CHINA MONITOR

Data: 28 maja 2020
Autor: Paweł Paszak

Przyszłość Hongkongu po obradach chińskiego parlamentu

28 maja w trakcie ostatniego dnia obrad XIII Zjazdu OZPL (Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych) władze ChRL przyjęły National Security Legislation. Zmiany mają umożliwić rozprawę z wszelkimi formami aktywności, które władze centralne uznają za zdradę, próbę secesji, podburzania lub „działalność wywrotową”. Według Wang Chena, wiceprzewodniczącego Stałego Komitetu OZPL, nowe prawo ma przeciwdziałać działalności zewnętrznych sił o destabilizującym wpływie na Chiny. W rzeczywistości zmiany legislacyjne stanowić będą narzędzie do eliminacji opozycji demokratycznej i zwiększenia rzeczywistej kontroli Pekinu nad sytuacją w Hongkongu. W mieście oficjalnie mają zacząć funkcjonować instytucje i formacje gwarantujące przestrzeganie nowych przepisów, kontrolowane przez władze centralne. Jeżeli prawo wejdzie w życie oznaczać to będzie faktyczny koniec funkcjonowania zasady „jeden kraj, dwa systemy”.

ŹRÓDŁO: GOV.CN

Uchwalenie National Security Legislation należy traktować jako przesuniętą w czasie reakcję na falę protestów demokratycznych z 2019 r. Skala oporu i determinacja mieszkańców Hongkongu wobec tzw. prawa o ekstradycji unaoczniła władzom w Pekinie trudności wynikające z istnienia demokratycznych swobód. W sposób bezpośredni podważyła ona również autorytet KPCh i Xi Jinpinga, co sprawiło, że rozwiązanie sytuacji w autonomicznym regionie stało się kwestią prestiżową. W dobie kryzysu gospodarczego i związanego z nim ryzyka wzrostu niezadowolenia społecznego, komunistyczne władze muszą pokazać, że żadna forma oporu nie będzie tolerowana.

Działania stoją w sprzeczności z deklaracją chińsko-brytyjską z 1984 r. oraz z ustawą zasadniczą Hongkongu, która gwarantowała utrzymanie „kapitalistycznego systemu i stylu życia” oraz „wysokiego stopnia autonomii” do 2047 r. Obecne władze są zdominowane przez urzędników lojalnych wobec Pekinu, co gwarantuje akceptację zmian uchwalonych przez OZPL. W odpowiedzi na krytykę ze strony państw Zachodu wyrazili oni poparcie dla nowego prawa określając zarzuty o łamanie zobowiązań międzynarodowych jako „alarmistyczne spekulacje”.

Istotnym narzędziem nacisku na władze w Pekinie może być pozbawienie Hongkongu jego specjalnego statusu gospodarczego, wynikającego z dotychczasowej odrębności od kontynentalnych Chin. W przypadku USA podstawę dla podjęcia takich działań daje Human Right and Democracy Act, podpisany przez prezydenta D. Trumpa w 2019 r. 27 maja Sekretarz Stanu Mike Pompeo przedstawił amerykańskiemu Kongresowi raport stwierdzający, że Hongkongu nie należy traktować już jako regionu autonomicznego wobec Pekinu. Pociąga to za sobą możliwość zastosowania tych samych standardów celnych lub też ograniczenia przepływów kapitałowych dla firm funkcjonujących w mieście. Krokiem rozważanym przez władze w Waszyngtonie jest też nałożenie indywidualnych sankcji ekonomicznych i wizowych wobec przedstawicieli władz regionu popierających legislację.

Wesprzyj nas

Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.

Wspieram

Mimo relatywnie niewielkiego udziału Hongkongu w PKB Chin (2,7%), pełni on niezwykle istotną rolę w przepływie kapitału między ChRL a resztą świata. W 2018 r. około 58% (70 mld USD) chińskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych przeszło właśnie przez Hongkong. Z kolei do końca 2018 r. ogół niefinansowych inwestycji ChRL w regionie osiągnął 622 mld USD. Nie sposób zignorować rolę giełdy HKEX jako ważnego źródła pozyskiwania kapitału. W 2018 r. chińskie przedsiębiorstwa dzięki pierwszym ofertom publicznym nabycia udziałów i akcji (IPOs) zgromadziły 64,2 mld USD. 19,7 mld USD pochodziło z emisji akcji na giełdach w Szanghaju i Shenzhen a pozostała część kwoty (35 mld USD) z emisji na giełdzie hongkońskiej. Miasto stanowi również bramę do wejścia na rynek chiński dla inwestorów zagranicznych. Wartość samych inwestycji z USA wynosi około 82 mld USD a liczba amerykańskich firm operujących w Hongkongu przekracza 1300. Miasto stanowi światowy hub finansowy i handlowy a wartość towarów przepływających rocznie przez region wynosi około 1 bilion USD.

Z wyżej wymienionych względów amerykańskie środowiska biznesowe skupione w US Chamber of Commerce będą dążyć do maksymalnego złagodzenia stanowiska obydwu stron, które gwarantowałoby zabezpieczenie ich interesów ekonomicznych. Jednocześnie administracja Donalda Trumpa będzie zmuszona przyjąć pewną formę sankcji, pozwalającą na zachowanie przez USA wiarygodności wizerunku obrońcy liberalnych wartości. Podjęciu asertywnych działań sprzyja także nabierająca intensywności kampania prezydencka, której kluczowym elementem pozostaje polityka wobec Chin. Donald Trump będzie dążył do udowodnienia, że w przeciwieństwie do Joe Bidena jest on w stanie utrzymać twardy kurs wobec Pekinu. Najprawdopodobniej zatem dojdzie do przyjęcia obostrzeń, które ograniczą się do podniesienia taryf celnych oraz sankcji indywidualnych.

All texts published by the Warsaw Institute Foundation may be disseminated on the condition that their origin is credited. Images may not be used without permission.

Powiązane wpisy
Top