węgry, a Unia Europejska, która, według rosyjskiej narracji, stanowi jedynie marionetkę w rękach Stanów Zjednoczonych. W treści oświadczenia można chociażby przeczytać, że Dostawy broni przez państwa członkowskie UE (…) stanowią naruszenie zobowiązań prawnych, czyli Traktatu o handlu bronią (ATA)”.[2]

Interesujący jest także fakt, który, przynajmniej na Węgrzech, niedawno ujrzał światło dzienne; chodzi bowiem o niczym nieograniczone podejmowanie konkretnych działań w tym aspekcie polityki zagranicznej. Rosyjskie MSZ odpowiedziało na artykuł zamieszczony przez stojący w opozycji do tradycyjnych mediów skrajnie prawicowy węgierski portal Hídfő.net (pl. „Przyczółek”). Pojawiły się w nim fałszywe zdjęcia czołgów, a ponadto twierdzono, że „USA zwróciło się z prośbą” do członków NATO dysponujących ciężkim uzbrojeniem z czasów sowieckich o przekazanie go Ukrainie.[3] Ta nieznana dotąd rosyjska tuba propagandowa została utworzona przez neonazistowską węgierską frakcję parlamentarną o nazwie Węgierski Front Narodowy (Magyar Nemzeti Arcvonal, MNA) pod koniec 2012 roku. Niemniej jednak, dość szybko uległa ona przekształceniu w platformę geopolityczną Kremla pełniącą funkcję „tablicy informacyjnej rosyjskiego wywiadu”, czego dowodem jest forma i treść zamieszczanych tam artykułów.[4] By rozwiać wszelkie wątpliwości co do jej prawdziwego źródła i przeznaczenia, witrynę, tuż po jej wykorzystaniu przez rosyjskie MSZ, przeniesiono na rosyjski serwer. Obecnie funkcjonuje ona pod nazwą Hídfő.ru.

Wspomniana wcześniej afera z czołgami T-72 stanowi jedno z klasycznych zagrań wykorzystujących uśpioną komórkę dezinformacyjną (czyli Hídfő.net) oraz partię polityczną MNA, do których najprawdopodobniej przeniknęli rosyjscy agencji na długo przed kryzysem krymskim w 2012 roku.

Dwa lata później, 26 października 2016 roku, przewodniczący MNA, organizacji założycielskiej wyżej wymienionego portalu internetowego, István Győrkös, śmiertelnie postrzelił w głowę policjanta. Incydent miał miejsce podczas nalotu policji na dom Győrkösa w poszukiwaniu nielegalnej broni i amunicji.[5] Z informacji ujawnionych później przez dziennikarzy śledczych, wynikało, że MNA uczestniczyła w ćwiczeniach airsoft wraz z rosyjskimi „dyplomatami”. W rzeczywistości okazali się członkami wywiadu wojskowego (GRU).[6] Coraz silniejszy związek między neonazistowską MNA, jej mediami oraz przedstawicielami Kremla wpisuje się w strategię dezinformacyjną Rosji realizowaną w Europie Środkowo-Wschodniej i coraz bardziej zdecentralizowaną po wydarzeniach na Krymie. Scenariusz ten wykorzystuje lokalne platformy nowych prorosyjskich mediów skupiające zarówno skrajnie prawicowe, jak i skrajnie lewicowe ideologie. Szacuje się, że w tej części Europy jest ich kilkaset, zaś w samych Węgrzech ich liczba może dochodzić do nawet stu.[7] Niektóre z tych portali, blogów i stron na Facebooku pojawiły się niedawno; inne, tak jak wspomniany Hídfő, po prostu przejęto. Mówi się, że im bardziej radykalna i mniej znana strona, tym łatwiej kontrolować ją z zewnątrz.

