ROLA I WPŁYW CHIŃSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ NA KRAJE GRUPY WYSZEHRADZKIEJ.
Celem projektu jest monitorowanie działalności ChRL w odniesieniu do państw V4 – Polski, Czech, Węgier oraz Słowacji. Projekt powstał dzięki finansowaniu Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego

Data: 11 października 2021 Autor: Łukasz Kobierski

Polskie wsparcie dla Tajwanu

Na początku września 2021 roku, polskie władze zdecydowały o przekazaniu 400 tysięcy dawek szczepionek na Tajwan. Chińskie Tajpej zareagowało bardzo entuzjastycznie na ten gest. Nie oznacza to jednak pogorszenia się relacji Warszawa-Pekin i nagłego zdecydowanego wsparcia dla Tajwanu w ich dążeniach do uznania za samodzielne państwo.

Udostępnij

Tweetnij

Udostępnij

ŹRÓDŁO: FLICKR

Rok 2021 jest kolejnym, w którym walczymy z pandemią COVID-19. Wiele państw z różnych powodów nie zaszczepiło odpowiedniej liczby osób przeciwko wirusowi SARS-CoV-2. Te państw, które mają nadmiar szczepionek, lub chcą coś uzyskać albo podziękować, prowadzą tzw. dyplomację szczepionkową. Dołączyła do nich Polska, która niespodziewanie przesłała 400 tys. dawek szczepionki AstraZeneca Tajwanowi. Jak podało polskie ministerstwo spraw zagranicznych podczas początku walki z pandemią, Tajwan podarował Polsce milion maseczek ochronnych, 5 tys. kombinezonów ochronnych oraz 20 tys. fartuchów chirurgicznych. Warszawa zapamiętała ten gest i postanowiła w ramach solidarności przekazać szczepionki[1].

Spotkało się to z bardzo dużą wdzięcznością strony tajwańskiej. Prezydent Tajwanu Tsai Ing-wen, na swoim twitterowym profilu napisała podziękowania za wsparcie ze strony polskiej. Na grafice umieściła napis ,,Dziękuję” w języku polskim[2]. Tajwański minister zdrowia wystąpił publicznie w maseczce z flagami Polski i Tajwanu[3], a jego ministerstwo przygotowało specjalną grafikę z wyrazami wdzięczności[4]. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Chińskiej (Tajwanu) przygotowało obrazek z białym orłem (symbol Polski, znajdujący się na godle), który przekazuje niedźwiedziowi himalajskiemu (przedstawianego jako maskotka Tajwanu) w szponach butelkę, która symbolizuje szczepionki[5]. Wyrazy uznania dla strony polskiej przekazała też opozycyjna Narodowa Partia Chin (Kuomintang)[6]. To o tyle ciekawe, że realizuje ona głównie politykę Komunistycznej Partii Chin, a więc teoretycznie powinna być przeciwna takiej donacji.

Na wieżowcu Taipei 101, największym budynku w kraju i jeden z największych budynków na świecie, wyświetlono duży napis „dziękujemy” wraz z Polską flagą[7]. Innym przykładem było promowanie przez tajwański oddział sklepu Carrefour polskich płatków śniadaniowych specjalnym banerem przy produkcie[8]. Biuro Ekonomiczno-Kulturalne Tajpej w Nowym Jorku, dodała swoją grafikę z podziękowaniami[9].

Szczepionki z Polski są trzecia co do wielkości darowizną, jaką Formoza otrzymał z zagranicy. Na pierwszym miejscu jest Japonia, z ponad 3 mln dawek szczepionki, kolejne USA 2,5 mln, Czechy 30 tys. dawek oraz Litwa 20 tys. W planach jest również dostawa dodatkowych trzech transzy szczepionek z Japonii i 10 tys. ze Słowacji[10]. W social media zaczęto nawet mówić o ,,pierogowym sojuszu” lub ,,pierogach dla demokracji”, ponieważ państwa europejskie, które przekazały szczepionki dla wyspy oraz Tajwan, mają wśród swoich tradycyjnych dań pierogi[11].

Nie była to pierwsza tegoroczna inicjatywa współpracy Warszawa-Tajpej. W maju tego roku, Biuro Polskie w Tajpej przekazało Urzędowi Miasta Tajpej łącznie 1,5 tys. kombinezonów ochronnych. Podczas pandemii Polska pomogła również tajwańskim studentom w powrocie do swojej ojczyzny. Warszawa wyczarterowała samolot Polskich Linii Lotniczych LOT, aby mogli bezpośrednio wrócić na Tajwan[12]. W lutym weszła w życie ustawa o zasadach współpracy w sprawach karnych pomiędzy Warszawą a Tajpej. Polska jest jedynym krajem w UE i jednym z niewielu na świecie, które podpisały taką umowę[13]. Rok temu doszło do pierwszego lotu komercyjnego na trasie Warszawa-Tajpej[14], a także do otworzenia eksportu polskich jabłek na Formozę[15]. We wrześniu 2018 r. w Tajpej, utworzono Zagraniczne Biura Handlowe Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, którego celem jest promocja kontaktów gospodarczych oraz wspieranie inwestycji[16].

