U.S. Weekly oferuje analityczne spojrzenie na procesy geopolityczne zachodzące na arenie międzynarodowej, które w sposób bezpośredni lub pośredni oddziałują na politykę Stanów Zjednoczonych. To geopolityczna kolumna powstająca przy współpracy z mediami polonijnymi. Do partnerów należą: Dziennik Związkowy – największe pismo polonijne w USA, Polishexpress oraz WIrlandii.pl
Data: 27 grudnia 2022
Wschodzący sojusz Chin i krajów Zatoki Perskiej
Od momentu zakończenia wojny w Zatoce Perskiej stosunki amerykańsko-saudyjskie kształtowały głównie interesy Waszyngtonu na Bliskim Wschodzie. Jednak ostatnie sześć lat upłynęło pod znakiem zbliżenia Arabii Saudyjskiej z innymi państwami, również Chinami, co położyło się cieniem na stosunki z Ameryką w tak kluczowych kwestiach jak prawa człowieka, handel ropą, czy bezpieczeństwo wojskowe i energetyczne.
Xi Jinping spotkał się na początku grudnia br. w Rijadzie z królem Arabii Saudyjskiej Salmanem ibn Abd al-Azizem al-Saudem. Media szeroko rozpisywały się na temat trzydniowej wizyty chińskiego prezydenta w Rijadzie, którego serdecznie powitał sam król. Do spotkania doszło wkrótce po tym, jak sąd Dystryktu Kolumbii oddalił pozew przeciwko Mohammedowi bin Salmanowi, następcy tronu Arabii Saudyjskiej, oskarżonemu o udział w zabójstwie dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego. Wizyta Xi Jinpinga stanowi „kamień milowy” w rozwoju stosunków Chin ze światem arabskim, o czym świadczy zawarte porozumienie o wszechstronnym partnerstwie strategicznym. Za sprawą porozumienia Rijad awansował do grona najbliższych partnerów Pekinu, zaś prezydent Chin z satysfakcją ogłosił początek nowej ery w obustronnych stosunkach. Za sprawą podpisanego porozumienia Rijad i Pekin mają nadzieję zacieśnić partnerstwo gospodarcze. W obliczu napiętych relacji amerykańsko-saudyjskich, głównie w kontekście polityki energetycznej, USA zapewniały gwarancje bezpieczeństwa wobec Iranu. Umowa dotyczy współpracy gospodarczej oraz technologicznej pomiędzy krajami oraz kwestii integralności terytorialnej, co potwierdza zaangażowanie obu stron na rzecz wspólnych interesów. Oba kraje podpisały porozumienia warte łącznie 30 mld dolarów. Kraje Zatoki Perskiej od dawna dążą do dywersyfikacji więzi gospodarczych, co może potencjalnie przełożyć się na stosunki geopolityczne. Waszyngton obawia się rosnących wpływów chińskich w Zatoce Perskiej. Rijad poinformował też o podpisaniu listu intencyjnego z firmą Huawei Technologies w sprawie usług chmurowych i budowy centrów wysokich technologii w saudyjskich miastach. Ponadto, Arabia Saudyjska odpowiada za 17 proc. importu ropy na rynek azjatycki, a w 2021 r. stała się największym dostawcą tego surowca do Państwa Środka. Porozumienie Waszyngtonu i Teheranu wzbudziło obawy władz w Rijadzie. Pogorszenie się w ostatnim czasie stosunków Waszyngtonu z Pekinem to pokłosie sporu o Tajwan, uznawanego przez Pekin za zbuntowaną chińską prowincję. Irańscy decydenci sceptycznie odnieśli się do chińskich dążeń w regionie po tym jak w piątek opublikowano konkluzje szczytu Chiny-Rada Współpracy Zatoki Perskiej. W deklaracji końcowej Iran określono mianem kraju, który wspiera działalność lokalnych ugrupowań terrorystycznych i przyczynia się do proliferacji pocisków balistycznych oraz dronów. Iran oprotestował wizytę Xi Jinpinga w Arabii Saudyjskiej i wezwał ambasadora Chin w Teheranie, żądając wyjaśnień. W kontekście powyższych wydarzeń nasuwają się trzy główne wnioski. Spotkanie pomiędzy przywódcami Chin i Arabii Saudyjskiej dotyczyło energii, ropy naftowej oraz finansów, a także miało być niejako przestrogą dla Waszyngtonu. Nawiasem mówiąc, Iran rozpoczął dialog dotyczący kwestii bezpieczeństwa, w którym kluczową rolę mogą odegrać sojusze pomiędzy państwami Zatoki Perskiej. W przyszłości można spodziewać się rozwoju współpracy chińsko-arabskiej w innych dziedzinach, w tym narzędzi soft power (edukacja, język, kultura), zdrowia publicznego, czy zielonej transformacji.