Ta historia nie tylko wskazuje na uderzającą prymitywność tajnych operacji rosyjskiego wywiadu na Węgrzech, które wykorzystują radykalną prawicę, ale także na rolę mainstreamowych mediów. I choć po tym tragicznym wydarzeniu nastąpiła seria aresztowań, a także wszczęto śledztwo, organy ścigania, jak również rządowi politycy skupili się wyłącznie na radykalnym wątku całej sprawy i zdawali się całkowicie ignorować wszelkie powiązania z Rosją. Tymczasem Hídfő.ru nadal istnieje i ma się dobrze; portal w dalszym ciągu szerzy rosyjską propagandę nagłaśnianą przez media społecznościowe zajmujące się teoriami spiskowymi i publikujące treści nacjonalistyczne.

Polityczny mainstream. Podatność na wpływy Rosji

Gdy w 2010 roku Viktor Orbán powrócił do władzy, jednym z jego głównych celów (którego zresztą nie ukrywał) było nawiązanie „przyjacielskich” stosunków z Moskwą, co wydało się dość oczywiste, szczególnie w obliczu prowadzonej polityki gospodarczej zakładającej uzależnienie Węgier od dostaw rosyjskiego gazu, ropy i paliwa jądrowego nawet po przemianach z 1989 roku. Chociaż Kreml nawiązał silne i zinstytucjonalizowane relacje z postkomunistyczną Węgierską Partią Socjalistyczną (Magyar Szocialista Párt, w skrócie MSZP) i cieszył się zyskami, gdy socjaliście sprawowali władzę (głównie w latach 2002-2010), to geopolityczny zwrot prorosyjskich prawicowych elit po 2010 r. zapewnił Kremlowi dalszy dostęp do głównego nurtu węgierskiego systemu politycznego w kwestiach eksportu energii, antyliberalnych wartości i działań dezinformacji. Jak wynika z danych Globsec Trends z 2017 r. dotyczących Węgier, przygotowanych przez Political Capital Institute, doprowadziło to do pozornie paradoksalnej sytuacji: media mainstreamowe, kontrolowane w dużej mierze przez rządzącą koalicję Fidesz-KDNP, stanowią jawną prorosyjską platformę geopolityczną, pomimo faktu, iż elektorat obu partii składa się w dużej mierze z orędowników Zachodu oraz Sojuszu Północnoatlantyckiego. Na podstawie przedstawionych danych (rys. 1) można zaobserwować, że 39% Węgrów uważa, że ich kraj powinien należeć do grona państw zachodnich, a jedynie 5% opowiadało się za przynależnością Węgier do krajów Wschodu. Ponad połowa Węgrów (53%) uważa, że w sensie zarówno geopolitycznym, jak i kulturowym znajdują się one gdzieś pomiędzy.[8] Przykład Węgier pokazuje, że to nie naród usiłuje zastąpić sympatyzujące z Zachodem elity, ale raczej to właśnie prorosyjskie elity starają się zająć miejsce obywateli pozytywnie nastawionych do zachodnich państw.[9] Aby móc do tego doprowadzić, węgierski rząd nie tylko zajął prokremlowskie stanowisko, ale także dąży do zmiany nastawienia Węgrów, głównie poprzez rosyjską propagandę; w tym celu w mediach mniej lub bardziej kontrolowanych przez władze rozpowszechnia się prorosyjskie treści.

Prorosyjska aktywność medialna najważniejszych węgierskich partii politycznych wydaje się niezwykle istotna, gdyż środki masowego przekazu znajdujące się w rękach Rosjan nie oddziałują na obywateli Węgier z podobną siłą. Zresztą, na węgierskim rynku medialnym próżno szukać rosyjskich stacji, zwłaszcza od momentu zlikwidowania węgierskiej wersji radia Głos Rosji i przekształcenia jej w kanał Sputnik w grudniu 2014[10]. Ponadto, z uwagi na nieznajomość języka, Węgrzy nie mają dostępu do mediów rosyjskich w Internecie lub przez satelitę. Co więcej, na Węgrzech nie istnieje też żadna licząca się rosyjska diaspora ani wspólnota prawosławna.