W 2020 r. Polska plasowała się na 37 miejscu jako największy partner handlowy Tajwanu i 28. co do wielkości rynek eksportowy. Handel dwustronny między Tajwanem a Polską wyniósł 1,23 mld USD, co oznacza wzrost o 4,39%. Eksport Tajwanu do Polski stanowił 863 mln USD a z Polski do Tajwanu – 373 mln USD. Obecnie około 31 tajwańskich firm posiada inwestycje w Polsce[17].

Bartosz Ryś, p.o. szefa polskiego biura w Tajpej w wywiadzie dla Centralnej Agencji Prasowej (CNA) powiedział, że „Tajwan jest atrakcyjnym partnerem handlowym dla Polski i jak sądzę, dla innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej”[18]. Jego zdaniem Polska, może być dobrym miejscem do przeniesienia działalności produkcyjnej i biznesowej. Zasugerował również, że tajwańskie firmy mogą uczestniczyć w Inicjatywie Trójmorza i Funduszu Inwestycyjnym Inicjatywy Trójmorza, by wzmocnić swoją obecność w regionie. Zauważa możliwości dla polskich produktów na rynku tajwańskim, od napojów, czekolady, kosmetyków po ceramikę. Ryś podaje również, że na polskich uczelniach studiuje ponad 1000 tajwańskich studentów[19].

Mimo wydających się bardzo dobrych relacji Polska wciąż uznaje chińską politykę ,,jednych Chin”. Potwierdził to szef MSZ Polski Zbigniew Rau, podczas wizyty na Litwie. Na pytanie dziennikarki na ten temat odpowiedział ,,Jeśli idzie o sprawę Chin i Tajwanu, to stanowisko polskie jest absolutnie jasne. Uznajemy politykę jednych Chin. Uznajemy Tajwan jako część Chin”[20]. Dodał również, że jego zdaniem „przedstawicielstwo” Tajwanu w Polsce nie ma charakteru dyplomatycznego, ale ma charakter gospodarczy i kulturalny[21]. Chińskie oraz rosyjskie media szybko zauważyły przekaz polskiego ministra spraw zagranicznych i zaczęły na swoich portalach kolportować ten przekaz[22]. Prawdopodobnie z powodu presji Pekinu polski MSZ usunął ze swoich social mediów 3wpis o wysłaniu szczepionek na Tajwan[23]. Tajwańskie media pisały po słowach Raua, ,,Polska wcisnęła hamulec” i nie chciała angażować się w kłopoty[24]. 65-osobowa delegacja Narodowej Komisji Rozwoju Tajwanu odwiedzi w październiku Czechy, Słowację i Litwę, z pominięciem Polski, by promować tajwańskie inwestycje w regionie[25].

Liczący 24 mln mieszkańców Tajwan dobrze radził sobie z odpieraniem pandemii. Dopiero w maju i czerwcu tego roku wyraźnie wzrosła liczba zakażonych. Z tego powodu, trzeba było przyspieszyć akcję szczepień, ale brakowało dostaw, które jak oskarżała rządząca partia na Tajwanie, były opóźniane przez Chiny. Tego typu działania, są elementem chińskiej polityki nacisku na wyspę. Formoza zaczęła w sierpniu dystrybuować własną szczepionkę, która została wyprodukowania przez Medigen Vaccine Biologic Corp, przy wsparciu Narodowego Instytutu Zdrowia w Stanach Zjednoczonych[26].

Zapewne dzięki przekazaniu szczepionek, Polska zyskała większą popularność i sympatię wśród Tajwańczyków. Kilkanaście dni po donacji główny serwis informacyjny Chińskiego Tajpej CNA zainteresował się polskim przedstawicielstwem na Tajwanie , dzięki czemu umożliwiono promocje polskich produktów. Być może w przyszłości przełoży się to na jeszcze bardziej rosnącą wymianę gospodarczą, choć inne państwa, na czele z Litwą, są bardziej zaangażowane we współpracę z Tajpej.

