RUSSIA MONITOR
Data: 27 marca 2018
Nasilenie współpracy energetycznej. Rosjanie wchodzą w irańską ropę
Irański państwowy koncern National Iranian Oil Company podpisał z rosyjską spółką państwową Zarubieżnieft’ kontrakt na zwiększenie produkcji na dwóch polach naftowych w zachodniej części Iranu. To druga umowa zawarta przez Iran z zagranicznym koncernem naftowym według nowych reguł ustalonych po zawarciu porozumienia ws. programu atomowego i zniesieniu ograniczeń na współpracę naftową z Iranem.
National Iranian Oil Company to państwowe przedsiębiorstwo funkcjonujące pod bezpośrednim nadzorem Ministerstwa Przemysłu Naftowego Iranu. Zgodnie z obowiązującymi regułami zagraniczna spółka zawiera kontrakt z NIOC, ale aby uczestniczyć w eksploatacji irańskich złóż (w konstytucji zapisano, że ropa jest „własnością narodu irańskiego”) musi wejść w konsorcjum z irańską firmą akredytowaną przy NIOC. Dlatego Zarubieżnieft’ wspólnie z prywatną spółką Dana Energy będą eksploatować złoża Aban i Paydar w prowincji Ilam niedaleko granicy Iraku. Planują zwiększyć wydobycie ropy z 36 000 do 48 000 baryłek dziennie. Kontrakt – składający się z dwóch umów IPC – jest warty 742 mln USD. Rosjanie pokryją 80 proc. finansowania, Irańczycy 20 proc.
Na uroczystości podpisania umowy 14 marca obecni byli minister ropy Bijan Namadar Zanganeh oraz szef National Iranian Oil Company Ali Kardor. To pierwsza tego typu umowa irańsko-rosyjska i zarazem druga z firmą zagraniczną od czasu zawarcia przez Iran z Zachodem porozumienia ws. ograniczenia programu atomowego. Pierwsza została zawarta z francuskim Totalem w lipcu 2017 o wartości 4,8 mld USD. Po zniesieniu sankcji i otwarciu rynku na zagranicznych inwestorów, prezydent Hassan Rowhani i jego rząd wypracowali nowy mechanizm angażowania prywatnych firm (nie tylko zagranicznych) w eksploatację złóż węglowodorów w Iranie poprzez kontrakty IPC (Iran Petroleum Contract).
Rosjanie zdecydowali się podpisać takie IPC w sytuacji rosnącego napięcia między Teheranem a Waszyngtonem, co może doprowadzić do wycofania się USA z porozumienia atomowego z Iranem – to z kolei zagrozi możliwościom inwestowania przez zagraniczne firmy w Iranie. Kontrakt z Zarubieżnieftią to kolejny ruch zacieśniający współpracę energetyczną Rosji i Iranu. NIOC podpisał z Gazpromem szereg umów o współpracy w eksploatacji złoża South Pars w 1997 r., a później jeszcze zawarła szereg porozumień z Gazpromem i innymi rosyjskimi firmami w poprzedniej dekadzie. W latach 2013-2014 Iran i Rosja podpisały umowy o badaniu i produkcji oraz rozwoju infrastruktury o wartości ok. 10 mld dolarów. W 2016 roku Gazprom złożył formalną ofertę, ze chce być partnerem NIOC w budowie pierwszych w Iranie zakładów LNG. W lipcu 2016 roku Rosja i Iran podpisały nowy 5-letni plan strategicznej współpracy w sektorze energetycznym.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.