Po roku 2010 rządząca partia Fidesz ogłosiła plan „otwarcia się na Wschód”. Widocznym przejawem tej polityki była dwustronna umowa między Rosją i Węgrami zawarta w styczniu 2014 roku w sprawie elektrowni jądrowej Paks II.[11] Współpraca między obydwoma rządami nabrała tempa do tego stopnia, że, począwszy od 2013 roku, premier Węgier Viktor Orbán i prezydent Władimir Putin rokrocznie odbywają spotkanie bilateralne, co stanowi rzadkość wśród europejskich przywódców, zwłaszcza po rosyjskiej inwazji na Krym.

Kontrolowane przez władze media, które przedstawiały stanowisko rządu w stosunku do referendum w sprawie uchodźców (2016 r.) przez około 95% swojego czasu antenowego,[12] wraz z cenzurą programów informacyjnych telewizji publicznych (PBS), doprowadziły do sytuacji, w której prorosyjska polityka zagraniczna Fidesz-KDNP oraz inne antyzachodnie, prokremlowskie treści mogły być swobodnie rozpowszechniane w węgierskim dyskursie publicznym.[13]

Istnieje kilka przykładów, które trafnie oddają poziom prorosyjskiej propagandy w mediach publicznych i prorządowych. Przykładowo, na początku konfliktu na Majdanie, węgierskie środki przekazu, powtarzając za Kremlem, otwarcie nazwały protestujących mianem „terrorystów”.[14] Ponadto, państwowe media węgierskie wykonały ukłon w stronę Moskwy, nadając rosyjski program informacyjny, pomimo faktu, iż na Węgrzech mieszka zaledwie kilka tysięcy Rosjan, zaś zdecydowana większość z ich biegle opanowała język węgierski. Jednak prawdziwa siła rosyjskich działań dezinformacyjnych w węgierskich mediach mainstreamowych przejawia się w dużej mierze przez prokremlowskie teorie spiskowe rozpowszechniane przez rządowe środki przekazu;[15] na przykład, że rewolucja na Majdanie była wynikiem zamachu stanu, za którym stały USA i NATO,[16][17] katastrofa samolotu Malaysia Airlines (MH 17) miała być „przygotowana” przez tajne służby jeszcze przed jego startem, [18]albo że Borys Niemcow został zamordowany przez zachodnie agencje wywiadowcze, by w ten sposób rzucić podejrzenie na Putina, wykorzystując do tego celu „rosyjskiego sobowtóra Kennedy’ego” zdolnego zmobilizować ugrupowania opozycyjne.[19] Teorie te rodzą się raczej z potrzeb geopolitycznych Kremla, zaś ich znaczenie dla wewnętrznych spraw Węgier jest pośrednie; podkreślają one natomiast zależność rządu Orbána od Moskwy.[20]

© Szilard Koszticsak (PAP/EPA), BudaPeszt, węgry, 23 czerwca, 2017 r. Posłowie głosują Podczas sesJi W Parlamencie.

