Russia Monitor to przegląd najistotniejszych wydarzeń dotyczących szeroko pojętej polityki bezpieczeństwa w Rosji oraz polityki zagranicznej Kremla.
Data: 28 marca 2022 Autor: Grzegorz Kuczyński
Kryzys na linii Moskwa-Tokio. Sankcje, manewry, status Kuryli
Jedną z konsekwencji napaści Rosji na Ukrainę jest gwałtowne pogorszenie relacji Moskwy z Tokio. W odpowiedzi na potępienie inwazji i przyłączenie się Japonii do sankcji zachodnich na Rosję, Moskwa odpowiedziała zerwaniem rozmów ws. traktatu pokojowego i rozpoczęła ćwiczenia wojskowe m.in. w rejonie Kuryli. To z kolei powoduje ostrą reakcję Tokio i powrót do otwartego przypominania, że Rosja nielegalnie okupuje cztery japońskie wyspy.
Rosja rozpoczęła 25 marca ćwiczenia z udziałem ponad 3 tys. żołnierzy w pobliżu Japonii, w tym na Kurylach. Wcześniej, 21 marca rosyjskie MSZ ogłosiło, że rezygnuje z dalszych negocjacji pokojowych z Japonią z powodu „otwarcie nieprzyjaznego stanowiska” Tokio wobec Moskwy. Japonia nie podpisała z Rosją formalnego traktatu pokojowego po II wojnie światowej z powodu sporu o cztery wyspy, które Japończycy nazywają Terytoriami Północnym, a Rosjanie – Kurylami Południowymi. Chodzi o Iturup, Kunashir, Shikotan i Habomai. Sowieci zajęli je w 1945, razem z całym archipelagiem Kuryli, tuż po kapitulacji Japonii. Według Tokio było to nielegalne zajęcie jej terytorium. Rosja wstrzymała też ruch bezwizowy dla obywateli japońskich na Wyspy Kurylskie i wycofała się z dialogu (w 2018 roku Japonia i Rosja zgodziły się przyspieszyć negocjacje) na temat ustanowienia wspólnej działalności gospodarczej na południowych Kurylach. Decyzja Rosji o wycofaniu się z dialogu z Japonią w sprawie traktatu pokojowego jest nie do przyjęcia, powiedział premier Kishida w wyższej izbie parlamentu. Japonia również wysłała protest do Rosji w związku z decyzją Kremla. Moskwa przyjęła tak wrogą postawę wobec Tokio w odwecie za japońską politykę wobec inwazji Rosji na Ukrainę. 1 marca Japonia zamroziła aktywa Putina, szefa MSZ Siergieja Ławrowa i trzech rosyjskich banków, w tym banku centralnego. Zakazała też transakcji z 49 rosyjskimi podmiotami. Tokio przyłączyło się też do inicjatywy odcięcia wybranych rosyjskich banków od systemu SWIFT, ogłosiło ograniczenie handlu rosyjskimi obligacjami skarbowymi oraz zamrożenie aktywów niektórych rosyjskich instytucji finansowych. Dwa dni później Japonia nałożyła sankcje na cztery kolejne rosyjskie banki. 8 marca Tokio ogłosiło, że Japonia nałoży kolejne sankcje na Rosję i Białoruś w związku z inwazją na Ukrainę, zamrażając aktywa należące do 32 oligarchów, urzędników państwowych i instytucji. 18 marca rząd Japonii zapowiedział wprowadzenie sankcji wobec kolejnych 15 osób fizycznych i 6 rosyjskich firm. Chodzi m.in. o wysokiej rangi przedstawicieli ministerstwa obrony oraz państwowej firmy Rosoboronoexport zajmującej się eksportem broni. Japonia zamrozi aktywa kolejnych 25 Rosjan i zabroni eksportu do 81 rosyjskich firm, poinformowało 25 marca MSZ Japonii. Dzień wcześniej premier Fumio Kishida powiedział, że jego kraj podejmie kroki, aby pozbawić Rosję statusu najbardziej uprzywilejowanego w handlu z Japonią kraju i uniemożliwić jej unikanie sankcji finansowych przy użyciu zasobów cyfrowych. Minister spraw zagranicznych Japonii Yoshimasa Hayashi potępił 19 marca wraz ze swoim tureckim odpowiednikiem Mevlutem Cavusoglu inwazję Rosji na Ukrainę jako złamanie prawa międzynarodowego. Dzień później, podczas spotkania w Delhi, premier Fumio Kishida wezwał premiera Indii Narendrę Modiego do zajęcia bardziej zdecydowanego stanowiska w sprawie rosyjskiej agresji na Ukrainę. Po ataku Rosji na Ukrainę rząd Japonii przestał unikać wyrażeń mogących rozgniewać Moskwę i powrócił do ostrej retoryki w sprawie Kuryli. Premier Fumio Kishida i szef MSZ określili je jako „przyrodzone terytorium Japonii”. Japonia przekazuje Ukrainie kamizelki kuloodporne, hełmy, ciepłą odzież, żywność i agregaty prądotwórcze w związku z inwazją Rosji.
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
