Na czym polega zaangażowanie Włoch w regionie Trójmorza?

 

Zdjęcie: Pixabay.com

 

Jednym z takich krajów są Włochy – choć formalnie nie są one członkiem Trójmorza, ich władze aktywnie wspierają Inicjatywę i wskazują na znaczenie inwestycji w infrastrukturę transportową i energetyczną w Europie Wschodniej.

 

Włochy interesują się współpracą z Trójmorzem z kilku względów – w Inicjatywie upatrują głównie możliwości dla rodzimej gospodarki, a inwestycje w infrastrukturę mogą ułatwić przepływ włoskich towarów i zwiększyć tym samym wolumeny handlu w regionie. Ponadto, Włochom zależy na dywersyfikacji źródeł energii, by zmniejszyć import gazu z Rosji. Dlatego też z dużą uwagą przyglądają się inwestycjom z zakresu energetyki, które zakładają m.in. rozwój sektora LNG. Warto dodać również, że po rosyjskiej inwazji na Ukrainę kraje Inicjatywy Trójmorza zyskały na znaczeniu geopolitycznym, zaś Włosi dążą do umocnienia swoich wpływów w regionie.

 

Włochy są ważnym partnerem handlowym dla kilku krajów Europy Wschodniej zrzeszonych w Inicjatywie Trójmorza. Polskę i Włochy od dziesięcioleci łączą silne więzi gospodarcze, a obroty handlowe pomiędzy obydwoma krajami rosną z roku na rok. W 2018 r. Włochy były piątym co do wielkości partnerem handlowym Polski i trzecim w Unii Europejskiej zaraz po Niemczech i Czechach. Włochy pozostają na piątym miejscu wśród partnerów handlowych Polski pod względem eksportu oraz czwartym pod względem importu. Kolejnymi krajami, z którymi Włochy prowadzą ożywioną wymianę handlową są Węgry, jak również Rumunia i Czechy, skąd importują maszyny, pojazdy, elektronikę, żywność i tekstylia. Włochy leżą nad Morzem Adriatyckim – jednym z trzech, którym Inicjatywa zawdzięcza swoją nazwę. Akwen ten ma kluczowe znaczenie dla transportu, turystyki oraz morskiej energetyki wiatrowej. Wraz z Chorwacją Włochy pracują nad projektami z obszaru tzw. niebieskiej gospodarki, której celem jest zachowanie bioróżnorodności i krajobrazu wybrzeża, przynosząc korzyści turystyce i gospodarce.

 

Chociaż Włochy formalnie nie należą do Trójmorza, są partnerem Inicjatywy w poszczególnych projektach inwestycyjnych, przykładem czego jest korytarz Morze Bałtyckie-Morze Adriatyckie Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T), projekt powstał z inicjatywy Polski, do którego, oprócz Włoch, przystąpiły także Austria, Czechy, Słowacja i Słowenia. Priorytetem jest stworzenie nowych korytarzy transportowych pomiędzy portami na Bałtyku na północy i Adriatyku na południu.

 

Włochy angażują się także w projekty z zakresu energetyki – wspólnie z Węgrami i Słowenią realizują projekt budowy interkonektora gazu ziemnego. Zakłada on wytyczenie nowego szlaku gazowego oraz dywersyfikację źródeł energii z regionu Morza Kaspijskiego, Morza Czarnego i Morza Śródziemnego, zwiększenie bezpieczeństwa dostaw oraz rozwój podziemnych magazynów gazu w krajach Europy Południowo-Wschodniej.

 

Kolejnym przedsięwzięciem, w którym udział biorą Włochy i inne kraje spoza Inicjatywy Trójmorza jest Adria Flood and Drought Risk Mitigation System. Projekt zgłosiły władze Słowenii – uczestniczą w nim Chorwacja i Grecja przy wsparciu ze strony Włoch, Bośni i Hercegowiny, Albanii i Czarnogóry. Wnioskodawcy przedsięwzięcia sygnalizowali obawy związane ze zmianami klimatu i ich potencjalnymi konsekwencjami dla obszaru Morza Śródziemnego oraz wskazali na konieczność zaopatrzenia miejscowej ludności w wodę pitną oraz żywność. Projekt zakłada także koordynację systemów, które identyfikują wczesne sygnały sejsmiczne, jak również sygnalizują możliwość wystąpienia susz i powodzi.

 

Ostatnim projektem z udziałem Włoch jest przedsięwzięcie z zakresu infrastruktury cyfrowej –Development of High-Performance Computing (HPC) Infrastructure, Establishment, and Operation of HPC Ecosystem in the CEE Region. Ma on na celu zwiększenie konkurencyjności regionu w dziedzinie obliczeń o wysokiej wydajności (ang. HPC, high performance computing), by móc zwiększyć atrakcyjność regionu i sprostać globalnym standardom. Projekt może także przyczynić się do rozwoju nauki, w tym nauk o zdrowiu czy klimatologii, jak również wsparcia innowacji i rozwoju zaawansowanych technologii. Projekt zaproponowały władze Węgier przy współpracy ze strony Austrii, Czech, Polski, Słowacji i Słowenii. Spośród krajów spoza Inicjatywy partnerują mu także Włochy i Niemcy.

 

Podsumowując, korzyści Włoch ze współpracy z Trójmorzem są rzeczą oczywistą; wiadomo też, że kraj ten utrzymuje bardzo dobre stosunki z wieloma państwami w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Ponadto, ubiegłoroczna akcesja Grecji oznacza, że do Inicjatywy potencjalnie mogą przystąpić także Włochy, co umocniłoby oddziaływanie tego formatu współpracy w basenie Morza Śródziemnego.

 

Bibliografia:

• https://www.gov.pl/web/italia/italia
• CESI, Isabella Di Biagio, 14 czerwca 2023 r., “Italia e Croazia nel progetto interregionale dello sviluppo dell ‚economia blu”, https://www.cesi-italia.org/en/articles/italia-e-croazia-nel-progetto-interregionale-dello-sviluppo-delleconomia-blu
• The market for ideas, Stefano Graziosi, “The Connection between the Three Seas Initiative and the Middle Corridor: An Italian Perspective”, https://www.themarketforideas.com/the-connection-between-the-three-seas-initiative-and-the-middle-corridor-an-italian-perspective-a880/
• Oficjalna strona Inicjatywy Trójmorza, https://projects.3seas.eu/
• Oficjalna strona Inicjatywy Trójmorza, https://projects.3seas.eu/projects/hu-si-gas-interconnector-submitted-by-slovenia
• Oficjalna strona Inicjatywy Trójmorza, https://projects.3seas.eu/projects/baltic-adriatic-ten-t-core-network-corridor
• Oficjalna strona Inicjatywy Trójmorza, https://projects.3seas.eu/projects/husiit-hungary-slovenia-italy-natural-gas-corridor-submitted-by-hungary
• Oficjalna strona Inicjatywy Trójmorza, https://projects.3seas.eu/projects/adria-flood-and-drought-risk-mitigation-system
• Oficjalna strona Inicjatywy Trójmorza, https://projects.3seas.eu/projects/development-of-high-performance-computing-(hpc)-infrastructure-establishment-and-operation-of-hpc-ecosystem-in-the-cee-n-region