Rząd Węgier bierze także przykład z antyliberalnego prawnego i politycznego reżimu Rosji. 13 czerwca br. parlamentarna koalicja Fidesz-KDNP przyjęła węgierską wersję ustawy o „zagranicznych agentach”, tym samym obligując organizacje pozarządowe do deklaracji, że są one finansowane ze źródeł zagranicznych w przypadku, gdy otrzymają od takowych podmiotów (w tym także z funduszy unijnych) kwoty powyżej 7,2 mln forintów (około 23 tys. euro).[21] Ponadto, węgierski prokurator generalny Péter Polt spotkał się w styczniu ze swoim rosyjskim odpowiednikiem, aby przedyskutować warunki współpracy na rzecz walki z korupcją i praniem pieniędzy.[22] Zajęto się także kwestiami kulturalnymi: rząd Węgier zapowiedział renowację kilku starych cerkwi i z tego powodu do Budapesztu zaproszono Patriarchę Moskwy Cyryla, który ma wziąć udział w ceremonii ich otwarcia w 2017 r.[23] Co więcej, pod koniec maja Węgry były gospodarzem prorosyjskiego i ultrakonserwatywnego Światowego Kongresu Rodzin, w którym uczestniczyli rosyjscy prawosławni oligarchowie, m.in. Natalia Wiktorowna Jakunina oraz Aleksiej Komow reprezentujący inicjatywę „Świętość Macierzyństwa”.[24] W świetle powyższych doniesień niczym zaskakującym jest fakt, iż premier Orbán otwarcie chwali sukces reżimu Putina, tak jak miało to miejsce w styczniu br. Jak powiedział, „tu jest Rosja, która – bądźmy szczerzy – przetrwała zachodnie próby jej izolowania i obalenia władz, niskie ceny ropy, sankcje oraz wewnętrzną aktywność niezależnych, bezstronnych i pozarządowych organizacji, rzekomo działających bez żadnej ingerencji z zewnątrz. Rosja przetrwała to wszystko i dlatego dziś wciąż istnieje i z tego powodu, choć nie powinniśmy, zwłaszcza w Europie, ignorować siły i możliwości tego kraju”.[25]

Skrajna prawica: Jobbik

Im dalej na prawo lub lewo, tym silniejsze stają się wpływy Rosji. Założona w 2003 r. skrajnie prawicowa partia Jobbik prawie od samego początku nie ukrywała, że obrała kierunek prorosyjski, szczególnie gdy w 2005 r. dołączył do niej Béla Kovács, zwany przez swoich partyjnych kolegów KGBéla z uwagi na prorosyjskie sympatie.[26] Tuż po wstąpieniu do partii, został on szefem gabinetu polityki zagranicznej, od razu kierując ją w stronę Rosji.[27] Kovács, który był także głównym sponsorem Jobbiku na początku jego istnienia, zaczął organizować spotkania na szczycie z rosyjskimi polityki, a zarazem poplecznikami przewodniczącego partii Gábora Vony. Było to w duże mierze możliwe dzięki znajomościom, jakie nawiązał w czasach, kiedy prowadził interesy w Rosji (szczegóły poniżej). Prorosyjskie stanowisko partii wydawało się co najmniej dziwne, zwłaszcza w świecie tradycyjnych wartości oraz antykomunistycznych postaw powszechnych wśród węgierskich partii prawicowych.

Od czasu oczywistego prorosyjskiego zwrotu w latach 2007-2008, Jobbik popiera i legitymizuje interesy rosyjskie na wszystkich szczeblach, zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Już w programie partii z 2009 r. zapowiadano budowę reaktora atomowego Paks II[28], a cztery lata później sam Jobbik zorganizował wspólną konferencję energetyczną z Gazpromem.[29] W tym samym roku, na zaproszenie Aleksandera Dugina, Gábor Vona i Béla Kovács wygłosili na moskiewskim Uniwersytecie Łomonosowa wykład na temat „tradycyjnych wartości” oraz przedstawili Unię Europejską jako „zdrajcę Europy”.[30] Następnie Vona tak oto chwalił zalety Euroazjatyckiej Unii Ekonomicznej:

„Dla mnie eurazjatyzm oznacza, że pewnego dnia Węgry mogą stać się pomostem łączącym Europę z Azją. […] Zaletą Unii Eurazjatyckiej jest fakt, iż, w przeciwieństwo do integracji europejskiej, pozwala ona zachować niezależność krajów współpracujących w ramach wspólnoty kontynentalnej”[31]

Ponadto, Kovács uczestniczył w nielegalnym referendum na Krymie w roli „niezależnego obserwatora”, obok Mateusza Piskorskiego, późniejszego założyciela i przewodniczącego partii Zmiana.[32][33] Jobbik podjął także wysiłki zmierzające do terytorialnej dezintegracji Ukrainy, zwracając się do deputowanych rosyjskiej Dumy o pomoc w utworzeniu węgiersko-rosyjskiej autonomii w regionie zakarpackim na zachodzie Ukrainy.[34] Po tym jak węgierski rząd oskarżył Kovácsa o szpiegostwo przeciwko Unii na rzecz Rosji[35], jego miejsce zajął Márton Gyöngyösi, wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Zgromadzenia Narodowego oraz wicelider grupy parlamentarnej Jobbik, który w 2014 r. miał obserwować nielegalne referendum w Donieckiej Republice Ludowej, a rok później, wraz z Piskorskim, także „wybory parlamentarne”.[36] W liście otwartym do narodu Ukrainy, Vona podkreślał istotę „samostanowienia narodu” i jednocześnie oskarżył rząd tego kraju o zbrodnie przeciwko ludzkości, do których rzekomo doszło po przejęciu władzy w wyniku krwawego zamachu stanu sfinansowanego przez Stany Zjednoczone.[37] Ponadto, Jobbik przez długi czas zgadzał się z rozpowszechnianymi przez Rosję nieprawdziwymi informacjami, chociażby traktujących integralność terytorialną Ukrainy jako „iluzję”, wobec czego Węgry, aby zachować „neutralność” w tej kwestii, powinny wstrzymać wszelką pomoc dla Kijowa.[38] Inaczej jest w przypadku konfliktu syryjskiego. Sympatyzujące z Jobbikiem media poparły rosyjską interwencję zbrojną przeprowadzoną wspólnie z Baszarem al-Asadem, jak również całą narrację antyterrorystyczną.[39] [40] Co więcej, z dokumentów białoruskiego działacza Aleksandra Usowskiego wynika, że Jobbik i jedna z węgierskich organizacji paramilitarnych Ruch Młodzieżowy Sześćdziesięciu Czterech Komitatów (węg. Hatvannégy Vármegye Ifjúsági Mozgalom, HVIM) prawdopodobnie od lat aktywnie uczestniczą w działaniach dezinformacyjnych. Mówi się także, że Rosjanie mogli zapłacić im za zorganizowanie antyukraińskich protestów.[41]

Skrajnie prawicowy ekstremizm z dala od polityki

Analizy przeprowadzone przez Political Capital Institute wykazały, że Kreml był w stałym kontakcie ze ekstremistycznymi i paramilitarnymi organizacjami skrajnej prawicy na Węgrzech i Europie Środkowo-Wschodniej, których znaczenie zdecydowanie wzrosło po zajęciu Krymu przez Rosję. [42]

Kreml głosi narrację, wedle której można odnowić historyczne zatargi między krajami regionu, zaś ich granice mogą ulec zmianie na podstawie „dawnych roszczeń” sprzed czasów pierwszej i drugiej wojny światowej. Miałoby to nastąpić po rozpadzie terytorialnym Ukrainy bądź jej przekształceniu w swoistą wspólnotę narodów. Kreml oczekuje, że tak radykalne organizacje będą spełniać trzy podstawowe funkcje, jakimi są:

• destabilizacja UE, jej państw członkowskich i regionów najbardziej narażonych oraz relacji transatlantyckich;
• legitymizacja reżimu rosyjskiego i jego polityki;
• zbieranie informacji i rozpowszechnianie fałszywych treści.