Katja-Elisabeth Herrmann Katja-Elisabeth odbywa staż jako pracownik naukowy w Warsaw Institute. Posiada wykształcenie w dziedzinie spraw transatlantyckich nabyte w College of Europe (Warszawa, Polska) oraz Fletcher School of Law and Diplomacy na Tufts University. Ponadto Katja-Elisabeth posiada tytuł licencjata stosunków międzynarodowych i organizacji międzynarodowych, który połączyła z dyplomem z prawa międzynarodowego i europejskiego na Uniwersytecie w Groningen. Podczas studiów licencjackich jej głównym celem było zbadanie powiązania technologii i prawa w Unii Europejskiej. Niedawno otrzymała stypendium na rzecz polityki publicznej Fundacji Squire Patton Boggs w 2022 roku. W ramach jej pracy w ramach programu stypendialnego jej badania poświęcone są istotnym tematom zainteresowania sprawami transatlantyckimi z perspektywy prawnej i politycznej.
Źródła:
1. Al Jazeera, “China, Saudi Arabia cement ties with deals including Huawei” Al Jazeera (8
grudnia 2022 r.) <https://www.aljazeera.com/news/2022/12/8/saudi-crown-prince-meetschinas-xi-in-push-to-deepen-ties>
2. Ebrahim Nadeen, “5 key takeaways from Xi’s visit to Saudia Arabia” CNN (10 grudnia 2022
r.)
< https://edition.cnn.com/2022/12/10/middleeast/xi-china-saudi-arabia-visit-five-takeawaysmime-intl/index.html>
3. Frantzman, Seth J, “China and the Gulf: A big message for the US – analysis” The
Jerusalem Post (10 grudnia 2022 r.) <https://www.jpost.com/international/article-724509>
4. He Laura, “When China and Saudia Arabia meet, nothing matters more than oil” CNN
Business (9 grudnia 2022 r.) <https://edition.cnn.com/2022/12/08/economy/china-xi-saudiarabia-visit-oil-trade-intl-hnk/index.html>
5. Iordache Ruxandra, “China, Saudi Arabia stress importance of oil market stability as Xi visits
Riyadh” CNBC (9 grudnia 2022 r.)
< https://www.cnbc.com/2022/12/09/china-saudi-arabia-stress-importance-of-oil-marketsstability.html>
6. Shan Lee Ying, “China’s Xi to visit Riyadh as Saudi Arabia seeks to expand international
reach” CNBC (7 grudnia 2022 r.) <https://www.cnbc.com/2022/12/07/chinas-xi-to-visitriyadh-as-saudi-arabia-seeks-to-expand-iinternational-reach.html>
7. Taslimi Tala, “China’s embrace of Saudi Arabia leaves Iran out in the cold” Nikkei Asia (13
grudnia 2022 r.) <https://asia.nikkei.com/Politics/International-relations/China-s-embrace-ofSaudi-Arabia-leaves-Iran-out-in-the-cold>
8. Yaakoubi Aziz El, Eduardo Baptista, “Saudi Arabia signs Huawei deal, deepening China ties
on Xi visit” Reuters (8 grudnia 2022 r.) <https://www.reuters.com/world/saudi-lays-lavishwelcome-chinas-xi-heralds-new-era-relations-2022-12-08/
Wesprzyj nas
Jeżeli przygotowane przez zespół Warsaw Institute treści są dla Państwa przydatne, prosimy o wsparcie naszej działalności. Darowizny od osób prywatnych są niezbędne dla kontynuacji naszej misji.
Wszystkie teksty (bez zdjęć) publikowane przez Fundacje Warsaw Institute mogą być rozpowszechniane pod warunkiem podania ich źródła.
Powiązane wpisy
Fundacja Warsaw Institute
