Artykuły Analityczne

Perspektywa członkostwa europejskich mikropaństw w Unii Europejskiej w kontekście negocjacji układu stowarzyszeniowego
Obecnie pośród krajów członkowskich najmniejszym z nich – zarówno pod względem powierzchni, jak i ludności – pozostaje Malta. Na mapie Europy Zachodniej są jednak państwa, które od kilku dekad wyrażają chęć zbliżenia ze Wspólnotami Europejskimi. Poza Szwajcarią, na mapie Europy Zachodniej takimi swoistymi enklawami pozostają: położona między Hiszpanią i Francją Andora, na Lazurowym Wybrzeżu graniczące z Francją Monako, położony między Szwajcarią i Austrią Liechtenstein oraz dwie enklawy na terytorium Włoch: Watykan i San Marino. Każde z tych mikropaństw pozostaje w specyficznych relacjach z Unią Europejską, a w przypadku trzech spośród nich najprawdopodobniej wkrótce dojdzie do ich nowego ustalenia.

Chińska dyplomacja szczepionkowa
Pandemia COVID-19 doprowadziła do ponad 2,2 mln bezpośrednich ofiar oraz najgorszego od zakończenia II wojny światowej kryzysu ekonomicznego Skumulowana strata w produkcji w stosunku do prognoz sprzed pandemii może wynieść 11 bilionów w latach 2020–21 do 2025 r. oraz nawet 28 bilionów dolarów . Jeżeli wliczyć do statystyk zgodny nadliczbowe, czyli ukryte ofiary COVID-19, ostateczny rachunek byłby jeszcze wyższy. Katastrofalny wymiar strat wymusił na najpotężniejszych państwach, koncernach i ośrodkach badawczych bezprecedensowe wysiłki na rzecz pozyskania skutecznej szczepionki. Powracające ogniska zakażeń a wraz nimi obostrzenia uzmysłowiły społeczeństwu i decydentom, że najlepszym wyjściem z trudnej sytuacji pozostaje zdobycie odporności zbiorowej przez społeczeństwo w konsekwencji przeprowadzenia powszechnej akcji szczepień.

Czy polityka „maksymalnej presji” może zmusić Iran do negocjacji z USA?
Połączenie skutków amerykańskich sankcji, krachu na rynku ropy naftowej i pandemii COVID-19 postawiło gospodarkę Iranu w bardzo trudnym położeniu. Sytuacja ekonomiczna kraju jest obecnie pod kontrolą władz, jednak może ulec dalszemu pogorszeniu, jeśli zawiodą rządowe plany finansowania budżetu państwa

Baltic Fund – nowa idea dla regionu
Utworzenie Funduszu Bałtyckiego (Baltic Fund) to propozycja strategicznego ruchu państwa polskiego na kierunku północnym – początkowo względem państw bałtyckich i następnie państw nordyckich. Inicjatorem i pomysłodawcą tego projektu geopolitycznego jest polski think tank – Fundacja Warsaw Institute, a projekt wspierany jest przez cztery think tanki z państw bałtyckich.

Niewidzialna wojna
Choć dla Komunistycznej Partii Chin (KPCh) wolna gospodarka i demokracja stanowią dziś największe zagrożenie, dostęp do zachodniego kapitału umożliwia finansowanie rozwoju gospodarczego, militarnego i technologicznego Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL).

Białoruskie protesty w kontekście przemian w strefie postradzieckiej
Białoruś pozostawała w ciągu ostatnich lat jedynym państwem regionu, który utrzymywał swoistą stabilność w ramach autorytarnego systemu politycznego Aleksandra Łukaszenki. Przywódca Białorusi utrzymywał władzę budując narrację, w której strach przed oligarchizacją życia politycznego, wojną i destabilizacją, jaka miała miejsce w sąsiedniej Ukrainie, zwyciężał potrzebę budowania demokratycznego państwa.

Szorstka współpraca transatlantycka
Wobec narastającego kryzysu gospodarczego i strukturalnego oraz globalnego wzrostu potęgi Chin, Europa i Stany Zjednoczone powinny przezwyciężyć wzajemne żale i uprzedzenia, wskrzeszając dawnego ducha współpracy transatlantyckiej, który przynosił obopólne korzyści w przeszłości.

Białoruś: wojna o „ruski mir”
Wybory prezydenckie na Białorusi 9 sierpnia 2020 roku oficjalnie wygrał urzędujący prezydent Alaksandr Łukaszenka. Nie ulega jednak wątpliwości, że wybory sfałszowano, co wywołało falę protestów na skalę niewidzianą na niepodległej Białorusi.

Zawiłości (nie)trwałych turecko-rosyjskich sojuszy
Sojusz turecko-rosyjski miał być czymś krótkotrwałym. Wydawało się, że zderzanie się interesów Ankary i Moskwy w rejonie Morza Czarnego i Kaukazu na trwałe uniemożliwi długoterminową współpracę. Do tego dodać należy wojny w Syrii oraz Libii, w których państwa wspierają przeciwne strony konfliktu.

Chiny – USA. Zimna wojna 2.0?
Eskalacja napięć na linii ChRL-USA w okresie czterech lat prezydentury Donalda Trumpa skłoniła część komentatorów do określenia nowych uwarunkowań strategicznych jako „Zimną Wojnę 2.0”. Mimo wejścia terminu do języka publicystyki, posiada on wielu przeciwników, którzy argumentują, że stanowi on nieuprawnioną kalkę, a nie rzeczywisty charakter procesu.

„Cicha” perła południa Polski
W Ćwiklicach, leżących w powiecie pszczyńskim na Górnym Śląsku, znajduje się drewniany, gotycki kościół im. św. Marcina biskupa Tours. Kościół wybudowano w latach 1464 – 1466, a jego genezę potwierdzają badania dendrochronologiczne i studium dekretów powizytacyjnych kurii krakowskiej.

Pakiet mobilności i przyszłość europejskiego transportu
Wywiad Bereniki Grabowskiej z Posłem do Parlamentu Europejskiego Kosmą Złotowskim.

Turcja w poszukiwaniu energii do realizowania swoich ambicji geopolitycznych
Turecka polityka zagraniczna stawia sobie ambitne cele zbudowania regionalnego mocarstwa, a nawet istotnego gracza w wielobiegunowym świecie. Realizacja tych planów może zostać zagrożona, jeżeli Turcja nie będzie miała zabezpieczonego dostępu do złóż węglowodorów.

Bój o Energiewende. Czy Berlin obroni swoje energetyczne wpływy w Europie?
Nad Energiewende, niemiecką transformacją energetyczną, będącą jednocześnie wehikułem do realizacji celów politycznych RFN w Europie, zebrały się czarne chmury. Czy Berlin obroni swój wielki projekt przed porażką?