Takie działania nie są niczym nowym. Przykładowo, Węgierskie Przymierze Narodowe na Rzecz Dobrobytu (Magyar Népjóléti Szövetség, w skrócie MNSZ), na czele którego stoi charyzmatyczny prawicowy radykał Albert Szabó, w trakcie wszystkich swoich publicznych wystąpień po roku 1994 nawoływał do prowadzenia kampanii przeciwko przystąpieniu Węgier do NATO i Unii, promując przy tym sojusz eurazjatycki. Już wtedy pojawiły się poważne podejrzenie, że utrzymuje on stosunki z rosyjskim wywiadem. Przybrały one na sile kilka lat temu, kiedy Szabó pojawił się w grupie prorosyjskich propagandystów organizujących marsz powitalny dla Władimira Putina w czasie jego wizyty na Węgrzech w 2015 r.[43]

 „W takich momentach dostrzegamy, iż niemożliwe jest precyzyjne zdefiniowanie nazizmu. Skinheadzi, który obecnie walczą po stronie Ukrainy, z ideologicznego punktu widzenia mogą sprzeciwić się rosyjskiej agresji, ale jednocześnie poświęcają oni własne życie dla coraz poważniejszych geopolitycznych celów USA. (…) Po drugiej stronie barykady stoją rosyjscy rebelianci, którzy pod flagą z sierpem i młotem zaciekle zwalczają geopolityczne cele syjonistów i USA. Ich relacja z zasadami narodowych socjalistów nosi znamiona symbiozy, jako że wspomniane kierunki i działania od początku były ich największym wrogiem”.[47]

Środki zapobiegające rosyjskim działaniom dezinformacyjnym

Oficjalne środki zapobiegające fałszywym informacjom rozpowszechnianym przez Kreml praktycznie nie istnieją na Węgrzech, głównie z uwagi na prorosyjską postawę rządu Viktora Orbána i roli, jaką odgrywa on w rosyjskich działaniach propagandowych. W oficjalnych dokumentach, w tym zarówno w rozporządzeniu 1035/2012 w sprawie węgierskiej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego[48] oraz rozporządzeniu 1139/2013 dotyczącym państwowej Strategii Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni[49], mowa jest o zagrożeniu dla bezpieczeństwa Węgier, jakie stwarza wojna informacyjna; niemniej jednak, nie podjęto żadnych środków, by zapobiec temu niebezpieczeństwu ani też nie uznano Rosji za główny szkodliwy czynnik w tej sprawie. Ostatnimi czasy rząd wydalił z Węgier kilku prorosyjskich prawicowych ekstremistów bez podawania żadnej przyczyny; prawdopodobnie do incydentu doszło w wyniku nacisków wywieranych przez sojuszników NATO.[50]

Afera z MNA dowodzi, że brak jest woli politycznej, by móc zwalczać rosyjskie działania zagrażające węgierskiemu bezpieczeństwu narodowemu. Wprawdzie Komitet Bezpieczeństwa Narodowego węgierskiego parlamentu obiecała się zająć powiązaniami MNA z rosyjskimi służbami wywiadowczymi (GRU), jednakże węgierska policja zamknęła śledztwo w tej sprawie, nie wspominając przy tym o jakiejkolwiek ingerencji obcego wywiadu.[51] Także sprawa Béli Kovácsa nie została jak do tej pory wyjaśniona, zaś węgierskie organy ścigania zaskakująco powoli badają wszystkie zgromadzone do tej pory dowody. W przeciwieństwie do Piskorskiego, Kovácsa[52] nie aresztowano, i to wbrew oskarżeniom z 2014 r., toteż wciąż działa on w Brukseli i na Węgrzech pomimo że Parlament Europejski uchylił jego immunitet, a także mimo jego oczywistych powiązań z Rosją.[53] [54] Pikanterii sprawie dodaje fakt, iż nie tylko MNA utrzymywała kontakty z GRU, ale sam Kovács wraz z żoną Swietłaną, z pochodzenia Rosjanką, byli w przyjacielskich stosunkach z rodziną lidera wspomnianego ugrupowania.[55]
 

Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.

Powiązane wpisy

Fundacja Warsaw Institute

• O nas
• Misja
• Członkowie zarządu
• Rada fundacji
• Wesprzyj nas
• Media

• Programy
• Russia Monitor
• INFO-check Ukraine
• Dezinformacja
• Raporty Specjalne

• The Warsaw Institute Review
• Wydania
• Autorzy

• Kontakt
• Subskrybuj