Mimo że Warszawa podtrzymuje zasadę ,,jednych Chin” i nie chce antagonizować wobec siebie Pekinu, to podejmuje małe kroki, by mieć dobre relacje z Tajwanem. Nie sądzę, że Tajpej poczuło się zdradzone, po słowach szefa MSZ Polski Zbigniewa Raua, ponieważ większość państw na świecie utrzymuje podobną politykę. Interesującym jest fakt, że Pekin, który jest przeciwko przesyłaniu przez inne państw szczepionek na Formozę, tym razem zachował spokój i nie wypowiedział się dosadnie na ten temat. Z drugiej strony, presja ze strony Chin lub dbałość Polski o dobre relacje z Pekinem zmusiły do usunięcia wpisu na social mediach o wysłaniu szczepionek. Wypowiedź Raua, podtrzymująca utarty status Tajwanu oraz utrzymywania do ostatniej chwili w tajemnicy ogłoszenia informacji o przesłaniu szczepionek również mogą wskazywać na zachowawcze działania strony polskiej. Chinom może też zależeć na niepogarszaniu relacji z Polską, ponieważ wiedzą, że jesteśmy ważnym państwem w UE i chcieliby prowadzić z nami szerzej zakrojone interesy gospodarcze. Nie jest jeszcze jasne, co stanie się z prawem, które może znacznie ograniczyć inwestycje Huawei w Polsce. Pekin wysłał do Polski nowego ambasadora, który jest bardzo doświadczonym dyplomatą. Wydaje się, że zarówno Pekin, jak i Warszawa będą pragmatycznie podchodzić do wzajemnych relacji.

[1] https://www.gov.pl/web/polskapomoc/polska-wysyla-400-tys-szczepionek-przeciw-covid-19-na-tajwan

[2] https://twitter.com/iingwen/status/1434366449406001162

[3] https://twitter.com/haniashen/status/1434413374436089859

[4] https://twitter.com/MOHW_Taiwan/status/1434407536757673989

[5] https://www.facebook.com/mofa.gov.tw/posts/1142040182987289

[6] https://twitter.com/kuomintang/status/1435445895844155393

[7] https://twitter.com/yehaoqin/status/1434464724058468355

[8] https://twitter.com/niccijsmith/status/1435459195902443520

[9] https://twitter.com/TaiwanInNewYork/status/1435627950964019209

[10] https://www.euractiv.pl/section/zdrowie/news/koronawirus-szczepionki-polska-tajwan-astrazeneca/

[11] https://twitter.com/digidiploTaiwan/status/1435574765293506567

[12] https://www.gov.pl/web/polskapomoc/polska-wysyla-400-tys-szczepionek-przeciw-covid-19-na-tajwan

[13] https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C806406%2Cpolska-pierwszym-krajem-europy-ktory-podpisal-z-tajwanem-umowe-o-wspolpracy

[14] https://www.rynek-lotniczy.pl/wiadomosci/zakonczyl-sie-historyczny-rejs-lotu-do-tajpej-zdjecia-8434.html

[15] https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C774065%2Ctajwan-polskie-jablka-po-raz-pierwszy-trafily-na-wyspe.html

[16] https://poland.tw/web/tajwan/tajwan

[17] https://www.trade.gov.tw/english/Pages/Detail.aspx?nodeID=2912&pid=655090&dl_DateRange=all&txt_SD=&txt_ED=&txt_Keyword=&Pageid=0

[18] https://focustaiwan.tw/politics/202109140018

[19] https://focustaiwan.tw/politics/202109140018

[20] https://twitter.com/ArturStelmasiak/status/1435196151196786691

[21] Ibidem.

[22] https://world.huanqiu.com/article/44ewtDlea1o , https://mparticle.uc.cn/article.html?btifl=100&app=uc-iflow&title_type=1&wm_id=911f500556c04e16bbf06b7176117935&wm_cid=442244521657380864&pagetype=share&client=&uc_share_depth=1&uc_param_str=frdnsnpfvepcntnwprdssskt&continueFlag=b1cccc203f1e84f58a6a75ddab5a49fe

[23] Wpis znajdował się tutaj – https://twitter.com/PolandMFA/status/1434116610751664135, Informacja potwierdzająca wcześniejszy link https://twitter.com/haniashen/status/1434726919388295172

[24] https://udn.com/news/story/7331/5726678

[25] https://ec.ltn.com.tw/article/breakingnews/3671167

[26] https://www.euractiv.pl/section/immunion/news/taiwan-vaccine-vaccination-covid-coronavirus-medics-hospitals-doctors-vaccine-hesitancy/

Wesprzyj nas

Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.

Wspieram

ResztaTekstu2

Powyższy artykuł jest częścią projektu „Rola i wpływ Chińskiej Republiki Ludowej na kraje Grupy Wyszehradzkiej” finansowanego przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki.